23 lata upadków i wzlotów

Pozorne samobójstwo

Triumfalny pochód PC zaczął się na dobre. Złożyło się na to kilka przyczyn. Po pierwsze, otwarta architektura. Komputer został skonstruowany z wymiennych elementów. Łatwo było go rozbudować. Po drugie, liczyła się marka. Potężna firma była już wówczas kojarzona z najpoważniejszymi przedsięwzięciami w zakresie elektroniki i cieszyła się ogromną renomą. Rosnąca sprzedaż była wynikiem z pozoru samobójczej decyzji o opatentowaniu tylko jednego z elementów komputera - BIOS. To otworzyło drzwi producentom klonów.

Pierwszy komputer MPC firmy Columbia Data Systems pojawił się już w czerwcu 1982 r. Mniej więcej w tym samym czasie powstaje Compaq (już w pierwszym roku, przekraczając 110 mln USD w wynikach sprzedaży, firma staje się synonimem sukcesu nadchodzącej ery komputerów osobistych) oraz Sun Microsystems. W 1982 r. tygodnik "Time" przyznaje komputerowi osobistemu tytuł "Człowieka roku". Sprzedaż sięga 2,8 mln sztuk, a wartość przekracza 5 mld USD.

Przyzwolenie na tworzenie klonów zwiększyło konkurencję, zmusiło do obniżki cen i szybkiego wprowadzania innowacji. Prawdopodobnie nie byłoby takiego sukcesu bez bogatej oferty oprogramowania przede wszystkim biurowego. Programów takich jak dBase, WordStar, WordPro, a przede wszystkim arkusz kalkulacyjny Lotus 1-2-3, którego premiera w 1983 r. na zawsze odmieniła oblicze działów księgowości. W 1983 r. pojawiają się także pierwsze informacje o Microsoft Windows - wersja 1.0 wejdzie na rynek 20 listopada 1985 r., oczywiście z rocznym opóźnieniem.

ATeraz następcy

Rok później pojawia się następca IBM 5150 PC, komputer IBM AT. Apple wprowadza na rynek Macintosha. Głównymi konkurentami IBM w segmencie komputerów osobistych pozostają: Compaq, Hewlett-Packard, DEC i Texas Instruments.

W niewielkim pokoju w akademiku swoją firmę zakłada Michael Dell, który już za 4 lata swoim nowatorskim modelem sprzedaży "napsuje krwi" wszystkim wielkim rynku PC. W tym samym czasie w Chinach powstaje niewielki dystrybutor - firma Legend, która 6 lat później zajmie się produkcją komputerów osobistych, a 14 lat później już pod nazwą Lenovo Group siądzie do rozmów z zarządem IBM.

Premiera IBM PC AT nie jest w stanie odwrócić rynkowego trendu. W 1986 r. liczba sprzedanych klonów po raz pierwszy przekracza liczbę oryginalnych komputerów IBM. Co prawda IBM nadal utrzymuje pozycję lidera sprzedającego trzykrotnie więcej komputerów niż najbliższy konkurent Apple, ale systematycznie traci udział w rynku. Wkrótce Compaq wyprodukuje milionowy komputer.

"Big Blue" chce pobić konkurencję nowym produktem IBM PS/2 z systemem OS/2, który pojawia się w sprzedaży w 1987 r. Rynek chłodno odnosi się do tej oferty. Po 8 latach IBM ostatecznie wycofuje OS/2 z rynku konsumenckiego. Zaczyna się kryzys w IBM.

Dopiero sieć to komputer

W lata 90. IBM wchodzi z przychodami ponad 69 mld USD rocznie, podczas gdy Microsoft może poszczycić się zaledwie 1,18 mld USD (jest o połowę mniejszy od takich jak Wang Laboratories, ICL, sześć razy mniejszy od Bull Corp i stanowi zaledwie dziesiątą część Unisysa). Te dysproporcje już wkrótce mają się gwałtownie zmniejszyć. Z rynku sprzętu znika kilka marek, takich jak: AT&T, Texas Instruments, Packard Bell należący do NEC.

Na rynku PC IBM zostaje zdominowany przez innych bardziej agresywnych graczy, takich jak Compaq. Powstaje sieć WWW, która nie tylko przyspieszy rozwój branży IT i przyczyni się do dalszego upowszechnienia komputerów osobistych, ale także zmieni całkowicie układ sił wśród dostawców. W siłę rośnie imperium Michaela Della, który do perfekcji doprowadza model sprzedaży bezpośredniej.

Era PC się skończyła

Lou Gerstner, rozpoczynając restrukturyzację IBM, przeniósł ciężar z produkcji komputerów na usługi i konsulting. W obliczu połączenia głównych konkurentów (w 1998 r. Compaq kupił DEC, by dwa lata później połączyć się z HP) i konkurencji ze strony firmy Dell, działka PC coraz bardziej ciąży koncernowi. W raporcie rocznym firmy wydanym pod koniec 1998 r. znajdujemy nawet rozdział pod znamienitym tytułem Era PC się skończyła (The PC era is over).

Zresztą w mniejszym lub większym stopniu

dotyczy to wszystkich producentów komputerów osobistych. W 2001 r. po raz pierwszy od 15 lat firmy analityczne odnotowały spadek (prawie 4%) sprzedaży komputerów. I mimo że już dwa lata później tendencja spadkowa uległa odwróceniu, przyszłość rynku wygląda mgliście. Zdaniem analityków Gartnera już w 2005 r. po fali wymiany komputerów osobistych będziemy świadkami kolejnego spadku sprzedaży. Ale to już nie będzie martwić koncernu, który w rozwój komputerów osobistych włożył najwięcej wysiłku.

Wschodnia produkcja

Dell zatrudnia 22 tys. pracowników w USA i 24 tys. poza granicami, m.in. w Indiach, Chinach, Maroku, Panamie,na Słowacji i Tajwanie.

70% światowej produkcji notebooków pochodziz Tajwanu, a najwięksi producenci to Quanta, Compal, Arima, Inventec oraz Wistron. Wytwarzają komputery sprzedawane później pod markami Apple, HP, IBM, Dell, Toshiba.

65-70% światowego rynku płyt głównych jest opanowane przez tajwańskich producentów, m.in. Asustek, Gigabyte, Microstar, ECS.

60% telefonów komórkowych sprzedawanych na świecie jest wytwarzanych na Tajwanie.


TOP 200