Dojrzałość cyfrowa polskich przedsiębiorstw – badanie Computerworld i IFS

Polskie przedsiębiorstwa aktywnie przeprowadzają transformację cyfrową, choć istotną rolę w tym procesie odgrywa koszt wdrożenia rozwiązań technologicznych - wynika z badania „Dojrzałość cyfrowa polskich przedsiębiorstw – jak transformować biznes?”, przeprowadzonego w grudniu 2019 przez redakcję Computerworld wraz z IFS.

W dobie konkurencyjnej gospodarki o rynkowym sukcesie coraz częściej decyduje technologia i przemyślana strategia wykorzystania narzędzi cyfrowych w prowadzeniu biznesu. To dzięki nowym technologiom firmy są zdolne do zmiany modeli biznesowych, innowacyjnych działań i budowania nowych relacji z klientami, jednocześnie nabywając zdolność holistycznego spojrzenia na wszystkie swoje procesy. Polskie przedsiębiorstwa dostrzegają wagę narzędzi cyfrowych w budowaniu przewagi konkurencyjnej. Choć adopcja jest mniejsza niż w Europie Zachodniej, rodzime firmy coraz śmielej sięgają po narzędzia IT, widząc w cyfryzacji szansę na poprawę efektywności i elastyczności procesów czy optymalizację kosztów. Z drugiej strony wyrażają też obawę przed adopcją nowych rozwiązań, podyktowaną brakiem możliwości faktycznej mierzalności korzyści z cyfryzacji procesów.

Celem badania było sprawdzenie, w jaki sposób polskie przedsiębiorstwa podejmują wyzwania cyfryzacyjne, jak rozumieją transformację i z jakich dostępnych na rynku narzędzi korzystają, by zmieniać swój biznes i budować przewagę konkurencyjną dzięki inwestycjom w technologie.

Kto wziął udział w badaniu?

W badaniu wzięło udział 102 przedstawicieli polskich firm. Większość z nich to przedsiębiorstwa zatrudniające powyżej 250 pracowników, a więc średnie i duże organizacje, posiadające dojrzałą strukturę i dysponujące własnymi działami IT.

Dojrzałość cyfrowa polskich przedsiębiorstw – badanie Computerworld i IFS

Większość ankietowanych, bo 56%, to menedżerowie odpowiadający za IT w swoich przedsiębiorstwach.

Dojrzałość cyfrowa polskich przedsiębiorstw – badanie Computerworld i IFS

Firmy biorące udział w badaniu zostały podzielone na trzy grupy:

1.Budownictwo/Nieruchomości

2.Energia/Gaz/Woda/Ciepło/Oczyszczanie

3. Przemysł/Produkcja/Wydobycie

Najliczniej w badaniu (57%) były reprezentowane przedsiębiorstwa związane z przemysłem, produkcją i wydobyciem.

Jak rozumieć cyfrową transformację?

Polskie firmy w różnych sposób rozumieją transformacje cyfrową. Aż 75% firm z sektora Przemysł/Produkcja/Wydobycie najczęściej wskazywało wdrażanie nowych narzędzi informatycznych jako sposób realizacji cyfrowej transformacji w ich organizacjach.

Przedsiębiorstwa, niezależnie od sposobu pojmowania transformacji, potrafią wskazać główne korzyści, które tak głęboka zmiana w modelu funkcjonowania może przynieść, najczęściej wskazując poprawę elastyczności i efektywności procesów jako podstawowy benefit zmian. Wysoko cenią też możliwość optymalizacji kosztów. 14,4% odpowiedzi dotyczyło efektywnego podejmowanie decyzji w oparciu o wcześniej niedostępne dane.

Dojrzałość cyfrowa polskich przedsiębiorstw – badanie Computerworld i IFS

Zmiany pociągają też za sobą obawy. Kluczową, którą najczęściej wskazywali ankietowani, jest trudność w oszacowaniu efektywności cyfryzacji procesów. Ta odpowiedź w pytaniu z możliwością wielokrotnej odpowiedzi „Jakie dostrzegają Państwo najważniejsze obawy i bariery związane z wdrażaniem narzędzi cyfrowych i cyfryzacją procesów?” uzyskała 17,5%. To też najczęściej wskazywana obawa tej grupy badanych, która w swoich organizacjach nie ma wdrożonego systemu klasy ERP (23%). 16.5% odpowiedzi wskazywało obawę o wysokie koszty wdrożenia narzędzi cyfrowych.

Finanse stanowią więc barierę w cyfryzacji przedsiębiorstw.

To, co może cieszyć, to tylko 3% odpowiedzi wskazujących na negatywne doświadczenia z poprzednich wdrożeń. Oznacza to, że tylko znikomy procent organizacji ma za sobą nieudaną transformację. Ten bagaż złych doświadczeń nie powinien więc obciążać przyszłych decyzji związanych z rozwojem cyfrowym przedsiębiorstw.

Model podejmowania kluczowych decyzji inwestycyjnych

Istotnym elementem cyfrowej zmiany jest model, w jakim podejmowane są decyzje inwestycyjne dotykające całe przedsiębiorstwo. Istotnym o tyle, że nie są to proste decyzje dotyczące zakupu np. oprogramowania odpowiadającego za obsługę wyimkowego procesu mającego miejsce w organizacji, ale decyzji technologicznych mających realny wpływ na przyszłość przedsiębiorstwa. Dziś nie można mówić o technologiach i informatyce w oderwaniu od całego biznesu firmy. W 43% badanych firm decyzje dotyczące zmiany na poziomie strategii podejmowane są na szczeblu zarządzającym organizacją. 38% organizacji przejawia w tej kwestii pluralizm - inwestycje to wspólna decyzja zarządu i osoby odpowiedzialnej za dział IT. Niecałe 19% respondentów wskazało osobę z IT jako całkowicie decydującą o inwestycjach w informatykę.

Dojrzałość cyfrowa polskich przedsiębiorstw – badanie Computerworld i IFS

Ambitne plany

W badaniu zadaliśmy pytanie o najbliższą przyszłość w kontekście planów informatyzowania procesów w organizacji. Ankietowani mogli zaznaczyć 3 odpowiedzi spośród 10.

• logistyka i realizacja sprzedaży

• finanse i kontroling

• analityka

• marketing

• samoobsługa klienta

• personalizacja treści reklamowych

• zarządzanie zasobami ludzkimi

• zarządzanie, planowanie i monitorowanie produkcji

• utrzymanie ruchu i zarządzanie majątkiem

• bezpieczeństwo i ochrona informacji

W ten sposób postanowiliśmy sprawdzić, w jakim kierunku będzie następował w ciągu kolejnych dwóch lat rozwój technologiczny.

Najwięcej, bo 16,2% wskazań otrzymało zarządzanie, planowanie i monitorowanie produkcji, a więc wyraźny rozwój narzędzi klasy ERP.

Ponad 13% odpowiedzi udzielono na bezpieczeństwo i ochronę informacji. popularność tej odpowiedzi nie powinna dziwić, zważywszy na globalny trend związany z cyberbezpieczeństwem.

W co inwestujemy?

Ankietowani zostali również zapytani o to, w jakie systemy zainwestowali w ciągu ostatniego roku.

Prawie 27% (dokładnie 26,6%) wskazań uzyskała odpowiedź „systemy klasy BI i BA”. 23,4% odpowiedzi udzielono na inwestycję w system klasy ERP.

Kolejne odpowiedzi to system CRM (17,2%), system ECM lub elektronicznego obiegu dokumentów (15,6%), Systemy do zarządzania produkcją MES (10,9%). Najmniej wskazań uzyskała inwestycja w systemy RPA.

Świat ERP

Transformacja cyfrowa wymusza wyraźne zmiany, na jakie producenci oprogramowania dla przedsiębiorstw muszą odpowiadać. Oprogramowanie klasy ERP, które ma usprawniać zarządzanie procesami organizacji musi być nowoczesną platformą, na której odbywać się będzie dogłębny proces analizy danych (również w modelu chmurowym) mogących wspomagać organizację w jej transformowaniu i tworzeniu nowych modeli biznesowych.

Zapytaliśmy ankietowanych o ich system ERP (o ile go posiadają).

Dojrzałość cyfrowa polskich przedsiębiorstw – badanie Computerworld i IFS

Nieco ponad połowa ankietowanych uważa, że posiadany przez nich system ERP jest wystarczający do obsłużenia aktualnych procesów w organizacji.

29% firm, które uznały posiadany system ERP za wystarczający, w ciągu ostatnich 12 miesięcy zrobiło inwestycję właśnie w tym zakresie.

Oznacza to, że blisko 1/3 przedsiębiorstw z tej grupy posiada nowy system.

Blisko 1/3 ankietowanych (31%) uznało swój system klasy ERP za spełniający oczekiwania, ale planuje go rozbudowywać o nowe funkcje, potrzebne do obsłużenia kolejnych procesów. 20% firm z tej grupy zapowiedziało, że w ciągu najbliższych dwóch lat będzie chciało informatyzować zarzadzanie, planowanie i monitorowanie produkcji. Będą więc rozbudowywać obecnie posiadany system o skrojone na ich potrzeby elementy.

Organizacje, które będą potrzebować w swoim systemie ERP dodatkowych funkcji najczęściej wskazywały chęć posiadania możliwości obsługi systemu z poziomu urządzeń przenośnych (a więc potrzebują rozwiązań dla pracowników w terenie) – 18,5% oraz zintegrowane standardowe mapy procesów biznesowych – również 18,5%.

Kolejne pytanie dotyczące możliwej rozbudowy posiadanego systemu ERP dotyczyło nowych funkcjonalności, które powinny pojawić się w posiadanym przez firmy systemie.

Dojrzałość cyfrowa polskich przedsiębiorstw – badanie Computerworld i IFS

18% ankietowanych przedsiębiorstw zadeklarowało, że nie posiada systemów klasy ERP.

Nie oznacza to jednak braku jakichkolwiek inwestycji w narzędzia mogące posłużyć do cyfrowej zmiany organizacji.

40% firm, które nie posiadają systemów klasy ERP w ostatnim czasie inwestowało w systemy CRM, zaś 30% w systemy ECM.

40% firm nie posiadających systemów klasy ERP zapowiedziało, że ich najbliższą inwestycją będą systemy BI i BA. Po 25% przedsiębiorstw planuje inwestycje w systemy CRM i EDM.

To, jak się wydaje wybór innej ścieżki cyfryzacji procesów, prawdopodobnie dopasowany do specyfiki danego przedsiębiorstwa.

Firmy, które zadeklarowały posiadanie systemu klasy ERP spełniającego ich obecne oczekiwania doskonale rozumieją, że proces cyfrowej transformacji nie kończy się na zakupie nawet najlepszego systemu ERP. Wiele z nich charakteryzuje się dojrzałością i świadomością cyfrowej zmiany, która wymaga kolejnych etapów. Dlatego też śmiało chcą sięgać po następne narzędzia.

Rezerwa w stosunku do chmury

Autorzy badania postanowili sprawdzić, co mogłoby przekonać organizacje do wdrożeń systemów klasy ERP.

Czy mogłoby to być rozwiązanie oparte o możliwość adaptacji chmurowej?

Ankietowani zostali zapytani o potencjalny preferowany model wdrożenia systemu klasy ERP:

Pytania zostały zadane wszystkim uczestnikom badania, niezależnie od tego, czy posiadają lub nie systemy klasy ERP.

Blisko połowa (47,1%) przedsiębiorstw uznała, że model wdrożenia nie ma znaczenia, natomiast wszystko zależy tak naprawdę od strony ekonomicznej przedsięwzięcia.

Na pełny model chmurowy ERP zdecydowałoby się niecałe 9% ankietowanych.

Wśród 18% przedsiębiorstw, które zadeklarowały brak systemów klasy ERP rozwiązania chmurowe również nie cieszą się popularnością.

39% z nich również stwierdziło, że wybór modelu wdrażania ERP w głównej mierze zależy od czynników finansowych.

Polskie przedsiębiorstwa w planowanej i realizowanej transformacji cyfrowej zwracają szczególną uwagę na aspekt finansowy zmiany cyfrowej.

Również zachowują pewna rezerwę w adopcji rozwiązań chmurowych, przynajmniej jeśli chodzi o systemy klasy ERP.

Niemniej jednak wyniki dają też dawkę optymizmu. Przedsiębiorstwa priorytetowo wskazujące aspekt finansowy wdrożenia, jednocześnie nie wiązały ewentualnego wdrożenia z konkretnym modelem. Oznacza to, że potencjalnie mogą być otwarte na rozwiązania chmurowe, jeśli aspekt ekonomiczny będzie dla nich do przyjęcia.

To szczególnie ważne, choćby ze względu na przechodzenie do modelu chmurowego świadczenia usług kluczowych dostawców rozwiązań klasy ERP.

To w gestii producentów leży więc edukacja i przekonanie potencjalnych klientów, że wariant chmurowy nie tylko przyniesie korzyści ekonomiczne, ale też wprowadzi nową jakość w działaniach operacyjnych przedsiębiorstwa.

Raport z badania: Dojrzałość cyfrowa polskich przedsiębiorstw

W dobie konkurencyjnej gospodarki o rynkowym sukcesie coraz częściej decydują technologia i przemyślana strategia wykorzystania narzędzi cyfrowych w prowadzeniu biznesu. To ważne czynniki cyfrowej transformacji, rozumianej jako zintegrowany proces zmian organizacji za pomocą cyfrowych narzędzi. Dzięki nowym technologiom firmy są zdolne do zmiany modeli biznesowych, innowacyjnych działań i budowania nowych relacji z klientami, jednocześnie nabywając zdolność holistycznego spojrzenia na wszystkie swoje procesy. Cyfrową transformację każde z przedsiębiorstw może rozumieć inaczej.

Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z wynikami badania przeprowadzonego przez redakcję Computerworld.