ERP - to za mało do konkurowania

Opracowany pierwotnie system OPT do zarządzania wydziałem, oparty na tych zasadach, jest przedstawiony schematycznie na rys. 5.

OPT zajmuje się praktycznie opracowaniem harmonogramów wykonawczych dla zasobów krytycznych. Zakłada się, że pozostałe stanowiska wykonają co do nich należy, dysponując nadwyżką zdolności produkcyjnej.

Stosując technikę TOC, należy zwracać uwagę na to, że lepsze rezultaty osiąga się przez wzrost przepustowości, a dopiero w drugim rzędzie przez obniżkę kosztów. Ponadto, jeśli jest coś do zrobienia, to wykonuje się to maksymalnie szybko, natomiast w przypadku braku pracy pracownicy mogą czytać gazetę, co jest często nie do przyjęcia dla konserwatywnych kierowników.

Współczesne pakiety oprogramowania ERP dla większych przedsiębiorstw zawierają często rozwiązania pochodzące z TOC, szczególnie w zakresie zarządzania produkcją oraz planowania na poziomie Harmonogramu Głównego.

Konkurencja po japońsku

Konkurencyjną metodą zarządzania jest metoda JIT - dokładnie na czas (Just in Time). Zasadnicze założenia tej metody przedstawiono na rys. 6.

Została ona opracowana w japońskiej firmie Toyota dla produkcji na liniach ograniczonego asortymentu produktów. Jednak zasięg tej metody jest dużo szerszy.

Ogólnym założeniem jest ciągłe analizowanie działania organizacji i wprowadzanie ewolucyjne udoskonaleń. Ogólny sposób postępowania jest następujący:

  • Przeprowadzamy analizę procesów i czynności w organizacji. Zestawiamy ich listę.

  • Bierzemy pod lupę pierwszą czynność. Sprawdzamy, czy wnosi ona coś do organizacji. Jeśli nie, proponujemy jej eliminację, ponieważ może to być czynność, której potrzeba zanikła.

  • Sprawdzamy, czy czynność przy wykonywaniu nie niesie za sobą rozrzutności. Rozrzutnością jest wszystko to, co nie wnosi wartości dodanej, za którą klient jest gotów zapłacić. Przykładem może być porządkowanie materiałów w magazynie, dodatkowa kontrola dostaw niesolidnego dostawcy, koszt przechowywania materiałów lub zbędne czynności administracyjne. Jeśli rozrzutność występuje, to przygotowujemy i realizujemy program jej usunięcia, a następnie przechodzimy do następnej czynności.

  • Jeśli rozrzutność nie występuje, przechodzimy do następnej czynności.

    Konsekwencją eliminacji zapasów jest np. dostarczanie do montowni samochodów podzespołów kilka razy dziennie wprost na taśmę oraz posiadanie zapasów w drodze, w tirach. W montowni nie ma magazynu podzespołów i minimalizowane są zapasy w toku.

    Odchudzanie przedsiębiorstw

    Inną koncepcją jest tzw. szczupła organizacja produkcji, w której jest minimalna kadra zarządzająca oraz linie produkcyjne z częstym wykorzystaniem kart kanban. Kadra zarządzająca kosztuje. Organizując produkcję tak, że w fabryce jest jedna lub nie więcej niż kilka linii produkcyjnych prostych w obsłudze, można uniknąć rozrzutności w kosztach na płace kadry. Można także zminimalizować prace administracyjne, stosując tzw. rozliczenie wsteczne na produkcji. Jest to uproszczona metoda rozliczania, polegająca na tym, że jeśli zaraportowano spływ do magazynu partii produkcji, to zakłada się zużycie normatywne materiałów i robocizny. Do pobierania materiałów i półfabrykatów służą karty kanban. Są to właściwie czeki na pobranie z magazynu lub z poprzedniego wydziału określonej porcji materiałów lub podzespołów. Kwitami takimi, wystawianymi okresowo, dysponuje mistrz, który korzysta z nich wtedy, gdy zachodzi potrzeba.

    Jest to tzw. wyciąganie produkcji, czyli proces dokładnie odwrotny do stosowanego w technice MRP, gdzie planuje się z góry co będzie potrzebne i "wciska" się produkcję na wydziały. W przypadku zaburzeń w toku produkcji metoda MRP powoduje narastanie prac w toku, podczas gdy przy zastosowaniu JIT zjawisko to jest znacznie ograniczone.

    Należy dodać, że obecnie w dużych pakietach ERP stosowane są w zintegrowany sposób wszystkie omawiane metody, oczywiście na różnych poziomach zarządzania i do różnych typów produkcji. Ostatnio szczególnie rozpowszechnia się metoda TOC.

    Ludwik Maciejec jest konsultantem i właścicielem firmy Usługi Informatyczne i Konsultingowe; Maciej Maciejec jest Business Development Manager w Singular Polska


  • TOP 200