Dopasowanie strategiczne biznes-IT -wpływ na budowę wartości firmy

Analiza wariancji potwierdziła, że śledzenie przebiegu projektów i wykorzystania zasobów IT, stosowanie umów SLA, obserwacja wartości biznesowej dostarczanej przez IT i naliczanie opłat za usługi IT (chargeback) z prawdopodobieństwem 99% istotnie wpływa na uzyskiwanie większego dopasowania biznes-IT.

Od pomiaru do zarządzania dopasowaniem biznes-IT

Do pomiaru i zarządzania dopasowaniem biznes-IT warto wykorzystać dwa komplementarne narzędzia: mapę strategii i model dojrzałości procesów odpowiedzialnych za dopasowanie strategiczne IT.

Zobacz również:

  • GenAI jednym z priorytetów inwestycyjnych w firmach
  • Szef Intela określa zagrożenie ze strony Arm jako "nieistotne"
  • International Data Group powołuje Genevieve Juillard na stanowisko CEO

Mapa strategii Kaplana i Nortona pozwala przedsiębiorstwu wyjaśnić strategię i komunikować ją wszystkim pracownikom, zidentyfikować kluczowe (krytyczne) wewnętrzne procesy, które odpowiadają za sukces wdrożenia strategii, dopasować inwestycje w ludzi, technologię informacyjną i kapitał organizacyjny tak, aby osiągnąć najlepsze efekty oraz uwypuklić braki w strategii i podjąć szybkie działania naprawcze. Budowanie mapy strategii zmusza przedsiębiorstwo do jasnego określenia logiki, według której będzie tworzyć wartość, oraz do ustalenia, dla kogo ta wartość będzie tworzona. Mapę strategii tworzy się od góry - począwszy od wyznaczenia długofalowych celów finansowych, poprzez określenie propozycji wartości dla klientów (która ma zapewnić założony wzrost przychodów), wyodrębnienie procesów odpowiedzialnych za stworzenie tej wartości i dostarczenie jej klientom, dochodząc do oszacowania poziomu kapitału ludzkiego, informacyjnego i organizacyjnego niezbędnego do realizacji tych procesów. Mając ustalone w mapie strategii powiązania między zasobami niematerialnymi (uwzględniając zasoby informacyjne) a najważniejszymi procesami wewnętrznymi, poruszając się "w górę" mapy, można ustalić związek między tym zasobami a strategią i wynikami firmy.

Pomiar dopasowania IT do strategii przedsiębiorstwa obejmuje zatem następujące kroki: stworzenie mapy strategii, przygotowanie strategicznego portfolio IT oraz ocenę gotowości strategicznej IT.

Przygotowanie strategicznego portfolio IT polega na ustaleniu szczegółowych potrzeb w zakresie zasobów IT (aplikacje, infrastruktura fizyczna i zarządcza), wynikających z najważniejszych procesów wewnętrznych. Ocena gotowości strategicznej kapitału informacyjnego polega z kolei na ocenie stopnia przygotowania kapitału informacyjnego przedsiębiorstwa do wspierania realizacji jego strategii. Posiadając zestaw takich ocen, możliwa jest ocena strategicznej gotowości IT (i tym samym pomiar luki dopasowania biznes-IT), wskazanie obszarów wymagających dalszego inwestowania oraz monitorowanie postępu inwestycji.

Dopasowanie strategiczne biznes-IT -wpływ na budowę wartości firmy

Rysunek 3

Jak zauważają autorzy koncepcji mapy strategii, kapitał informacyjny dostarcza największą wartość tylko wówczas, gdy infrastruktura i aplikacje IT wspierają realizację kluczowych procesów wewnętrznych. Mapy strategii pozwalają na zidentyfikowanie tych procesów, a następnie na dopasowanie do nich aplikacji i infrastruktury IT.

Doświadczenia Kaplana i Nortona wskazują, że typowe działy IT przechodzą trzy kolejne etapy, rozpoczynając od osiągania operacyjnej doskonałości (efektywność kosztowa, niezawodność aplikacji i infrastruktury fizycznej), przez tworzenie i wspieranie relacji jednostek biznesowych (IT staje się zaufanym doradcą menedżerów operacyjnych w zakresie rozwoju rozwiązań IT ukierunkowanych na poprawę zyskowności oraz satysfakcji klientów), aż do dostarczania strategicznego wsparcia dla biznesu poprzez oferowanie innowacyjnych rozwiązań bazujących na technologii, pomagających jednostkom biznesowym zdobywać przewagę konkurencyjną. Zachodzi więc ewolucja roli działu IT od efektywnego kosztowo wsparcia biznesu do strategicznych relacji partnerskich i wspólnego budowania wartości firmy poprzez uczestnictwo w tworzeniu i realizacji strategii przedsiębiorstwa.

Mapa strategii pozwala odpowiedzieć na pytanie, w których obszarach występuje luka dopasowania strategicznego biznes-IT, nie daje jednak wskazówek, skąd to niedopasowanie się bierze. W celu zidentyfikowania źródeł luki dopasowania warto zastosować model Luftmana, który pozwala na ocenę dojrzałości procesów odpowiedzialnych za dopasowanie biznes-IT. Wieloletnie badania prowadzone przez Luftmana wykazały, że do uzyskania lepszego dopasowania biznes-IT nie wystarczą wspólna wizja i cele strategiczne IT i biznesu. Wymagana jest współpraca przedstawicieli biznesu i działu IT w szerokim zakresie, w tzw. sześciu obszarach dopasowania, do których należą: nadzór, pomiar wartości, partnerstwo, komunikacja, umiejętności oraz zakres i architektura. Pomiar dopasowania biznes-IT polega wówczas na ocenie stopnia dojrzałości procesów w każdym z obszarów dopasowania. Im wyższy jest osiągany poziom w zarządzaniu tymi procesami, tym większa jest ich dojrzałość i mniejsza luka dopasowania biznes-IT. W praktyce luka dopasowania zmniejsza się w miarę zacieśniania związków między IT i biznesem.

Dzięki pomiarowi dojrzałości procesów w powyższych sześciu obszarach przedsiębiorstwo uzyskuje świadomość obecnego poziomu dopasowania biznes-IT oraz wskazówki, w jaki sposób to dopasowanie poprawiać. Na tej podstawie budowana jest swoista mapa poprawy harmonizacji relacji IT i biznesu, mająca na celu efektywne wykorzystanie IT do realizacji, a także modyfikacji strategii firmy.

Studium przypadku - przedsiębiorstwo sektora energetycznego

Dominującą strategią analizowanego przedsiębiorstwa jest doskonałość operacyjna. Cele przedsiębiorstwa koncentrują się zatem na kontroli kosztów i optymalizacji procesów. Obecnie technologie informacyjne mają rolę konserwatywną w strategii przedsiębiorstwa. Firma inwestuje w standardowe, sprawdzone i dojrzałe rozwiązania technologiczne. Wizja działu IT mówi jednak o tym, że celem IT jako partnera biznesu jest osiąganie celów biznesowych za pomocą technologii. Misją działu IT jest z kolei nastawienie na klienta, co wiąże się z następującymi głównymi wyzwaniami:

  • zmiana roli informatyki w przedsiębiorstwie - od reaktywnego dostawcy usług do proaktywnego partnera wykorzystującego wiedzę o firmie i procesach w niej zachodzących;
  • zniwelowanie powstałych przez poprzednie lata opóźnień rozwoju rozwiązań i usług dla biznesu, będących narzędziami redukcji kosztów oraz zwiększania efektywności (tj. automatyzacja procesów biznesowych, racjonalizacja kosztów, strategia sourcingu - insourcingu i outsourcingu - standaryzacja i konsolidacja);
  • przeniesienie punktu ciężkości podejmowanych działań - od operowania technologią do tworzenia rozwiązań biznesowych;
  • tworzenie przewagi konkurencyjnej poprzez zmianę reguł biznesowych i dostarczanie nowych rodzajów usług zmieniających model wartości dla klienta;
  • integracja obszaru IT w grupie kapitałowej.
Tworzenie wartości przez IT odbywa się w badanym przedsiębiorstwie w dwóch płaszczyznach: poprawa efektywności i nowe inwestycje.


TOP 200