Fundamenty ceny ropy naftowej

Wysoki i rosnący udział Azji i Bliskiego Wschodu w globalnej konsumpcji oraz malejąca elastyczność cenowa tych regionów w warunkach rosnących cen oznaczają, że silniejszemu wzrostowi cen w latach 2001 - 2007 niż w 1995 - 2001 towarzyszyło również szybsze tempo konsumpcji. Nie oznacza to jednak, że elastyczność cenowa będzie, maleć jeśli ceny będą w dalszym ciągu rosły, ponieważ istnieje bariera cenowa (i graniczny udział wydatków na zakup ropy w PKB), której przekroczenie spowoduje spadek konsumpcji - cena z połowy 2008 r. stanowiła taką barierę.

Prognozy konsumpcji ropy naftowej

Relacje pomiędzy ceną, popytem, podażą wykorzystywane są do długoterminowych globalnych i regionalnych projekcji konsumpcji ropy naftowej. Analiza dostępnych długoterminowych prognoz (rysunek 1) wykazuje znaczne różnice, widoczne zwłaszcza w późniejszych okresach. Wynikają one ze znacznych różnic w konstrukcji modeli oraz w przyjętych założeniach co do elastyczności cenowej i dochodowej oraz trajektorii wcześniejszej ceny ropy naftowej. Zakres prognozowanej dla 2030 r. konsumpcji obejmuje przedział od ok. 115 do ok. 155 mln boe ropy dziennie.

Zobacz również:

  • GenAI jednym z priorytetów inwestycyjnych w firmach
  • Szef Intela określa zagrożenie ze strony Arm jako "nieistotne"
  • International Data Group powołuje Genevieve Juillard na stanowisko CEO
Fundamenty ceny ropy naftowej

Modele prognoz popytu uwzględniają długoterminowe elastyczności dochodowe i cenowe dla poszczególnych regionów i grup konsumentów oraz tempo wzrostu konsumpcji w poszczególnych regionach uzależnione od tempa wzrostu PKB w danych okresach. Średnie wskaźniki tempa wzrostu konsumpcji do tempa wzrostu dochodów dla świata przyjęto w wysokości: 0,34 (IEA , 2007), 0,39 (IEA 2006), 0,52 (Dargay, Gately, Huntington ). Średnioroczne tempo wzrost globalnego PKB przyjęto w wysokości 4,07% (IEA 2007), 3,40% (IEA, 2006) i 4,00% (Huntington i inni). Założono stałą cenę w wysokości ok.70 USD/boe.

Większość analiz ignoruje prawdopodobny wpływ szoku cenowego na wzrost gospodarczy i tym samym możliwość silniejszego zdławienia popytu. Przyjęcie stałej ceny ropy poważnie zubaża prognozę, zważywszy na asymetryczność elastyczności dochodowej i cenowej popytu (relatywnie duże redukcje popytu, gdy ceny rosną, ale mały wzrost popytu lub jego brak, gdy ceny maleją). Prognozy powinny również uwzględniać spadek intensywności wykorzystania ropy (zużycie ropy na wytworzenie jednostki PKB), która w ciągu 30 lat uległa zmniejszeniu prawie o połowę dla krajów OECD i o jedną trzecią dla krajów nie-OECD.

Podaż ropy naftowej

Głównymi dostawcami ropy naftowej są kraje Bliskiego Wschodu (30%) oraz Europy i Azji Centralnej (22%), ale tylko dziesięć krajów (Arabia Saudyjska, USA, Iran, Chiny, Meksyk, Kanada, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Wenezuela, Kuwejt i Norwegia) dostarcza ponad połowę (53%) światowego wydobycia.


TOP 200