W przeciwieństwie do czystego dwutlenku węgla czy azotu czysty argon w stężeniu gaśniczym nie obniża drastycznie temperatury w pomieszczeniach. Gaz ten występuje pod handlową nazwą Argotec, zarejestrowaną jako znak towarowy niemieckiej firmy Minimax. Podobne rezultaty gaśnicze osiąga Argonit - mieszanina argonu i azotu w proporcjach 50/50. Oryginalna nazwa tej mieszaniny - Argonite - jest zastrzeżonym znakiem towarowym duńskiej firmy Ginge Kerr. Z kolei amerykańska firma Tyco Integrated Systems stworzyła własną mieszankę o handlowej nazwie Inergen, w skład której wchodzi: 52% azotu, 40% argonu i 8% dwutlenku węgla. "Dodanie do mieszanki dwutlenku węgla naturalnie stymuluje oddychanie i przyspiesza przekazywanie tlenu do tkanek, co w warunkach jego obniżonego stężenia jest pożądane" - argumentuje Dariusz Pietryk z Tyco.

Odpowiednie stężenie i cena

Aby osiągnąć założony efekt, poszczególne gazy muszą mieć różny poziom stężenia w gaszonym pomieszczeniu. Stężenie projektowe jest zazwyczaj wyższe niż minimalne stężenie gaśnicze dla danego gazu, niemniej jest to wartość uznawana za bezpieczną dla człowieka bez względu na czas inhalacji. Mają tu zastosowanie dwie regulacje: amerykańska norma NFPA 2001, wydana przez Narodowe Stowarzyszenie Pożarnicze, oraz zalecenia niemieckich firm ubezpieczeniowych znane pod nazwą VdS. Niemieckie regulacje są zazwyczaj bardziej rygorystyczne, wymagają m.in. stosowania baterii zapasowej i wyższych stężeń projektowych. Stężenie projektowe dla FM-200 wynosi 6,5-7,5% objętości chronionego pomieszczenia. Gazy obojętne wymagają zdecydowanie wyższych stężeń. Według NFPA, Argonit wymaga ok. 33,6%, Inergen - 37,5%, a czysty argon, ok. 38%.

Górny limit czasu osiągania stężenia gaśniczego dla chlorowcopochodnych węglowodorów wynosi 10 s i w praktyce wymóg ten jest zachowany. Istnieje jednak pewne ryzyko. "Wydłużenie tego czasu z jakiegokolwiek powodu może prowadzić do osłabienia efektu działania gazu i nasilenia się rozpadu termicznego. Jeżeli jednak pożar osiąga rozmiary większe niż ognisko punktowe, istnieje ryzyko wytworzenia szkodliwej dla elektroniki kwaśnej mgły" - twierdzi Dariusz Pietryk. Dotychczasowe badania w tym zakresie nie doprowadziły jednak do definitywnego wyjaśnienia tej kwestii. W przypadku gazów obojętnych maksymalny czas osiągania stężenia gaśniczego nie może przekroczyć 60 s, można go jednak ograniczyć nawet do wartości mniejszej niż 30 s.

Czynnikiem często nie docenianym podczas wyboru gazowego systemu gaśniczego jest cena. Zagadnienie to nabiera znaczenia w kontekście ryzyka przypadkowego uwolnienia gazu gaśniczego na skutek niesprawnego systemu wykrywania lub błędu ludzkiego. Proste porównanie kosztów można wykonać obliczając, ile gazu potrzeba do ochrony 1 m3. Przykładowo, aby zapewnić przeciwpożarową ochronę 1 m3 przy temperaturze 20ˇC potrzeba 0,59 kg gazu FM-200. Przy 100 m3 daje to wydatek ok. 60 kg x ok. 250 zł = ok. 15 tys. zł. Dla porównania, koszt ochrony tej samej objętości za pomocą gazów obojętnych lub ich mieszanki wymaga użycia 3-4 butli o pojemności 80 l, co daje koszt rzędu 3-4 x ok. 300 zł = 900-1200 zł. Różnice cen dotyczą także zbiorników. Gazy obojętne i ich mieszanki można przechowywać w standardowych butlach o pojemności 27, 40, 67,5, a najczęściej 80 l. Tymczasem chlorowcopochodne węglowodorów są przechowywane w niestandardowych butlach, których konstrukcja jest chroniona prawami patentowymi. Ich pojemności wahają się od 6,5 do 180 i 250 l. Zaletą FM-200 i innych chlorowcopochodnych węglowodorów jest to, że na ich składowanie potrzeba niewiele miejsca.

Oprócz ceny, istotnym parametrem jest dostępność środka gaśniczego. Gazy powstałe ze składników naturalnych (argon, Argonit, Inergen) są oferowane praktycznie przez wszystkie firmy, zajmujące się dystrybucją gazów technicznych. Chlorowcopochodne węglowodorów można zakupić wyłącznie w sieci przedstawicielskiej ich producentów. Dla przykładu, FM-200 sprzedają w Polsce tylko dwie firmy: Firestop sp. z o.o. ze Szczecina oraz Kidde Polska sp. z o.o. z Warszawy. Z kolei dystrybucją gazu CEA-410 zajmuje się Stop Fire z Józefowa k. Warszawy.

W gąszczu parametrów

Rodzaj zastosowanego gazu ma zdecydowanie największy wpływ na konstrukcję systemu gaśniczego. Ze względu na konieczność szybkiego uwolnienia gazy muszą być przechowywane i rozprowadzane pod odpowiednim ciśnieniem: różnym dla różnych gazów. Wymienione chlorowcopochodne węglowodorów są przechowywane pod ciśnieniem rzędu 20-25 barów (potocznie - atmosfer), w temperaturze otoczenia ok. 20ˇC. Z kolei gazy obojętne są umieszczane w butlach, w których panuje ciśnienie 150-200 barów.

Stężenie gaśnicze w pomieszczeniu musi być osiągnięte, zanim spadnie ciśnienie w instalacji doprowadzającej. W tym celu należy wykonać odpowiednie obliczenia hydrauliczne (m.in. średnica rur doprowadzających, liczba kolanek itp.). Jednak mimo stosunkowo niskiego ciśnienia w butlach, chlorowcopochodne węglowodorów (np. FM-200) wymagają instalacji wytrzymalszych niż instalacje dla gazów obojętnych. Wynika to z faktu, że gazy te muszą być wyzwalane znacznie szybciej niż gazy obojętne. Ponadto występują one w postaci płynnej (z butli są wypychane przez sprężony azot), co powoduje większe obciążenie instalacji podczas uwalniania. Gazy obojętne są wprawdzie przechowywane pod znacznie wyższym ciśnieniem, ale jest ono redukowane za kolektorem łączącym butle.