Ekonomia e-learningu

Wysokie ROI z setek użytkowników

Największy efekt ekonomiczny z wykorzystywania e-learningu przyniosą szkolenia dedykowane kadrze operacyjnej.

Chcąc zdyskontować te korzyści, trzeba rozważyć pełny rachunek NPV (Net Present Value - wartość bieżąca inwestycji). Elementy rachunku wartości dowolnej inwestycji to: nakłady, korzyści + opcje strategiczne, koszty + ryzyko kosztów, okres efektywnej eksploatacji, ryzyko inwestycyjne.

W nakładach uwzględniamy sumę wydatków związanych z infrastrukturą techniczną, wdrożeniem systemu, kosztem doradztwa i integracji rozwiązań. Projekcja kosztów obejmować musi koszt utrzymania systemu oraz koszty przygotowywania i nabycia materiałów edukacyjnych.

Do pełnego rachunku konieczne jest uwzględnienie elementów TCO (Total Cost of Ownership) tego typu rozwiązań w skład którego wchodzą: koszty szkoleń użytkowników (z obsługi samej platformy), koszty przestojów, pomoc koleżeńska, zarządzanie plikami i danymi w związku z systemem itp.

Korzyści są determinowane efektami wymienionymi w pierwszej części artykułu. Są to zwykle redukcje kosztów, wartości rent ekonomicznych uzyskiwanych dzięki szybszemu wprowadzaniu produktów na rynek, wartości szkoleń możliwych do przeprowadzenia jedynie w środowisku e-learningowym.

Okres efektywnej eksploatacji systemu w dużym stopniu zależy od popularyzacji wdrożeń e-learningu w ramach danej branży. Innowatorzy mają szansę osiągnąć znaczące korzyści. Naśladowcy, podążając z opóźnieniem za konkurencją, nie osiągną tych ponadprzeciętnych efektów.

Ryzyko inwestycyjne w projektach e-learningowych dotyczy okresu przewagi rynkowej wynikającej z szybszego wdrażania zmian biznesowych. Moment, w którym dana branża "gromadnie" wdroży rozwiązania tego typu, znacząco wpłynie na efektywność ekonomiczną każdej inwestycji z osobna. Redukcje kosztowe są zwykle mniej zagrożone kopiowaniem, ale trudno dziś zaprzeczyć, iż przyszłość szkoleń należy do e-learningu. Warto więc się spieszyć, by na wdrożeniu zyskać jak najwięcej. Śpieszyć się, ale z rozwagą.

Ernest Syska jest właścicielem firmy IT-investment Consulting i doktorantem w dziedzinie metod ilościowych w zaawansowanych analizach ekonomicznych na Uniwersytecie Gdańskim.

Kiedy oszczędności?

Uwarunkowania ekonomiczne powodują, że minimalna liczba użytkowników pojedynczego kursu e-learningowego powinna przekraczać 100 osób, co wynika z wysokich kosztów przygotowania e-kursu.

Oszczędności wynikające z zastosowania e-learningu pojawiają się wtedy, gdy przedsiębiorstwo pragnie w krótkim czasie przeszkolić kilkuset pracowników. Koszt przygotowania szkoleń elektronicznych obejmujących zagadnienia naukowe, wykładane na uczelniach wyższych, to zdaniem Wojciecha Zielińskiego (Polski Uniwersytet Wirtualny) jedna z głównych barier stojących przed zdynamizowaniem elektronicznych usług edukacyjnych dostarczanych przez nasze uniwersytety.

Interesująco wygląda również porównanie wartości wydatku inwestycyjnego dotyczącego nabycia przeciętnej platformy e-learningowej i poziomu kosztów przygotowania szkolenia elektronicznego. Według opinii Włodzimierza Styka z firmy WiedzaNet, przeciętna platforma e-learningowa to wydatek, który w przypadku 250 szkolonych osób może być dwukrotnie niższy niż koszt przeprowadzenia pojedynczego e-kursu. Mimo to przeszkolenie takiej liczby osób z zakresu np. obsługi aplikacji biurowych jest wciąż tańsze o ok. 50-60% w porównaniu z alternatywnymi, tradycyjnymi metodami.

Efekty krótkoi długoterminowe

Podstawowe efekty krótkoterminowe, pojawiające się wkrótce po wdrożeniu systemu e-learningowego:

  • wzrost zysków firmy wywołany szybszym wprowadzaniem zmian w sferze biznesu;

  • redukcja bezpośrednich i pośrednich kosztów szkoleń;

  • wzrost kosztów przygotowywania materiałów edukacyjnych;

  • w określonych przypadkach - wzrost efektywności szkoleń;

  • w określonych przypadkach - umożliwienie przeprowadzenia pewnych szkoleń.
Efekty średnio- i długoterminowe, pojawiające po 1-3 latach to:
  • wzrost tzw. agility osiągany dzięki zsumowaniu w czasie efektu wzrostu sprawności organizacyjnej - wzrost elastyczności rynkowej firmy, nabycie praw realizacji dodatkowych zysków - opcji strategicznych typu expand;

  • wzrost know-how w zakresie metod elektronicznego szkolenia pracowników - nabycie opcji w zakresie innowacyjnych metod zarządzania wiedzą;

  • zmiany w zakresie kultury organizacyjnej firmy - wzrost znaczenia metod zarządzania wiedzą, wzrost świadomości znaczenia wiedzy w firmie.

TOP 200