W kąciku sprzętowym prezentujemy niecodziennego gościa. Nietypowego jednak bardzo przydatnego. Jest to bowiem komputerek, służący wyłącznie do realizacji jednego zadania - elektroniczny słownik Language Master LM-6000, firmy Franklin Electronic Publisher.

Pierwsze wrażenie

LM-6000 ma wielkość małego palm-topa. To urządzenie wyposażone w ciekłokrystaliczny wyświetlacz i alfanumeryczną klawiaturę QWERTY w porównaniu ze swoim kuzynem - opasłym słownikiem "Merriam Webster" - wygląda wręcz filigranowo.

Zawartość

Najważniejszą treścią, wypełniającą pamięć komputerka jest słownik, zawierający ponad 300 tys. definicji, zestawiający ponad 500 tys. synonimów oraz uczący poprawnie wymawiać nie znane uzytkownikowi słowa. Definicje i synonimy podane są za "Websterem". Słowniczek prezentuje wymowę i akcent na sposób amerykański, respektuje także amerykańskie zasady pisowni (nie zna słowa colour, chociaż rozróżnia kontynentalną i amerykańską pisownię słowa "theatre"). Na podstawowym "słownikowym" poziomie, dostępne są 4 opcje:

1. Dictionary - słownik podający definicję słowa z podziałem na sylaby. W przypadku istnienia wielu znaczeń danego słowa, podawane są definicje każdego z nich, a dla wielu słów podawana jest także ich etymologia;

2. Thesaurus - słowniczek wyrazów bliskoznacznych wyświetlający listę synonimów, antonimów i wyrazów bliskoznacznych interesującego nas słowa;

3. Class - klasa podająca grupę wyrazów, do której należy wyraz przeglądany. Na przykład jeśli interesuje nas francuski, to opcja CLASS poda całą grupę języków frankońskich, podobnie po zażądaniu wyjaśnienia jakiegoś pierwiastka, CLASS poda całą tablicę pierwiastków (w porządku alfabetycznym), itd.

4. Confusables - zamieszanie to opcja ułatwiająca odszukanie wyrazów różniących się pisownią ale nie wymową: słowniczek poda wszystkie ich znaczenia (week i weak, bear i bare itp.).

Wymowa

Program obsługi LM-6000 znacznie ułatwia realizowanie odwołań do słówek występujących w treściach definicji (corss-reference) i dzięki temu łatwo można zmusić go do wymówienia żądanego (spośród widocznych na ekranie) słowa podczas wykonywania każdej opcji. Należy przy tym zaznaczyć, że LM-6000 jak przystało na poważny słownik, "wie" o tym, że wymowa niektórych słów zależy od ich roli w zdaniu: inaczej należy je akcentować gdy są użyte jako rzeczowniki, a inaczej, gdy pełnią rolę czasowników (np. discharge). Puryści językowi mogą mieć wprawdzie zastrzeżenia odnośnie jakości dźwięku emitowanego przez głośniczek urządzenia, w niektórych wyrazach słychać ślady "zszywania" sylab, szczególnie w bezdźwięcznych ale nie jest to wielką wadą. Poza tym, całkiem poprawną wymowę można usłyszeć np. w Londynie lub Nowym Jorku, ale to kosztuje znacznie drożej niż cały słowniczek. LM-6000 ma jeszcze jedną zaletę: potrafi wymawiać całe zwroty i zdania, wpisane przez użytkownika. Tej opcji nie polecałbym jednak początkującym, gdyż przerwy między poszczególnymi wyrazami są zbyt długie, a słowniczek nie uwzględnia zasad akcentowania wyrazów. Wśród licznych umiejętności oratorskich, zabrakło niestety wymowy rzeczowników własnych. Próżno więc oczekiwać będziemy na poprawne brzmienie zarówno Kathy, jak i Connecticut - w słowniku ich nie umieszczono, a szkoda.

Inne udogodnienia

Korekta. W przypadku podania błędnej pisowni słowniczek pomaga dokonać korekty, wyświetlając całą listę wyrazów o podobnej pisowni. Decyzję o użyciu któregoś z nich pozostawia użytkownikowi.

Gramatyka. W pamięć słowniczka wbudowana jest na stałe, bardzo przydatna, wyczerpująca "ściąga" z gramatyki, w której poza podstawowymi wiadomościami o częściach mowy, znajdziemy wiele zasad np. używania dużych liter, przecinków, fraz itp., a także testy gramatyczne.

Notatnik. W wyodrębnionej części pamięci, słowniczek ma podręczny notatnik użytkownika, w którym jest miejsce na 50 własnych słówek, lecz ich wymowa jest dostępna tylko wtedy, gdy występują one również w dużym słowniku.

Gry

W pamięci słowniczka znajduje się także 12 gier językowych, od prostych "Hangman" czy "Word Train" poprzez trening pamięci "Memory Challenge", aż po bardziej skomplikowane, przeznaczone dla zaawansowanych językowo użytkowników, jak Word Deduction czy Lettris. Początkowo odnosiłem się do nich nieufnie, jako do zbędnego "wodotrysku", ale dosyć szybko zmieniłem zdanie: gry są dosyć ciekawe, absorbujące i niewątpliwie spełniają rolę edukacyjną - po to właśnie zostały zainstalowane.

Podsumowanie

Słowniczek ma niewielkie rozmiary (15x14x3 cm) i używanie jego jest znacznie prostsze od wertowania opasłego tomu klasycznego "Webstera". W zasadzie można mu wybaczyć pewną nienaturalność wymowy zgłosek, tym bardziej, że jednak daje pojęcie o wymowie z akcentem. Jest urządzeniem dość pożytecznym przede wszystkim dla tych, którzy co pewien czas zajmują się tłumaczeniem tekstów i mają już pewne podstawy językowe. Dla nich LM-6000 będzie bardzo przydatny, a częste jego wykorzystywanie z pewnością powiększy zakres używanego słownictwa. Dystrybutor dostarcza, wraz ze słownikiem obszerną i dobrze przetłumaczoną, instrukcję obsługi.