Im mniej [wciskania] tym więcej [pożytku]

Istota zmian technologicznych polega na tym, że zasadniczo zmieniają one miejsce technologii w naszym życiu. I nie dotyczy to wyłącznie technologii samej w sobie, ale jej wpływu na nas. Jednak w ciągu 50 lat komputeryzacji tylko dwa wydarzenia tak naprawdę zrewolucjonizowały nasze życie: pojawienie się mainframe'ów oraz wprowadzenie na rynek komputerów PC.

Istota zmian technologicznych polega na tym, że zasadniczo zmieniają one miejsce technologii w naszym życiu. I nie dotyczy to wyłącznie technologii samej w sobie, ale jej wpływu na nas. Jednak w ciągu 50 lat komputeryzacji tylko dwa wydarzenia tak naprawdę zrewolucjonizowały nasze życie: pojawienie się mainframe'ów oraz wprowadzenie na rynek komputerów PC.

Dzisiaj jesteśmy świadkami odchodzenia - dzięki Internetowi - od komputeryzacji rozproszonej do komputeryzacji wszechobecnej, charakteryzującej się głębokim osadzeniem komputerów w realiach współczesnego świata. Wszechobecna komputeryzacja - przez co rozumiemy sytuację, w której każdy z nas ma do czynienia z więcej niż jednym komputerem - będzie jednak wymagała nowego podejścia w dopasowywaniu technologii do naszego życia - podejścia, które postanowiliśmy nazwać "technologią spokojną".

Gdyby komputery miały być wszędzie, to lepiej, żeby nie wchodziły nam w drogę. Należy przez to rozumieć takie ich projektowanie, aby użytkujący je ludzie mogli pozostać pogodni i opanowani. Receptą na to może być właśnie spokój - nowe wyzwanie, które wszechobecność ma wnieść do komputeryzacji.

Komputery używane przez ekspertów za zamkniętymi drzwiami tak naprawdę interesują niewielu. Co innego z komputerami osobistego użytku, które cały świat fascynują możliwościami interakcji. Ale gdy komputery zaczynają być wszechobecne i przychodzi nam ochota na ich wykorzystywanie nawet wtedy, gdy robimy coś bardzo odległego od ich podstawowego przeznaczenia, to - jeśli nie chcemy utracić naszego człowieczeństwa - musimy jeszcze raz przemyśleć cele i kontekst ich użytkowania w życiu codziennym.

Spokój niekoniecznie musi iść w parze z informowaniem. To technologie informatyczne stają się coraz częściej wrogiem spokoju. Pagery, telefonia komórkowa, Internet, poczta elektroniczna, telewizja i radio bombardują nas informacjami w sposób coraz mniej kontrolowany. Czy można w takim razie znaleźć rozwiązanie, analizując wyłącznie technologie?

Tej wątpliwości nie zmienia fakt, iż istnieją technologie, które dają zarówno komfort, jak i uspokojenie. Weźmy dla przykładu parę dobrze uszytych butów lub otrzymane w prezencie wieczne pióro, które może dać nie mniej przyjemności niż domowy PC. Dlaczego więc - może zapytać czytelnik - jedna z technologii często doprowadza nas do wściekłości, podczas gdy druga - uspokaja?

Peryferia

Twierdzimy, iż różnica między nimi polega na tym, w jaki sposób absorbują one naszą uwagę. Tylko ta technologia, która absorbuje zarówno centrum, jak i peryferia naszej uwagi, zasługuje w pełni na nazwę "spokojnej".

A co to są "peryferia uwagi"? - zapyta czytelnik. Wszystko to, do czego nasz umysł dostraja się pośrednio. A oto przykład. Zwykle, gdy prowadzimy samochód, nasza uwaga jest nakierowana na drogę, radio lub naszych pasażerów, ale nigdy nie na hałas dobiegający z silnika. Wystarczy jednak, by silnik przestał pracować prawidłowo, abyśmy zakłócenia w jego pracy wyłapali natychmiast. Dowodzi to, że byliśmy dostrojeni w zakresie tego hałasu peryferyjnie i dlatego mogliśmy szybko zareagować.

Powinno być jasne, że to, co rozumiemy pod pojęciem "peryferia", jest niczym innym, jak "granicą". Co jest peryferyjne w jednym momencie, może znaleźć się w centrum naszej uwagi w innym. Co więcej, nawet ta sama fizyczna forma może mieć elementy zarówno centralne, jak i peryferyjne. Weźmy pod uwagę atrament, który "centralnie" przekazuje słowa tekstu, a peryferyjnie wprowadza nas w rodzaj pisma poprzez wybór czcionki i wyglądu strony.

"Technologia spokojna" łatwo będzie przesuwała się z peryferii naszej uwagi do centrum i na odwrót, a to jest właśnie niezbędnym warunkiem zapewnienia spokoju, i to z dwóch powodów.

Po pierwsze, umieszczając pewne informacje w obszarach peryferyjnych, jesteśmy w stanie dostroić się do znacznie większej ich liczby niż w przypadku, gdyby wszystko musiało znajdować się w centrum naszej uwagi. Dostrajanie informacji peryferyjnych odbywa się za pomocą tej części naszego mózgu, która jest odpowiedzialna za przetwarzanie peryferyjne (sensorowe) i z reguły odbywa się bez jakichkolwiek przeciążeń.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200