System operacyjny Unix oraz język baz danych Informix- 4GL zdobywają coraz większe uznanie w Polsce. Szybkie, tanie i efektywne projektowanie aplikacji wymaga stosowania nowoczesnych narzędzi. W środowisku Informix, najpopularniejszym ''generatorem aplikacji'' jest pakiet FourGen CASE Tools.

Komputeryzacja naszego życia stała się faktem. Komputerom powierza się wiele żmudnych i wymagających ogromnej dokładności zadań, dotychczas wykonywanych przez człowieka. Stały rozwój cywilizacji stawia przedsiębiorstwom i wspomagającym nimi zarządzanie komputerom ciągle nowe wymagania. Systemy komputerowe użyteczne kilka lat temu stają się w nowej ekonomicznej i technicznej rzeczywistości nieprzydatne.

Programiści zmuszeni zostali do tworzenia oprogramowania łatwo poddającego się modyfikacjom.

Przerabianie istniejących systemów informatycznych jest kosztowne i czasochłonne. Metoda budowania i pielęgnacji oprogramowania zaproponowana przez FourGen zapewnia możliwość szybkiego dostosowania systemów do aktualnych potrzeb oraz wprowadzania najnowszych rozwiązań technicznych do ich struktury w trakcie eksploatacji.

Podejście do tworzenia aplikacji

Tradycyjna metoda tworzenia systemu komputerowego zawiera następujące etapy:

1.analizę

2.projekt

3.kodowanie

4.testowanie

5.instalację.

Cykl ten zazwyczaj trwa kilka lat. Wadą metody jest to, że klient uczestniczy tylko w pierwszym etapie tworzenia aplikacji. Potrzeby użytkownika nie zawsze są w pełni zrozumiałe przez programistów, a możliwości i ograniczenia technologiczne nie są znane klientom. Sprzyja to niejednokrotnie powstawaniu sztucznych barier i ograniczeń, a także jest źródłem wielu błędów, których poprawienie jest czasochłonne, a co za tym idzie kosztowne. Osoby mające eksploatować system nie uczestniczą aktywnie w jego tworzeniu i rozwoju, co ujemnie wpływa na jego jakość.

FourGen CASE Tools zmienia filozofię tworzenia systemów. Zasadniczą cechą odróżniającą to od tradycyjnego podejście jest stopień uczestnictwa klienta i jego wpływ na tworzoną aplikację. Klient nie tylko uczestniczy w analizie, ale także ma istotny wpływ na projektowanie. Drugą cechą nowej filozofii tworzenia systemów jest jej cykliczność. Na bazie wygenerowanego jądra aplikacji, które może powstać w bardzo krótkim czasie (zazwyczaj od 1 do 3 tygodni), dalszy jej rozwój przebiega cyklicznie w obiegu zamkniętym obejmując wszystkie etapy podejścia tradycyjnego. Dzięki zastosowaniu narzędzi CASE można zmniejszyć pracochłonność i koszt poszczególnych faz w cyklu życia systemu oraz uniknąć wielu błędów.

FourGen CASE propozycja standardu

Opracowanie standardu systemu użytkowego obejmuje wiele etapów. Proces ten zaczyna się od wyboru systemu operacyjnego, a kończy się na zdefiniowaniu interfejsu użytkownika. FourGen CASE Tools pracują na różnych typach komputerów, korzystając jednocześnie z wielu takich możliwości systemu operacyjnego jak: wielodostęp Unix, wielozadaniowość, elektroniczna poczta czy obsługa spoolera drukarki. FourGen wykorzystuje standard SQL do obsługi bazy danych, a do tworzenia programów język czwartej generacji Informix-4GL.

FourGen Case Tools umożliwia projektowanie i generowanie programów. Cechy tworzonych programow to: modułowość, elastyczność i łatwa modyfikowalność zarówno na wysokim poziomie projektowania aplikacji, jak i na niskim poziomie oprogramowania. FourGen CASE Tools generuje ok. 85 % kodu zaprojektowanej aplikacji.

Każda część tworzonego systemu użytkowego ma następujące cechy:

- standardową strukturę, - modułowość (zbudowany z łatwo modyfikowalnych części które, można dowolnie łączyć bez ingerencji w inne moduły)

- jest dokładnie skomentowany

- ma jednorodne nazewnictwo

- w większości składa się z procedur bibliotecznych

- kod źródłowy ma zwartą organizację.

Niezależność funkcjonalności od przepływu danych osiągnięta została poprzez podzielenie programu na 3 warstwy. Wyodrębnienie procedur niskiego poziomu umożliwia dostęp i operowanie danymi zapisanymi w bazie. Procedury pośredniego poziomu przesyłają dane do procedur wysokiego poziomu, które przetwarzają je i wyświetlają na ekranie. Procedury wysokiego poziomu stanowią interfejs między programem a użytkownikiem. Zaletą tej metody jest elastyczność i niezawodność, a struktura wygenerowanego kodu pozwala na szybkie zmiany.

Składowe FourGen CASE

FourGen CASE Tools składa się z trzech pakietów: FourGen-Screen, FourGen-Report oraz FourGen- Menu:

1. FourGen-Screen obejmuje zestaw modułów, spośród których:

- Form Painter - umożliwia komputerowe projektowanie ekranów opisujących działanie tworzonego programu. Dla użytkownika stanowi on łatwe w użyciu środowisko, wykorzystujące specjalnie zaprojektowany do tego celu edytor. Edytor ten ma wszystkie włściwości standardowego edytora włącznie z operacjami na blokach. Najważniejszą cechą Form Painter'a jest możliwość edycji pól formatki z jednoczesnym wykorzystaniem struktury bazy danych. Wynikiem działania Form Paintera jest formatka utworzona w kodzie Informix-4GL, a indywidualne modyfikacje użytkownika zawarte są w osobnym zbiorze tzw. "Triggers".

- Code Generator - generuje program źródłowy w języku Informix-4GL z utworzonej wcześniej formatki oraz zbioru "Triggers". Program ten jednakową strukturę dla wszystkich modułów tworzonej aplikacji i zawiera wywołania wielu procedur bibliotecznych. Jest on dokładnie skomentowany i przejrzyście sporządzony, tak aby ułatwić ewentualne zmiany. Jednocześnie generowany jest zbiór tzw. znaczników (tagów) umożliwiający programistom posługującym się edytorem "vi" natychmiastowe odszukanie i przejście do edycji dowolnej funkcji programu.

- User Control Library - stanowi standardowy zbiór użytecznych procedur. Umożliwiają one kontrolę działania aplikacji oraz zapewniają komunikację między programistą a użytkownikiem. Niektóre ich właściwości to:

- możliwość definiowania dodatkowych pól przez użytkownika w trakcie eksploatacji systemu

- obsługa notatnika do każdego dokumentu można dołączyć notatkę wpisaną do bazy za pomocą wewnętrznego edytora, np. może być ona wykorzystana do wprowadzenia dodatkowego opisu materiału w gospodarce materiałowej

- wprowadzanie i aktualizacja pomocniczych tekstów ( help) w dowolnym momencie projektowania i użytkowania aplikacji

- możliwość przedefiniowania klawiatury indywidualnie przez każdego użytkownika systemu

- automatyczna obsługa błędów wykonania programu z możliwością dopisywania uwag o błędzie.

2. FourGen-Report automatycznie generuje w języku Informix-4GL kod potrzebny do tworzenia raportu. Projektant definiuje raport w specjalnym zbiorze utworzonym w konwencji WYSIWYG olegającej na tym, że format wygenerowanego wydruku jest zgodny z formularzem zaprojektowanym na ekranie. Plik opisujący raport zbudowany jest z "informixowych" sekcji raportu takich jak: nagłówki, stopki, instrukcje grupujące itp. Zakres drukowanych danych, ich porządek oraz komunikaty wyświetlane podczas tworzenia raportu można zadawać jako parametry bez konieczności powtórnego kompilowania programu. Fourgen-Report umożliwia również projektowanie dynamicznych elementów raportu, takich jak podsumowania i komunikaty, które nie zostaną wydrukowane w przypadku braku odpowiednich danych.

3. FourGen-Menu jest wysoce zautomatyzowanym systemem tworzenia menu na platformie systemu operacyjnego Unix. Najważniejszą cechą tego programu jest możliwość wywoływania z poziomu menu innych modułów aplikacji wygenerowanych wcześniej za pomocą narzędzi FourGen-Screen bądź FourGen-Report. FourGen-Menu stanowi więc swego rodzaju "pomost" scalający aplikacje w jedną całość.

WYSIWYG - What You See Is What You Get - CASE - Computer Aided Software Engineering

Materiał opracowała firma PRO-HOLDING GmbH Kraków ul. Lea 116, tel. (012)36 22 45