Coraz powszechniejsze osiedlowe sieci transmisji danych stają się elementem infrastruktury sieci miejskich (metropolitalnych). Mimo że jakość dostępnych w nich usług nie jest jeszcze wystarczająca, to z każdym miesiącem rośnie ich różnorodność.

Sieci tego typu powstajĄ na obszarach dużych skupisk ludzkich, obejmujących bloki i osiedla, zamieszkane m.in. przez użytkowników potrzebujących transmisji danych (telepraca, telenauczanie, rozrywka, Internet, informacja). Sieć osiedlowa jest najprostszym i najtańszym sposobem na stały i szybki przepływ informacji między użytkownikami komputerów, z prawie nielimitowanym dostępem mieszkańców do Internetu. Od typowego łącza stałego różnią ją uzyskiwane średnie przepływności oraz dużo niższe koszty ponoszone przez użytkownika.

Powszechnie stosowane rozwiązania osiedlowe przypominają znane instalacje sieci kampusowych LAN, jednak ze względu na terytorialne rozproszenie użytkowników struktura sieci jest zwykle dzielona na mniejsze grupy, które współdzielą łączące je szybkie medium transmisyjne. Dla tak przyjętej konstrukcji wyróżnia się co najmniej dwie warstwy logiczne: warstwę budynkową (obejmującą zasięgiem mieszkańców jednego dużego budynku) oraz osiedlową warstwę sieci (pośredniczącą w łączeniu infrastruktury telekomunikacyjnej wielu pojedynczych budynków mieszkalnych w całość).

Budynkowa instalacja sieci

Niewielkie sieci osiedlowe mają jedynie warstwę budynkową, rozszerzaną w miarę potrzeb o kolejne grupy logiczne (zespoły abonenckie zgrupowane w oddzielnych budynkach). Sieć LAN warstwy budynkowej prawie zawsze jest wykonana z wykorzystaniem technologii Fast Ethernet 100Base-T (100 Mb/s), która oferuje znane i sprawdzone techniki instalacyjne, oparte na skrętce miedzianej. Popularność stosowania miedzianych rozwiązań ethernetowych wynika z faktu, że cena biernych i czynnych elementów sieci Fast Ethernet jest niewygórowana, a koszt okablowania najniższy z możliwych.

Okablowanie strukturalne warstwy budynkowej sprowadza się do wykonania instalacji sieci ze skrętkowych kabli miedzianych kategorii 5 lub 5e, ich rozprowadzenia do poszczególnych pomieszczeń mieszkalnych (wtyki RJ45) oraz zainstalowania wieloportowego przełącznika LAN Ethernet w piwnicznym pomieszczeniu budynku wielokondygnacyjnego. W budynkach o niskiej zabudowie przełączniki zbiorcze są instalowane co kilka klatek wejściowych, rozprowadzając kable korytami kanałów piwnicznych, zawsze mając na względzie to, że łączna długość kabla nie powinna przekraczać 100 m (Fast Ethernet).

Zastosowanie miedzianego okablowania wyznacza praktycznie fizyczną strukturę sieci na najniższym poziomie, która może przyjmować strukturę gwiazdy lub drzewa z rozgałęzieniami - potrzebną do koncentrowania informacji z poszczególnych budynków. Podstawą koncentracji jest tani przełącznik aktywny sieci LAN (200-300 zł), umożliwiający znakowanie pakietów z jednoczesnym priorytetowaniem ruchu (IEEE 802.1q, IEEE 802.1p), filtrowanie pakietów oraz zdalne zarządzanie SNMP przez sieć osiedlową.

Typowym rozwiązaniem sieci budynkowej tworzonej w pobliżu klienta jest instalacja segmentu sieci LAN z wykorzystaniem skrętki miedzianej i przełączników technologii Ethernet 10/100 (Fast Ethernet). Do zachowania indywidualnej przepływności w dużych skupiskach abonentów blisko szkieletu sieci mogą być potrzebne bardziej wydajne przełączniki Ethernet 100/1000 (Gigabit Ethernet), agregujące ruch z kilkuset stanowisk osiedlowych, zwłaszcza gdy użytkownicy deklarują potrzebę wymiany megabajtowych plików (multimedia, przekaz dźwięku MP3 czy strumieniowej transmisji głosu i obrazu).

Sprawdzone metody nadzoru i sterowania wewnątrzbudynkowych sieci Ethernet (protokoły SNMP i RMON) zapewniają ciągłe jej działanie i automatyczne rekonfigurowanie po zaniku osiedlowego zasilania energią elektryczną. Dzięki temu sieć jest stosunkowo mało czuła na lokalne awarie traktów przesyłowych.