IT w ochronie zdrowia – badanie redakcyjne Computerworld
Computerworld Choć 72% podmiotów służby zdrowia ma nakreśloną strategię informatyzacji, nie zawsze w parze ambitnymi celami pojawiają się możliwości wdrażania jej w życie – wynika z badania redakcyjnego Computerworld, przeprowadzonego z integratorem i dostawcą systemów informatycznych, firmą Koma Nord.
Wszystko dlatego, że spośród 72% podmiotów, które przyjęły strategię informatyzacji, tylko 35 % ma zarezerwowane pieniądze na jej realizację, podczas gdy drugie 37% przygotowało i zatwierdziło plany cyfryzacji, ale gotowe projekty czekają na możliwość ich sfinansowania.
Cyfryzacja podmiotów ochrony zdrowia w Polsce ma miejsce od wielu lat. Placówki medyczne chętnie sięgają po systemy informatyczne wspierające funkcjonowanie strefy białej - medycznej bezpośrednio związanej z leczeniem pacjentów i świadczeniem innych usług ochrony zdrowia oraz szarej – administracyjnej, związanej z zarządzaniem placówką jako przedsiębiorstwem.
Systemy informatyczne części białej
Lista najczęściej stosowanych rozwiązań części białej obejmuje systemy klasy Hospital Information System (HIS, 65% badanych podmiotów wykorzystuje tego typu oprogramowanie), Laboratory Information System (LIS, 73%), Radiology Information System (RIS, 52%) i Picture Archive Communication System (PACS, 50%) oraz rozwiązania wspomagające prowadzenie gospodarki lekowej (61%).
System informatyczne klasy HIS, LIS czy RIS/PACS są kluczowe dla sprawnego funkcjonowania podmiotów sektora ochrony zdrowia, odpowiadając na żywotne potrzeby cyfryzacji części medycznej, a jednocześnie stanowią punkt wyjścia do wdrażania innowacyjnych i nowoczesnych rozwiązań informatycznych, pozwalających podnosić jakość leczenia i produktywność personelu, ograniczać koszty działalność, a w rezultacie zwiększać konkurencyjność na wymagającym rynku medycznym.
Do innowacyjnych rozwiązań najczęściej stosowanych w placówkach ochrony zdrowia należą narzędzia do rejestracji wideo zabiegów medycznych. Tego typu rozwiązania wdrożone zostały w 60% badanych podmiotów. W polskich placówkach ochrony zdrowia do powszechnego użytku weszły tablety medyczne (49%) oraz opaski z kodami 1D/2D do identyfikacji pacjentów (32%). Narzędzia te usprawniają pracę lekarzy, ratowników, pielęgniarek i innego personelu pomocniczego, ułatwiając opiekę nad pacjentem i poprawiając rzetelność danych medycznych, w tym ograniczając ryzyko pomyłek.
MACIEJ WIŚNIEWSKI, Business Development Manager (Healthcare) Koma Nord Sp. z o.o.
Kwestie związane z bezpieczeństwem, na które zwróciła naszą szczególną uwagę pandemia COVID-19, ale także możliwości komunikacyjne nowoczesnej aparatury medycznej oraz stale rosnące wymagania dotyczące poziomu świadczenia usług medycznych sprawiają, że nowe technologie ICT będą coraz bardziej wspierać personel medyczny w różnych sferach działania. Będzie to miało korzystny wpływ zarówno na poziom bezpieczeństwa i jakość pracy personelu, jak i komfort oraz bezpieczeństwo pacjentów. Wnikliwa analiza procesów może ponadto wykazać, że „efektem ubocznym” stosowania ICT dla poprawy bezpieczeństwa będzie obniżenie kosztów, tudzież możliwość generowania większych przychodów dla szpitali.
Z satysfakcją można odnotować rosnącą świadomość zarządzających szpitalami w tym zakresie. Przejawia się to tak, że coraz więcej szpitali w trosce o bezpieczeństwo personelu i pacjentów wdraża innowacyjne rozwiązania technologiczno-organizacyjne. Przykładem takiego rozwiązania jest zintegrowany system zarządzania ruchem i informacją dla pacjentów, który pozwala znacznie ograniczyć kontakt między pacjentami w obszarze rejestracji i poczekalni. Lekarz dostaje zestaw narzędzi pozwalających na faktyczne zarządzanie kolejką oczekujących, w szczególności na dyskretne wezwanie pacjenta do gabinetu z zachowaniem wymogów RODO. Przeprowadzone badanie wykazało, że 35% podmiotów medycznych już korzysta z systemu kolejkowego, a 28% właścicieli placówek medycznych oczekuje, że aplikacja do zarządzania informacją dla pacjentów umożliwi im elastyczne zarządzanie treścią na wyświetlaczach zbiorczych i w gabinetach.
Warto zwrócić uwagę, że istotną przeszkodą we wdrażaniu na szerszą skalę w pełni funkcjonalnych rozwiązań poprawiających efektywność i bezpieczeństwo są problemy związane z integracją oprogramowania firm trzecich z oprogramowaniem HIS wspomagającym zarządzanie szpitalem w części medycznej. Aby przezwyciężyć te ograniczenia i przełamać dyktat dostawców HIS, podmiot medyczny musi mieć pełną świadomość praw, które mu przysługują, i wymagać od dostawców oprogramowania aktualnej dokumentacji bazy danych i/lub otwartego interfejsu API umożliwiającego prostą oraz bezpieczną integrację HIS z oprogramowaniem firm trzecich.
Systemy informatyczne części szarej
Współczesne placówki sektora medycznego funkcjonują na rynku jak typowe przedsiębiorstwa, a zatem, poza specjalizowanymi aplikacjami części białej, do funkcjonowania wymagają też zaawansowanych rozwiązań informatycznych części szarej.
Listę najczęściej wykorzystywanych w placówkach ochrony zdrowia biznesowych rozwiązań części „szarej” otwierają zintegrowany system zarzadzania przedsiębiorstwem klasy ERP (76% wskazań), elektroniczny obieg dokumentów (75%) oraz portal pracowniczy (70%). Ponad połowa z nich (54%) ma wdrożone rozwiązania back-office, np. z zakresu wideokonferencji, a 47% moduł obsługi zgłoszeń helpdesk.
Za najbardziej pożądany obecnie system IT uznano natomiast oprogramowanie analityki biznesowej klasy Business Intelligence (BI). 47% przedstawicieli podmiotów sektora medycznego przyznało, że planuje wdrożenie takiego rozwiązania w swojej placówce.
Inicjatywy w kierunku cyfryzacji
Informatyzacja kolejnych obszarów działalności medycznej wynika nie tylko z potrzeby sprostania nowym regulacjom prawnym, ale i chęci podniesienia konkurencyjności na trudnym rynku usług medycznych.
W grupie inicjatyw z zakresu uwarunkowań prawnych, które miały realny wpływ na cyfryzację polskich jednostek ochrony zdrowia w ostatnich latach, najważniejsze okazały się wdrożenie Elektronicznej Dokumentacji Medycznej (EDM) i Internetowego Konta Pacjenta (IKP) oraz e-Recept i e-Skierowań. Te dwa działania były kluczowym albo co najmniej ważnym bodźcem do szerszej informatyzacji dla odpowiednio 91% i 88% badanych placówek medycznych razem.
Z perspektywy cyfrowej transformacji 37% ankietowanych uważa za bardzo ważne, a kolejne 26% za kluczowe coraz szersze wykorzystywanie robotów medycznych – chirurgicznych, rehabilitacyjnych, szkoleniowych i innych. W ocenie respondentów realny wpływ na cyfryzację podmiotów ochrony zdrowia miały jeszcze rozwój telemedycyny i systemów zdalnego monitoringu (3,35 punkty w 5-stopniowej skali, gdzie 5 oznacza kluczowy), sztucznej inteligencji (AI) np. w obszarze diagnostyki (3,24) czy wirtualnych asystentów pacjenta i lekarza (3,03).
Zarządzanie informacją dla pacjentów
Skuteczne zarządzanie informacją dla pacjentów może pomóc zlikwidować kolejki przed gabinetami. W ocenie ankietowanych najważniejszą korzyścią jaką wnosi cyfryzacja tego obszaru są wszelkie udogodnienia dla osób z ograniczoną dostępnością (audiodeskrypcja, pętle induktofoniczne). Takiego zdania jest 70% respondentów.
Dla wygody pacjentów oraz zmniejszenia obciążenia pracą personelu biurowego zasadne jest wdrożenie mechanizmów rejestracji na wizytę w infokiosku i przez portal pacjenta (43% wskazań). Przedstawiciele placówek ochrony zdrowia oczekują od systemu informatycznego funkcji kolejkowania pacjentów oczekujących na wizytę (65%). Aplikacja zarządzania informacją powinna dysponować także funkcją przypomnień SMS/e-mail o terminie wizyty (58%). Ta, w połączeniu z mechanizmem potwierdzenia wizyty tuż przed jej terminem, pozwala skutecznie zarządzać czasem lekarzy i wyraźnie poprawić wskaźnik odwołanych konsultacji czy zabiegów.
Zapraszamy do zapoznania się z pełną wersją raportu: https://www.computerworld.pl/whitepaper/3902-IT-w-ochronie-zdrowia.html
