Inteligentne systemy informacyjne

Autorzy książki "Introduction to Supply Chain Management", tak jak wielu specjalistów w dziedzinie zintegrowanych łańcuchów dostaw, starali się wskazać, jak połączyć systemy informacyjne poszczególnych odcinków łańcucha logistycznego w jeden system, obejmujący wszystkie funkcje i procesy oraz wszystkich partnerów w nim uczestniczących. Inaczej bowiem podejmowanie decyzji nie może odbywać się sprawnie i efektywnie. Jak rozwikłać ten problem? Jakie rozwiązania zastosować.

Autorzy książki "Introduction to Supply Chain Management", tak jak wielu specjalistów w dziedzinie zintegrowanych łańcuchów dostaw, starali się wskazać, jak połączyć systemy informacyjne poszczególnych odcinków łańcucha logistycznego w jeden system, obejmujący wszystkie funkcje i procesy oraz wszystkich partnerów w nim uczestniczących. Inaczej bowiem podejmowanie decyzji nie może odbywać się sprawnie i efektywnie. Jak rozwikłać ten problem? Jakie rozwiązania zastosować.

Na rynku jest wiele systemów zintegrowanych, takich jak SAP czy Baan. Obecnie preferuje się wykorzystywanie tych systemów do zarządzania łańcuchami dostaw, mimo że od kilka lat trwają próby zastosowania do tego celu World Wide Web. WWW jest w gruncie rzeczy narzędziem, które poprzez przyjazny graficzny interfejs pomaga wyszukiwać informacje o ludziach, produktach, usługach, firmach i o tym wszystkim co interesuje użytkownika. Jakkolwiek jest to technologia fascynująca, trzeba zauważyć, że ma jedną poważną słabość: nie funkcjonuje samodzielnie. Wymaga ludzkiej inicjatywy i działania. Tymczasem firmy uczestniczące w zintegrowanych łańcuchach dostaw nie chcą rejestrować się na stronach swojego dostawcy czy klienta za każdym razem, gdy odbywa się transakcja czy inne wydarzenie. Jest to bowiem zbyt męczące i czasochłonne. Oczywiście, Internet powinien być używany jako narzędzie do wyszukiwania informacji o nowych produktach lub usługach albo w wyjątkowych sytuacjach do komunikacji między dostawcą a odbiorcą. Internet to wprawdzie wspaniała struktura dla danych, ale nie jest to medium do przeprowadzania transakcji. Firmy potrzebują więc dedykowanego systemu, który mógłby płynnie prowadzić codzienne liczne transakcje między uczestnikami łańcucha logistycznego.

Z powodu rozmiarów i liczby transakcji zachodzących w łańcuchu dostaw kompleksowe zarządzanie przepływem materialnym i przepływem informacji jest bardzo skomplikowane. Największe wyzwanie, z jakim stykają się firmy budujące system informatyczny dla swojego łańcucha, jest takie przetwarzanie i udostępnianie informacji, aby były one osiągalne i zrozumiałe dla każdego uczestnika łańcucha w dowolnym momencie. Aby rozwiązać ten problem, stosują nową generację systemów wspierania decyzji DSS, nazywając je wręcz inteligentnymi, które mają spełnić trzy główne zadania: umożliwić sprawniejsze planowanie i podejmowanie decyzji w ramach całego łańcucha, zapewnić efektywną komunikację między uczestnikami łańcucha, wspomagać operatywne zarządzanie przedsiębiorstwem.

Największą słabością tradycyjnych łańcuchów dostaw jest brak możliwości wspólnego, spójnego planowania. Jakkolwiek ma miejsce pewna taktyczna współpraca między partnerami, ale już bardziej zaawansowane prognozowanie czy zarządzanie uzupełnieniami, np. na półkach sklepowych, jest praktycznie niewykonalne. W rezultacie decyzje są podejmowane chaotycznie i doraźnie, a działania przebiegają bez planu i koordynacji. Inteligentny system informacyjny pozwala na planowanie poprzez użycie narzędzi do symulacji i analiz typu "co będzie, jeśli".

Tradycyjne systemy informatyczne skupiają się na analizach statystycznych i prognozach opartych na ich wynikach. Decyzje są podejmowane w efekcie następującego rozumowania "z tego, co było, wynika to, co będzie". Bardziej dynamiczna formuła prognozowania, znana jako "planowanie wymagań", przebiega zgodnie z zasadą "z tego, co jest, wynika to, co może się zdarzyć w przyszłości". System informatyczny na podstawie kompletu informacji z dnia dzisiejszego symuluje różne scenariusze na przyszłość. Bierze pod uwagę np. deklarowane zapotrzebowania dystrybutorów, prawdopodobne główne preferencje konsumentów, aktualne stany magazynowe, wskaźniki efektywności działań łańcucha, wydolność poszczególnych ogniw łańcucha, wymagane terminy. Dzięki tym scenariuszom, opartym na najbardziej prawdopodobnym rozwoju wydarzeń, poszczególni partnerzy mogą podejmować takie decyzje, które zoptymalizują funkcjonowanie całego łańcucha od początku do końca. Perspektywa tylko własnego ogniwa, własnych zadań takiej możliwości nie daje.

Ważność szczegółu

Systemy takie są niezwykle wrażliwe na zakłócenia w postaci nietrafnych prognoz. Najważniejszą zasadą prognozowania jest prawo Shermana, które mówi, że prognozy są najbardziej trafne na tak ogólnym poziomie, iż są one praktycznie bezużyteczne. To ogólne sformułowanie wymaga rozwinięcia. Generalnie rzecz biorąc, wiele prognoz w biznesie jest prawidłowych. Przykładowo, całkowite spożycie piwa w Stanach Zjednoczonych w tym roku jest liczbą niemal pewną. Producenci piwa dokładnie wiedzą, ile galonów piwa muszą wytworzyć i sprzedać. Ale sprawa się komplikuje, gdy galony piwa zacznie się przeliczać na inne jednostki miary: beczki, butelki, puszki, sześciopaki, czteropaki i zapotrzebowanie na nie w poszczególnych regionach USA. Podobnie, choć wiadomo, ile generalnie Amerykanie wypiją piwa różnych marek i rodzajów, trudno doliczyć się, ile i jakiego w konkretnym zakątku kraju. Tymczasem te szczegółowe dane są cenniejsze niż ogólne i na ich podstawie powinno się odbywać planowanie w łańcuchu logistycznym. Bowiem klient, który ma zamiar kupić sześciopak jasnego piwa firmy X, nie kupi beczki ciemnego piwa tejże firmy X, tylko dlatego że pożądanego sześciopaku nie ma. Kupi akurat dostępny sześciopak firmy Y.

Inteligentny system informatyczny (czyli informacyjny), wspierający swoich użytkowników w decydowaniu, pozwala im na konstruowanie różnych modeli konsumpcyjnych, ilości i zapotrzebowania, zanim podejmą decyzje. Te symulacje zawierają odniesienie do najważniejszych elementów strategii biznesowej firmy, typu: koszty, segmentacja rynku, cele strategiczne itd. Systemy zwykle pracują w przyjaznym graficznym trybie, aby łatwiej interpretować wyniki analiz i symulacji. Bez obaw mogą się nimi posługiwać osoby bez wykształcenia informatycznego, znajomości algorytmów i hermetycznego słownictwa programów komputerowych. Interfejsy umożliwiają zarówno współpracę partnerów przy formułowaniu strategii uzupełnień towarów, jak i informowanie o zapasach czy zapotrzebowaniach punktów magazynowych. Odbywa się to bezpośrednio w systemie, dostępnym dla wszystkich uczestników łańcucha na jednakowych zasadach.

System tworzy również automatycznie tzw. strefę bezpieczeństwa, czyli model optymalnego przepływu towarów, tak by został zrealizowany założony plan. Model ten zawiera również granice tolerancji odchyleń od tych optymalnych wartości w przepływie towarów w łańcuchu. Podczas ich obliczania system bierze pod uwagę różne ryzyka, np. wynikające ze zmiany kosztów czy upodobań konsumenckich, błędów w harmonogramach itd. Użytkownicy systemu - firmy zintegrowanego łańcucha dostaw - mogą jednocześnie śledzić rzeczywisty przepływ towarów i porównywać go z zaplanowanym. Mogą też na bieżąco korygować przepływy stosownie do lokalnej charakterystyki konsumentów. Zapobiega to kosztownym błędom wynikającym z zaufania do uogólnionych prognoz. W ten sposób firmy łańcucha dostaw zwiększają swój zysk dzięki skróceniu cyklu produkcyjno-dystrybucyjnego, czyli dzięki szybszemu zwrotowi zainwestowanego kapitału. Jest to efekt zastosowania mechanizmu integrującego świat materialny z zasobami informacyjnymi systemu informatycznego. (oprac. idb)

--------------------------------------------------------------------------------

Robert B. Handfield, Ernest L. Nichols, Jr. Introduction to Supply Chain Management, 1999 , Prentice Hall, New Jersey

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200