Długa fala

Informatyka nadal należy do najbardziej dynamicznych obszarów gospodarki. W tej sferze szereg rozwiązań nabrało znamion klasycznych i wymaga innowacji dla przezwyciężania aktualnych zjawisk kryzysowych.

Informatyka nadal należy do najbardziej dynamicznych obszarów gospodarki. W tej sferze szereg rozwiązań nabrało znamion klasycznych i wymaga innowacji dla przezwyciężania aktualnych zjawisk kryzysowych.

Hasło „kryzys“ stało się medialnym samograjem. Kryzys finansowy, gospodarczy, branżowy. W Ameryce czy w Europie, w motoryzacji czy w informatyce. Jeśli jeszcze dziś nie wszędzie i nie w każdej firmie, to już jutro na pewno, i dla każdego z nas. Być może jest to więc przede wszystkim kryzys zaufania do mechanizmów finansowych, a nie do tzw. realnej gospodarki. Owszem, zasięg zjawisk recesyjnych jest dyskusyjny. Jeśli ktoś mówi, że miał akcje warte 8 milionów i stracił 4, bo ich kurs się „przepołowił“, to być może zarobił w istocie aż 300% na papierach, które kupił jedynie za milion, a tylko na tyle można je realnie wycenić.

Kluczem do rozwiązania tej zagadki jest bowiem słowo „realnie“. Czy realna jest rynkowa wycena akcji, prowadząca do trzycyfrowego poziomu współczynnika C/Z (cena do zysku), skoro już powyżej 25, wedle klasycznej analizy fundamentalnej, mówi się o znamionach bańki spekulacyjnej? Krótka odpowiedź na w ten sposób postawione pytanie brzmi: tak, z definicji. Mówimy bowiem o realnie istniejących cenach giełdowych kształtowanych przez rynek. A obiekty bądź procesy istniejące realnie nie mają fizycznych własności, z których można by wyprowadzić ich finansową wartość rynkową.

Można precyzyjnie zważyć kilka jabłek, posiadających masę determinowaną jednoznacznymi prawami fizyki. Nie da się jednak tak dokładnie i z góry „pomierzyć“ ich ceny – ta ukształtuje się dopiero w momencie zawierania transakcji rynkowej i jest różna w zależności od miejsca i czasu tejże. Zjawiska gospodarcze nie mają charakteru aksjomatyczno-dedukcyjnego, ale aposterioryczno-indukcyjny, a więc w znacznej mierze prognostyczny. Dodatkowo, w ekonomii występuje czynnik, którego nie ma w geometrii czy równaniach fizyki: wolna wola człowieka. Jego uczucia czy wręcz irracjonalizm. Jeśli zatem zaszyjemy się ze strachem w jakichś ciemnych kącikach, powtarzając uporczywie „nic się nie opłaca, bo przyjdzie kryzys“, to możemy być pewni, że tak właśnie będzie.

Z pewnością jednak związki między realnym światem a sytuacją w handlu giełdowymi instrumentami pochodnymi istnieją, nawet jeżeli są to też tylko związki „pochodne“. Nawet gdy firmy samochodowe, od lat mniej efektywne, próbują sprytnie polepszyć swoją sytuację, wygodnie „podpinając“ ją pod modny kryzys. Jednak w tych firmach, czy też „przespekulowanych” bankach, pracują jak najbardziej realni ludzie, którzy jak najbardziej realnie mogą stracić swoje miejsca pracy, a wówczas faktycznie zaczną kupować mniej samochodów i mniej komputerów. Producent nawet najnowocześniejszego oprogramowania może zatem nagle zobaczyć, że kurczy się dla niego rynek zbytu, i to nie z powodu słabej jakości software’u. Czy zjawiska, o których mówimy, dają się w ogóle przewidywać?

Czekając na szóstego Kondratiewa

Okazuje się, że tak, i że zrobiono to już niemal 100 lat temu. Dokonał tego rosyjski ekonomista Mikołaj Kondratiew, przewidując wielki kryzys gospodarczy lat 30. I choć uczony nie żyje od 70 lat, to jego teorie tłumaczą także aktualną sytuację. W 1926 roku w Berlinie badacz opublikował swoją przełomową pracę „Długie fale koniunktury“ (Die langen Wellen der Konjunktur), w której wykazał cykliczność rozwoju technologicznego, przebiegającego w powtarzalnych okresach o długości ok. 50 lat (tab. 1).

Cykl Zgrubne datowanie Technologie Trendy cywilizacyjne
Pierwszy Kondratiew 1780-1840 krosno, maszyna parowa przemysł tekstylny, industrializacja
Drugi Kondratiew 1840-1890 kolej, parowce, stalownie masowy transport, przemysł ciężki
Trzeci Kondratiew 1890-1940 elektryczność, chemia sieci telefoniczne, media (kino, radio)
Czwarty Kondratiew 1940-1990 samochód, elektronika, komputer indywidualna mobilność, automatyzacja
Piąty Kondratiew 1990-2040 Internet, mikroelektronika, samolot lobalizacja, ekologia, multimedia
Szósty Kondratiew 2040-2090 biotechnologie, nanotechnologie, grawiton telepraca, wirtualizacja, podróże kosmiczne

Tab. 1 Długie fale Kondratiewa (jeden z wariantów) i ich możliwa prognoza.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200