IX konferencja "Informatyka w szkole", którą anonsowaliśmy w CW 35/112 dostarczyła wielu interesujących materiałów. Dane liczbowe dotyczące wykorzystania komputerów w edukacji i w zarządzaniu świadczą o coraz większym zainteresowaniu szkół informatyką. Według MEN z końcem 1992 r. w 2150 szkołach na 30 tys. istniejących na terenie Polski znajdowały się pracownie komputerowe umożliwiające prowadzenie zajęć dydaktycznych. Niewiele mniej spośród nich wykorzystuje je z zarządzaniu.

Konferencja, która odbyła się w pomieszczeniach Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, miała niezwykle bogaty program. Oprócz sesji plenarnych równolegle odbyło się wiele sesji problemowych zorganizowanych w sześciu sekcjach tematycznych oraz seminaria i prezentacje firm komputerowych, których tak liczne uczestnictwo mile zaskoczyło uczestników konferencji.

Tematy wystąpień na sesjach plenarnych dotyczyły wybranych aspektów stosowania komputerów w polskiej szkole. Chociaż informatycy nie brali do tej pory udziału w pracach nad reformą szkolnictwa ostatnie lata były okresem dużej aktywności wielu osób i zespołów we wprowadzaniu komputerów do edukacji. Pierwsza sesja była poświęcona roli komputera w reformowanej szkole i ocenie miejsca komputerów w ogólnej koncepcji kształcenia. Referaty wygłoszono w obecności przedstawiciela Biura ds. Reformy przy MEN.

W nowej koncepcji kształcenia ogólnego jednym z najważniejszych zadań systemu edukacji jest wykształcenie u uczniów umiejętności poruszania się we współczesnym świecie wypełnionym olbrzymimi zasobami informacji. Istotną rolę zaczynają w niej odgrywać hiperteksty, którym była poświęcona druga sesja plenarna.

Nie mniej ciekawa była trzecia, poświęcona głównym problemom prawa komputerowego. Można oczekiwać, że przedstawione w tym wystąpieniu rozwiązania prawne będą wkrótce przyjęte jako obowiązujące w naszym kraju.

Tematem czwartej sesji był "Komputer a humanizm". Prelegent poddał krytyce zdehumanizowane stosowanie komputerów w edukacji, co spotkało się z żywym odzewem słuchaczy, gdyż producenci oprogramowania edukacyjnego coraz częściej uwzględniają najnowsze koncepcje programowe dydaktyków informatyki.

Drugi, obok sesji plenarnych nurt konferencji, stanowiły sesje problemowe, poświęcone obradom w sześciu sekcjach: nauczanie elementów informatyki, matematyka z komputerem, komputer w nauczaniu fizyki, komputer w kształceniu zawodowym, pedagogika a komputery i oprogramowanie edukacyjne. Pozwoliły one na sformułowanie wniosków ważnych dla powodzenia prac mających na celu wprowadzenie pomocy komputerowych do wybranych działów edukacji.

We wdrażaniu informatyki do szkół uczestniczy wiele grup zawodowych. Zadaniem sekcji "Nauczanie elementów informatyki" było wyodrębnienie głównych problemów, z jakimi stykają się nauczyciele tego przedmiotu. W szczególności poddano pod osąd opinii publicznej podręcznik "Elementy Informatyki" opracowany przez pracowników Uniwersytetu Wrocławskiego pod kierunkiem Macieja Sysły. Pakiet programów edukacyjnych opracowany przez ten sam zespół omówimy w jednym w najbliższych numerów.

Dużym zainteresowaniem cieszył się, w ramach sesji "Matematyka z komputerem" pokaz kalkulatorów graficznych, będących małymi komputerami wielkości zwykłego kalkulatora. Różnią się od niego wielkością ekranu i oprogramowaniem. To, że ekran jest duży i wyniki obliczeń są widoczne razem z działaniami ma ogromne znaczenie w nauce rachunków w młodszych klasach szkoły podstawowej. Może być wykorzystany nie tylko do wykonywania elementarnych obliczeń, ale także do obliczeń statystycznych oraz do programowania w pseudo- BASICu. Praca z kalkulatorami graficznymi daje młodzieży szkolnej równe szanse dostępu do sprzętu, gdyż jego cena nie przekracza 1 mln zł.

W ramach sesji "Komputer w kształceniu zawodowym" zaprezentowano PC_LABO, inteligentny interfejs wyposażony w mikrokontroler zamieniający komputer w narzędzia pomiarowe do regulacji i sterowania o dużych możliwościach zastosowań. Zaprojektowany specjalnie do eksperymentowania w naukach przyrodniczych i do nauki podstaw technik informatyczno- komunikacyjnych ma możliwość szybkiego wykonywania pomiarów i sterowania urządzeniami zewnętrznymi dużej mocy.

Z rozmów kuluarowych można było wywnioskować, że najważniejszą barierą ograniczającą możliwości informatycznego wspomagania zarządzania oświatą jest brak odpowiedniego przygotowania dyrektorów szkół i decydentów oświatowych wyższych szczebli. Istotnym ograniczeniem we wdrażaniu środków informatyki do zarządzania oświatą są także różnorodne przepisy nie uwzględniające zupełnie możliwości korzystania z komputera przez administrację oświatową. W żadnym wypadku nie jest nią natomiast brak funduszy na zakup sprzętu i oprogramowania. Do pokonania tych barier przyczynią się niewątpliwie kursy komputerowe organizowane dla dyrektorów szkół przez firmę Vulcan na zlecenie MEN.

Uczestniczące w konferencji firmy komputerowe potraktowały swój udział bardzo poważnie. Nie ograniczyły swojego udziału do zaprezentowania swoich osiągnięć, ale sponsorując imprezę przyczyniły się do podniesienia jej rangi. Oficjalnym sponsorem konferencji był HYUNDAI SELKO, znany m.in. z wyposażenia na zlecenie MENu 50 szkolnych pracowni informatycznych w sprzęt komputerowy. Apple IMC SAD pokrył koszty udziałów w konferencji 20 nauczycieli, a firma CONFACTOR udostępniła sprzęt audiowizualny. Największa na polskim rynku oprogramowania edukacyjnego firma Vulcan nie po raz pierwszy podjęła się organizacji konferencji oraz opracowania i wydania, jeszcze przez konferencją, biuletynu zawierającego pełne teskty wszystkich referatów. Wywiad z właścicielem firmy Vulcan, Feliksem Sapińskim, zamieścimy w następnym numerze CW.

Konferencję uświetnił pokaz w sali kinowej UMK filmu "Park Jurajski" także sponsorowany przez firmy komputerowe.

W latach 50. istniała zaledwie część specjalności, które istnieją dzisiaj. Niektóre z klasycznych zawodów prawie zanikły. W krajach rozwiniętych trudno jest znaleźć szewca, a projektant obuwia to obecnie zawód związany z modelowaniem i symulacjami komputerowymi. Chociaż w dalszym ciągu dzieci w szkole podstawowej nękane są wywodzącą się ze średniowiecza wiedzą o strukturach gramatycznych języka, przydatną w życiu jedynie specjalistom, to w programie szkolnym nie ma tak przydatnych zagadnień jak nauka pisania na klawiaturze. Edukację czeka permanentna ewolucja, a dominującą w niej rolę odgrywać będą komputery.