Platforma Itanium nabiera rozpędu. Pomaga jej śmierć platform Alpha i MIPS oraz planowy schyłek PA-RISC. Ale nie tylko - nieoczekiwanie Itanium może pojawić się w rozwiązaniach... mainframe.

Według informacji podanych przez serwis News.com, jeszcze we wrześniu tego roku ma powstać organizacja Itanium Solutions Alliance, której zadaniem będzie wspieranie rozwoju aplikacji na platformę Intel EPIC. Oprócz Intela i HP mają się do niej przyłączyć tacy producenci serwerów, jak: NEC, SGI, Unisys, Hitachi, Fujitsu i Bull, a także firmy wytwarzające oprogramowanie - Microsoft, Red Hat, Novell, Oracle, SAP i SAS Institute.

Dotychczas w popularyzację platformy Itanium poważnie angażowały się głównie Intel i HP (który jest współtwórcą architektury EPIC). Przedstawiciele tych firm chętnie podkreślają, że na rynku jest już dostępnych ponad 5 tys. aplikacji i pięć systemów operacyjnych dla Itanium. Nie ulega jednak wątpliwości, że prezentowane pod koniec lat 90. plany sprzedaży serwerów z Itanium wciąż nie zostały zrealizowane. Na przykład, według Gartnera, w II kw. br. obroty HP związane ze sprzedażą serwerów wyposażonych w procesory Itanium wyniosły 287 mln USD, podczas gdy wartość sprzedaży modeli RISC (wraz ze stopniowo wycofywanymi układami PA-RISC) osiągnęła wartość 778 mln USD.

Powstanie Itanium Solutions Alliance może więc być nieocenionym wsparciem dla platformy EPIC, zwłaszcza że ostatnio nieco zmieniło się pozycjonowanie Itanium. Procesory te mają bezpośrednio konkurować z IBM Power5 i Sun SPARC w systemach najwyższej klasy. Wcześniej Intel przewidywał, że układy te będą miały szersze zastosowania na masowym rynku serwerów.

Niech żyje midrange!

Jak ujawnili ostatnio przedstawiciele Microsoft, system Windows Longhorn w wersji na platformę Itanium, który ma się pojawić na rynku w 2007 r., będzie zoptymalizowany pod kątem zastosowań korporacyjnych - przystosowany przede wszystkim do obsługi baz danych, aplikacji tworzonych na indywidualne zamówienia oraz markowych systemów klasy ERP i CRM.

Nazywanie tak szerokiego spektrum zastosowań specjalizacją byłoby przesadą, jednak w ten sposób Microsoft sygnalizuje, że raczej nie należy się spodziewać edycji tego serwera będącej odpowiednikiem dzisiejszego Small Business Server. Nie będzie - zapewne także cenowo - dobrym rozwiązaniem dla prostych serwerów plików, wydruków, faksowych i innych niezbyt wymagających usług. Mniejszy priorytet dla tych usług wynika według Microsoftu z obserwacji wdrożeń Windows Server 2003 na platformie Itanium.

W maju tego roku HP zaprezentował procesory PA-RISC 8900 - ostatnie modele układów RISC, które po kilkuletnim okresie przejściowym zostaną zastąpione przez architekturę EPIC/Itanium. Również SGI wycofuje się z rozwijania układów MIPS, zastępując je układami Itanium. W rezultacie na rynku procesorów RISC dla serwerów pozostają dwaj gracze: IBM (Power, PowerPC) i Sun (SPARC), choć można jeszcze mówić o Fujitsu (SPARC). Pomimo ofensywy Intela, firmom tym wciąż udaje się skutecznie bronić rynku rozwiązań korporacyjnych.

Mainframe z Itanium

IBM zaprezentował w lipcu tego roku System z9, jak mówią przedstawiciele tej firmy, pierwszy model nowej generacji komputerów mainframe, w których największy nacisk położono na wprowadzenie ulepszonych funkcji związanych z bezpieczeństwem systemu i łatwiejszym niż dotąd zarządzaniem. Nowy komputer ma wydajność obliczeniową ponad dwa razy większą od najsilniejszej dotąd maszyny IBM z990, dwa razy większą pamięć RAM (maksymalnie 512 GB) i umożliwia instalację do 54 procesorów (w dotychczasowych modelach z990 można było umieszczać maksymalnie 32 układy).

Premierze towarzyszyła prezentacja Virtualization Engine 2.0 - nowej wersji systemu wirtualizacyjnego IBM. Serwer z9 umożliwia utworzenie do 60 logicznych partycji zasobów sprzętowych i tysięcy wirtualnych serwerów w jednym systemie. System został wyposażony w mechanizm szyfrowania danych w pamięci RAM i w podsystemie pamięci masowych (taśmy, dyski), a także funkcje centralnego zarządzania kluczami szyfrującymi.

Kilkuletnia dobra passa IBM w dziedzinie mainframe może jednak doznać uszczerbku za sprawą (częściowo) jego byłych pracowników, którzy wspólnie z byłymi pracownikami niegdysiejszego producenta superkomputerów i konkurenta IBM - firmy Amdahl założyli w 1999 r. firmę Platform Solutions. Firma ta jeszcze w tym roku zaoferuje serwery umożliwiające uruchamianie środowisk systemowych i aplikacji mainframe na serwerach z procesorami Itanium Ponieważ serwery Platform Solutions umożliwiają uruchamianie na platformie Itanium 2 systemów z/OS, s/390, MVS, jak i Unix, Windows lub Linux, i to bez potrzeby stosowania emulacji, podstawowym stymulatorem popytu będzie na początku ucieczka klientów od kosztownej wymiany serwerów na nowe - przynajmniej tych mniej zamożnych. Drugim powodem atrakcyjności takiej hybrydowej platformy jest wydajność obliczeniowa procesorów Itanium, której procesory klasycznych serwerów mainframe mają niewiele.

Pierwszy system mainframe z procesorami Itanium 2 jest testowany u klientów od marca br. W październiku ma się pojawić na rynku model 4-procesorowy, a na początek 2006 r. Platform Solutions zapowiada premierę serwera 32-procesorowego.

<hr size=1 noshade>Rynek serwerów

Według IDC, w II kwartale br. wartość sprzedaży serwerów wszystkich kategorii wzrosła na świecie o 5,6% (12,2 mld USD), a więc w dziewiątym kwartale z kolei utrzymuje się tendencja wzrostowa.

Obroty związane z serwerami sprzedawanymi na rynku masowym (o cenach poniżej 25 tys. USD) wzrosły o 11,1%, serwerami korporacyjnymi klasy średniej - 4,3%, a z komputerami klasy wyższej (powyżej 0,5 mln USD) spadły o 3%. To już trzeci kwartał spadków w tym segmencie, choć trzeba podkreślić, że jego podsegment, obejmujący serwery Unix o cenie powyżej 0,5 mln USD, odnotował wzrost o 2,5%.

W II kw. 2005 r. IBM utrzymał pozycję największego dostawcy serwerów (wszystkich klas łącznie, w tym mainframe) pod względem wartości sprzedaży (31,9%) wyprzedzając HP (28,5%). Jeśli chodzi o liczbę sztuk sprzedanego sprzętu, to liderem wciąż jest HP z 29,6% udziałem (wzrost o 6,4%), a drugie miejsce ma Dell (25,3%).

<hr size=1 noshade>