Trudno będzie liczyć na wzmożoną aktywność nauczycieli w zakresie edukacji informatycznej, gdy wcześniej nie poznają oni korzyści ze stosowania technik informacyjnych w swojej pracy.

Dużą rolę w tym zakresie z pewnością będzie odgrywać stosowanie systemów informatycznych do usprawnienia organizacji i funkcjonowania szkoły. Pozytywnym zjawiskiem jest więc obserwowany w ostatnich latach systematyczny wzrost zapotrzebowania na oprogramowanie wspomagające zarządzanie szkołą.

Największym zainteresowaniem cieszą się programy do układania planów lekcji i tworzenia arkuszy organizacyjnych, zawierających roczny rozkład pracy każdego nauczyciela. Przed wakacjami wzrasta sprzedaż programów do drukowania świadectw. Coraz więcej szkół używa programów finansowo-księgowych. Korzyści z ich stosowania są szczególnie widoczne przy naliczaniu płac nauczycieli, na które składa się wiele różnych, zestawianych w skomplikowany sposób komponentów. Komputery coraz częściej także są wykorzystywane do prowadzenia sekretariatów szkolnych.

Osobną grupę najlepiej sprzedającego się oprogramowania stanowią programy do obsługi bibliotek szkolnych. Biblioteki są ważnymi ośrodkami upowszechniania zastosowań narzędzi informatycznych i stymulowania rozwoju infrastruktury teleinformatycznej. Bibliotekarze walczą o zakładanie pracowni multimedialnych, gromadzą zbiory multimedialne, chcieliby dysponować komputerami do prowadzenia katalogów i udostępniania uczniom informacji o książkach. W wielu szkolnych bibliotekach są ogólnodostępne stanowiska internetowe.

Świadomy dyrektor

Rynek usług i produktów informatycznych dla oświaty w Polsce nie jest zbyt duży i zasobny, ale producenci oprogramowania obserwują ostatnio znaczące zmiany. "Klienci z branży oświatowej są już coraz bardziej świadomymi, znającymi swoje potrzeby i oczekiwania użytkownikami, coraz częściej sami wiedzą, jakich rozwiązań potrzebują" - mówi Szymon Więsław, dyrektor ds. marketingu w firmie Vulcan. Opinię tę potwierdza Andrzej Stasiewicz, prezes firmy Astar 05. "Rynek szkolny jest biedny, ale bardzo wymagający, oczekując wysokiej jakości produktów, a także stałej opieki technicznej" - podkreśla Andrzej Stasiewicz. Jego zdaniem nie zdarza się, aby zakupione oprogramowanie leżało bezużytecznie w gabinecie dyrektora.

Z wyników badań przeprowadzonych w tym roku przez Pracownię Badań Społecznych wynika, że dyrektorzy szkół cenią sobie głównie dostawców dbających o klienta. Oczekują od firm kompleksowej obsługi. Ważna jest również gotowość firmy do wprowadzenia szybkich zmian w oprogramowaniu z chwilą modyfikacji przepisów, a te zdarzają się, jak powszechnie wiadomo, dość często.

Postawa dyrektora ma kluczowe znaczenie dla tempa i zakresu informatyzacji szkoły. "Bardzo ważne dla przekonania nauczycieli o potrzebie korzystania z komputerów jest to, na ile dyrektor wprowadza rozwiązania innowacyjne do zarządzania szkołą, jak za pomocą technik informacyjnych usprawnia pracę sobie i innym" - uważa senator Grażyna Staniszewska.

Wszyscy dyrektorzy ankietowani przez Pracownię Badań Społecznych uważają komputery za niezbędne w nauczaniu, a zdecydowana większość (99%) dostrzega także potrzebę ich wykorzystania w zarządzaniu. Dwie trzecie liczby dyrektorów deklaruje korzystanie z komputerów w codziennej pracy. Trzy czwarte z nich ma dostęp do Internetu, który służy im przede wszystkim do zdobywania informacji i prowadzenia korespondencji. Dla porównania, w 1997 r. liczba dyrektorów szkół korzystających z komputerów była o połowę mniejsza.

Aktywna gmina

Zauważalne jest coraz większe zainteresowanie informatyzacją szkół ze strony samorządów lokalnych, które są odpowiedzialne za prowadzenie placówek oświatowych na swoim terenie. Gminy, zarówno duże, jak i małe, poszukują programów pozwalających na gromadzenie i przetwarzanie informacji o działalności finansowej podległych sobie szkół. Firmy specjalizujące się w rozwiązaniach informatycznych dla oświaty oferują im arkusze zbiorcze umożliwiające prowadzenie zestawienia informacji ze wszystkich arkuszy organizacyjnych w szkołach. Władze miejskie Wrocławia szczycą się tym, że dzięki zastosowaniu narzędzi informatycznych zoptymalizowały wydatki na oświatę i uzyskały w ten sposób środki na dodatkowe zajęcia pozalekcyjne.