Tradycyjne myślenie nie jest już przystosowane do realiów konkurencji w branży spożywczej, która niedługo w Polsce jeszcze się zaostrzy. Najsłabsi będą musieli zbankrutować. Dlatego nawiązanie ściślejszej współpracy ze swoimi dostawcami i klientami staje się i na naszym, polskim podwórku, po prostu koniecznością. Częściowo pomóc może polityka zawierania aliansów strategicznych, dzięki którym zwiększa się stabilność współdziałania firm. Inną alternatywą są porozumienia franchisingowe. Zdecydowanie najważniejszy jest wspólny cel, czyli dążenie do zaoferowania klientowi produktu o możliwie jak największej dla niego wartości. Środki do osiągnięcia tego celu powinny zostać ustalone na zasadzie kompromisu, choć możliwe, że w początkowej fazie najsilniejszy uczestnik łańcucha dostaw będzie zmuszać niektórych drobnych przedsiębiorców do zmiany procedur działania. Należy uważać, by nie doprowadziło to do nadużywania przez dużą firmę swojej pozycji przetargowej. Jednak przedstawiciele ILiM argumentują: "Takie wymuszenie przejścia na wyższy poziom organizacyjny i techniczny jest czasem po prostu konieczne". Wielu przedsiębiorców wciąż nie potrafi dostrzec korzyści długookresowych, co może wynikać także ze stosowania tradycyjnych sposobów wynagradzania. Z pewnością należy ograniczyć rolę przymusu nawet na początku procesu wdrażania ECR. Natomiast niezbędne są intensywne szkolenia kadry zarządzającej zainteresowanych firm w zakresie Efektywnej Obsługi Konsumenta.

Oprócz mankamentów kultury organizacyjnej niepokoi, niekorzystna pod względem możliwości sprawnego konkurowania, struktura rynku, co dodatkowo utrudnia popularyzację ECR. Ireneusz Fechner mówi: "Ponad 80% przedsiębiorstw to firmy małe lub średnie, którym trudno zdecydować się na zastosowanie nowych rozwiązań. Dlaczego? Nie ma przekonujących przykładów demonstrujących sukces Efektywnej Obsługi Konsumenta na naszym rynku. Nie jest on podobny do rynku UE, zbliżone warunki panują co najwyżej w Portugalii, Hiszpanii i Włoszech. Poza tym wdrożenie ECR przez działające dotychczas w tradycyjny sposób przedsiębiorstwa będzie dla nich wręcz rewolucyjną zmianą, której się - naturalnie - obawiają". Według poznańskiego specjalisty, potrzebne są programy pomocy materialnej i edukacyjnej dla niewielkich podmiotów gospodarczych.

Druga strona medalu

Sprawny przepływ informacji to tylko połowa dobrego działania w ramach ECR. Druga część to wytwarzanie i dystrybucja towarów. Efektywna Obsługa Konsumenta pozwala w wielu przypadkach wprowadzić u producenta tzw. system produkcji zrównoważonej. Przewiduje on małe wahania ogólnej liczby wytwarzanych produktów. Sztywny wolumen produkcji nie spowoduje powstawania dużych ilości zapasów, ponieważ znane są szacunkowe wielkości popytu zgłaszanego przez konsumentów i właśnie na tej podstawie ustalane są np. cotygodniowe plany produkcji.

Kiedy już produkty zostaną wytworzone, nadchodzi czas próby dla systemu fizycznej dystrybucji. Polska sieć transportowa i organizacja łańcuchów dostaw pozostawiają jeszcze wiele do życzenia co do ich szybkości i jakości. Stopniowo następuje jednak poprawa. Wiąże się to między innymi z pojawieniem się na polskim rynku zagranicznych oferentów usług logistycznych i wymuszeniem przez nich określonych standardów obsługi klienta. Założeniem ECR jest dostarczenie klientowi takich produktów, jakich oni sobie życzą, więc dostawę należy przeprowadzić szybko. Pojawiło się pojęcie przeładunku kompletacyjnego (cross-docking), które eliminuje z funkcji składów... składowanie (!). Docelowo mają one służyć tylko bieżącemu kompletowaniu zróżnicowanych przesyłek odpowiadających wymaganiom klienta z nadchodzących do składu dostaw.

W grupie raźniej?

Ireneusz Fechner z ILiM jest przekonany, że firmy współpracujące w ramach łańcuchów dostaw artykułów spożywczych i chemicznych domowego użytku powinny się zrzeszać. "Wymagane są starannie przemyślane, głębokie przekształcenia. Naśladujmy innych. W USA i Unii Europejskiej menedżerowie rozumieją trudności i zrzeszają się, by je wspólnie pokonywać". Klub ECR Polska, którego spotkanie założycielskie planowane jest na 26 lutego br., ma propagować ideę stosowania Efektywnej Obsługi Konsumenta, doprowadzić do dialogu między uczestnikami rynku, a także bezpośrednio prowadzić szkolenia.