Dostęp do informacji potrzebny jest władzom miejskim również w celu stałej kontroli kierunków rozwoju miasta. Dzisiaj już nie wystarczy opracowanie długofalowej, perspektywicznej strategii rozwoju miasta i realizowanie krok po kroku jej założeń. W związku z szybkimi, nieprzewidywalnymi zmianami sytuacji w otoczeniu zewnętrznym miasta, trzeba stale sprawdzać, czy przyjęte założenia są jeszcze słuszne, czy zaplanowane działania są uzasadnione w kontekście aktualnych uwarunkowań.

"Wobec naturalnej zmienności uwarunkowań rozwoju i związanej z nią niepewności co do najbardziej prawdopodobnej przyszłości, nie ma niestety bardziej niezawodnej metody kształtowania rzeczywistości, jak ciągłe monitorowanie jej zmian oraz współzależne z nim diagnozowanie, prognozowanie, planowanie przekształceń jako podstawy sterowania strategicznego w kierunkach społecznie pożądanych" - czytamy we wprowadzeniu do opracowanej w 1999 r. strategii rozwoju województwa gdańskiego.

Zdaniem prof. Michała Kuleszy, w związku z przemianami cywilizacyjnymi współczesnego świata, coraz bardziej znaczącą funkcją administracji publicznej, w tym i samorządu miejskiego, będzie stawać się zarządzanie rozwojem. Wiąże się to m.in. z globalizacją. Obecnie już nie wystarczy określić raz na zawsze kierunku rozwoju kraju, miasta czy gminy i pilnować codziennych spraw związanych z funkcjonowaniem społeczności lokalnych. Możliwość oddziaływania na ich rozwój różnorodnych, niezwiązanych z nimi bezpośrednio czynników powoduje, że trzeba śledzić nieustannie zmiany sytuacji na świecie i dostosowywać do zmieniających się warunków decyzje i działania dotyczące rozwoju tej czy innej zbiorowości.

W sektorze publicznym, we władzach miejskich potrzebnych będzie coraz więcej ludzi zajmujących się zarządzaniem publicznym (public management), a nie obsługą mieszkańców i administrowaniem urzędem. Do należytego wypełniania swych funkcji będą oni potrzebowali dostępu do informacji z wielu dziedzin funkcjonowania miasta i jego zewnętrznego, globalnego otoczenia. Nie obejdą się bez technik informacyjnych - zarówno do gromadzenia i przetwarzania danych, jak i do analizy oraz oceny sytuacji, czy identyfikacji najważniejszych czynników wzrostu oraz rozwoju społecznego, ekonomicznego czy cywilizacyjnego.

Sieci życia

To wszystko tłumaczy, dlaczego miasta muszą dzisiaj dysponować sprawną, rozległą i wydajną siecią teleinformatyczną. Przetwarzanie olbrzymiej ilości informacji niezbędnych do sprawnego funkcjonowania miasta, zarządzania nim, prognozowania kierunków jego rozwoju wymaga posiadania efektywnej infrastruktury informacyjnej. Infostrady są dzisiaj miastu tak samo potrzebne, jak ulice i place. Nie po to jednak tylko - jak się często dzisiaj uważa - aby zapewnić mieszkańcom dostęp do Internetu czy umożliwić połączenie w jedną sieć wszystkich urzędów i jednostek administracyjnych. Przede wszystkim po to, by umożliwić miastu istnienie, a jego mieszkańcom godne warunki życia. Infrastruktura informacyjna to tkanka nerwowa współczesnego miasta. Bez niej żadne duże miasto już dzisiaj nie jest w stanie normalnie, sprawnie funkcjonować. Monitoring funkcji miejskich wymaga zapewnienia warunków bezkolizyjnego, efektywnego przesyłania dużych ilości informacji.

W kwestii wykorzystania systemów informatycznych w miastach mamy jeszcze wiele różnych, nie do końca prawdziwych przeświadczeń. Za sprawą bezkrytycznie przyjmowanych różnego rodzaju sloganów czy kampanii marketingowych mamy skrzywione wyobrażenie o skali zastosowania i roli technik informacyjnych w działalności samorządów miejskich i miejskich instytucji publicznych. Nagłośnienie idei elektronicznego rządu, elektronicznej administracji spowodowało, że podstawowym, głównym obszarem wykorzystania narzędzi teleinformatycznych przez władze miast wydaje się działalność administracyjna urzędów miejskich. Tymczasem informatyczne wspomaganie obsługi urzędowych spraw mieszkańców i przedsiębiorstw to zaledwie drobny wycinek zastosowania nowych technologii w mieście. Oczywiście jakże ważny i potrzebny, ale przecież nie jedyny. Często zapominamy chociażby o tym, jak istotne z punktu widzenia bezpieczeństwa mieszkańców jest zapewnienie właściwych warunków do monitorowania poprzez sieci telekomunikacyjne stanu czujek przeciwpożarowych czy antywłamaniowych w domach mieszkalnych i biurowcach. A tzw. inteligentnych budynków będzie w miastach wciąż przybywać.

Tak samo jak szerokie ulice, miastom potrzebne są dzisiaj szerokopasmowe sieci światłowodowe. Po to, by życie w mieście mogło przebiegać w jak największej mierze bez zakłóceń, bez problemów, bez uciążliwości. Czy systemy informacyjne i rozwiązania teleinformatyczne mają szansę stać się nowym czynnikiem integrującym współczesne miasto, tak jak kiedyś sieć ulic i placów? Odpowiedź brzmi tak, lecz pod warunkiem, że projekty informatyczne w miastach będą się zbiegały z procesami społecznymi zachodzącymi dzisiaj w miejskiej przestrzeni.

Chodzi o to, aby możliwości techniczne

narzędzi informatycznych współgrały z rzeczywistymi, współczesnymi potrzebami i oczekiwaniami mieszkańców oraz umożliwiały faktyczne, sprawne rozwiązywanie problemów nurtujących społeczność miejską i utrudniających sprawne funkcjonowanie miejskiego organizmu.

Ważne, by procesy informatyzacji i komunikacji społecznej w przestrzeni miejskiej nie biegły obok siebie, lecz łączyły się z sobą. Nie chodzi tu tylko o elektroniczną administrację, ale złożony system wzajemnie połączonych z sobą sfer życia i aktywności obywatelskiej w mieście.

Wyzwaniom stojącym przed współczesnymi miastami i możliwościom sprostania im, m.in. za sprawą wykorzystania technik informacyjnych, będzie poświęcona konferencja Computerworld z cyklu "Państwo w mikro- i makroskali", odbywająca się w tym roku pod hasłem "Powietrze miejskie czyni wolnym" (8-10 lutego 2006 r. w Serocku k. Warszawy). Szczegółowe informacje:https://www.computerworld.pl/konferencje/panstwo2006 .