Nieprzewidywalność Polaków to jedna z ich głównych cech. Wszystko robią po swojemu. Potrzebują wewnętrznej motywacji w każdym działaniu. Polak ma własne zdanie w każdej sprawie, a czasem nawet wiele opinii na ten sam temat. Z tego powodu wielu ludzi na Zachodzie wątpi w zdolność Polaków do sukcesu. A jednak Polska odnosi sukcesy!

Jest to naród ludzi dumnych, pewnych siebie, rozdyskutowanych, niezdyscyplinowanych, pełen nieco anarchicznych indywidualności (co trochę przypomina Włochów lub Irlandczyków). W jaki sposób pracę zespołową zaszczepić w kraju praktykującym kiedyś liberum veto? W jaki sposób kapitalizm, który wymaga dyscypliny, ma tu odnosić sukcesy? Oto są fundamentalne pytania. Niemniej kapitalizm jest w Polsce akceptowany i funkcjonuje nieźle. Dlaczego?

Po pierwsze, dlatego że Polacy zawsze byli otwarci na Zachód. Dzięki historycznym wartościom i ogromnej emigracji, dość łatwo absorbują kapitalizm.

Po drugie, kapitalizm był krytykowany przez poprzednie komunistyczne władze. A Polacy wiedzieli, że jak władza jest czemuś przeciwna, jest to na pewno jest dla nich korzystne.

Po trzecie, kapitalizm jest oparty na postawach i wartościach bliskich Polakom. Ryzyko, wizja przyszłości, kreatywność, inicjatywa, przystosowanie są nieobce Polakom.

Po czwarte, dlatego że indywidualiści w Polsce mają naturę nieco krytyczną. W związku z tym, polscy dyrektorzy, przedsiębiorcy i menedżerowie, zgodnie ze swoją niezależną osobowością, myślą o pracy do wykonania bardzo gruntownie i bezkompromisowo. Mimo że woleliby nic nie robić, jeśli się do czegoś zabiorą, wykonują to bardzo twórczo i efektywnie, tak aby otrzymać nadzwyczajne rezultaty.

Po piąte, dlatego, że ich indywidualistyczna, chłopska mentalność czyni ich niezwykle przedsiębiorczymi. W ciągu ostatnich lat wystartowały setki tysięcy biznesmenów. Ma to również swoją ciemną stronę. Pochyłe interesy robi się chcąc zbyt szybko zarobić dużo pieniędzy.

Wnioski

Co z tego wszystkiego wynika?

Polski menedżer pochodzi z bardzo inteligentnego narodu, sam jest zadziwiająco inteligentny. Pracuje bardzo ciężko i efektywnie pod warunkiem, że wie po co, a jego wewnętrzna motywacja nie jest osłabiana przez nieeleganckie podejście zwierzchników. Polacy będą wspaniali, jeśli silna struktura organizacyjna wymusi na nich dyscyplinę. Dobrze pracują w międzynarodowych firmach: dobrze ustrukturalizowanych, zarządzanych przez procesy, z procedurami, budżetami, kontrolami itd. Tam też ulega eliminacji ich skłonność do "lewych" interesów, wydawania pieniędzy, mnożenia indywidualnych opinii. Te skłonności są bowiem wielką przeszkodą w osiąganiu sukcesów. Silna organizacja daje jasne cele działania i możliwości rozwoju, wykorzystania inteligencji.

Polska jest predestynowana do sukcesu, ponieważ ma szansę połączyć dwie jego przesłanki: jedną, wynikającą z naturalnie i historycznie ukształtowanej osobowości ludzi, drugą, wynikającą z wprowadzanej właśnie nowoczesnej organizacji i zarządzania. Powinno to w krótkim czasie dać zadziwiające rezultaty.

<hr size=1 noshade>Arthur Janta Połczyński jest dyrektorem Russell Reynolds Associotes w Brukseli