Co więcej, kontrolowanie oprogramowania administracji przez podmioty zewnętrzne o charakterze komercyjnym, których działalność opiera się na mechanizmach rynkowych, jest ryzykowne nie tylko ze względów finansowych. "Nietrudno jest wyobrazić sobie, że w przypadku upadku lub przejęcia wykonawców przez inne firmy urząd zostanie w wyniku działań rynku pozbawiony wsparcia IT" - mówi Rafał Malujda.

Warto zwrócić uwagę, że negatywny wpływ na konkurencyjność przetargów ma ogłaszanie zamówień w trybie przetargu ograniczonego, w którym do udziału zapraszane są wyłonione w toku wstępnego postępowania podmioty. Tylko one mają dostęp do SIWZ, co stawia pod znakiem zapytania nie tylko konkurencyjność, ale także przejrzystość postępowań przetargowych. "O tym, że problem istnieje, świadczy również to, iż Komisja Europejska (w ramach realizacji Europejskiej Agendy Cyfrowej) dąży obecnie do opracowania wytycznych w zakresie zamówień publicznych na systemy ICT, które zmniejszą uzależnienie od konkretnego producenta poprzez nawiązanie do standardów" - tłumaczy Malujda.

UZP rekomenduje

Widząc problem, UZP wydał w marcu 2011 "Rekomendacje dotyczące udzielania zamówień publicznych na dostawę zestawów komputerowych", a rok temu takie same zalecenia dotyczące zamówień systemów IT. "Mając na uwadze, jak istotny jest rynek zamówień na sprzęt komputerowy dla rozwoju informatyzacji, opracowano rekomendacje, które z założenia stanowić mają źródło wskazówek dla zamawiających ułatwiających sporządzenie neutralnego opisu przedmiotu zamówienia na dostawę sprzętu komputerowego z poszanowaniem zasady uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców" - wyjaśnia Krzysztof Grodzicki, dyrektor Departamentu Kontroli Doraźnej UZP. Rekomendacje mają stanowić instrument służący eliminacji negatywnego zjawiska dokonywania opisu przedmiotu zamówienia niezgodnie z przepisami.

Czy rekomendacje są wystarczającym instrumentem do walki z problemami, jakie pojawiają się przy tego typu przetargach w administracji z naruszaniem przepisów? Przedstawiciel UZP wyjaśnia, że to odpowiedni sposób regulacji zagadnienia i szczegółowe zapisy dotyczące zamawiania sprzętu i systemów IT nie mogą się znaleźć w samej ustawie o zamówieniach publicznych. Reguluje ona bowiem sposób zamawiania przez administrację bardzo różnych przedmiotów i usług.

Środowisko zainteresowane tą tematyką przyjęło rekomendacje z optymizmem. Zdaniem przedstawicieli FWiOO, to krok naprzód w uporządkowaniu procedur zakupów sprzętu komputerowego przez urzędy administracji publicznej. Z rekomendacji wynika, że cała procedura powinna mieć charakter konkurencyjny i niedopuszczalne są zamówienia wskazujące wprost określone produkty danego producenta.