Generator eteryczny

Jedną z ciekawszych postaci, których aktywność często określana jest mianem oszustwa naukowego, był John Ernst Worrell Keely, który w 1872 roku zaprosił grupę dziennikarzy, naukowców i bogatych patronów na prezentację pierwszego w dziejach urządzenia, które miało wykorzystywać do działania eter. Keely w trakcie prezentacji maszyny powiedział, że jego generator eteryczny wykorzystuje wibracje dźwiękowe do aktywacji eteru. Efekt był oszałamiający - niedługo po zaprezentowaniu przedmiotu powstała firma Keely Motor Company z kapitałem 5 000 000 dol (sic!). W trakcie kolejnych lat, Keely przeprowadzał szereg prezentacji, które potwierdzały, że urządzenie działa. Nigdy jednak nie udało mu się dostarczyć dowodów wystarczających by wprowadzić silnik do seryjnej produkcji i wykorzystania komercyjnego (nieustannie twierdził, że potrzebuje więcej czasów na testy). Choć obecnie większość dowodów wskazuje na to, że generator eteryczny był mistyfikacją, wciąż nie brakuje osób, które wierzą, że urządzenie mogło faktycznie działać.

"Wojna Światów"

Jedna z największych mistyfikacji w dziejach pojawiła się... Całkowicie przypadkowo (albo i nie?). 30 października 1938 roku (w Halloween) stacja radiowa CBS wyemitowała słuchowisko "The War of the Worlds" na podstawie powieści H.G. Wells. Produkcja, za którą odpowiadał Orson Welles i Mercury Theatre, była skonstruowana z serii aktualności "na żywo", które opisywały atak Marsjan na Ziemię. Celem narracji Wellesa było odwzorowanie dramaturgii takiego scenariusza.

Udało się - część ze słuchaczy nie znała powieści i słysząc aktualności o "ataku obcych na Ziemię", faktycznie uwierzyła audycji. Następnego dnia po słuchowisku, w prasie pojawiło się mnóstwo artykułów o rzekomej panice, która nastąpiła w Halloween. Dziennikarze prasowi donosili m.in. o milionach przerażonych mieszkańców New Jersey, zamieszkach czy samobójstwach. Wszystko to było elementem polityki wydawców prasowych, którzy chcieli w ten sposób zdyskredytować wiarygodność radia jako źródła aktualności. Historia przez lata żyła swoim życiem, do tego stopnia, że powstały o niej filmy dokumentalne czy prace naukowe. Najciekawsze jednak, że ta lawina następstw była również jedną wielką pomyłką. Po latach od wydarzenia opublikowane zostały wyniki badań ankietowych, które w Halloween przeprowadziła wyspecjalizowana firma na bazie gospodarstw domowych w całym kraju. W badaniu jedynie 2% ankietowanych odpowiedziało, że tego dnia słuchało „sztuki” lub „programu Orsona Wellsa”. Pozostałe 98% ankietowanych twierdziło, że słuchało czegoś innego lub w ogóle nie włączało tego dnia radia.

Co ciekawe, ta sama koncepcja audycji została powtórzona w Quito (Ekwador) w 1949 roku. Tam wydarzenia potoczyły się jednak dramatycznie - wybuchła prawdziwa panika. Gdy ogłoszono komunikat, że nie ma żadnego ataku, żądny zemsty tłum podpalił siedzibę lokalnego dziennika (wydawca był właścicielem stacji radiowej, która wyemitowała słuchowisko). W wyniku pożaru zginęło od 6 do 20 osób. Do walki z "Marsjanami" stawiło się także wojsko.

Nylonowa kolorowa telewizja

Znacznie mniej dramatycznym żartem na masową skalę było wyemitowanie w Szwedzkiej telewizji raportu o cudownych właściwościach nylonowych pończoch. W 1962 roku narodowa stacja telewizyjna SVT wyemitowała specjalny materiał, w którym dziennikarze twierdzili, że czarno-białe odbiorniki telewizyjne wyświetlają kolorowy obraz, gdy tylko założy się na ekran nylonowe pończochy. W reportażu przygotowanym dla żartu wystąpił przebrany "ekspert", który z przejęciem opowiadał o niezwykłym efekcie i przedstawiał pseudonaukowe podstawy tej teorii. Efekt był piorunujący - do dziś powtarzana jest historia, że tego samego dnia tysiące widzów - dosłownie - pobiegło do sklepów kupić pończochy. Dla ciekawych - program jest wciąż dostępny i można go obejrzeć na YouTube.

Związek Radziecki dołącza do Usenetu

Choć na początku istnienia telewizji, ta była szczególnie podatna na różnego rodzaju żarty, to prawdziwa zabawa pojawiła się we wczesnych latach istnienia internetu. Za pierwszy poważny internetowy żart wiele osób uznaje historię o dołączeniu ZSRR do Usenetu. Wszystko zaczęło się 1 kwietnia 1984 roku (zwróć uwagę na datę ;)), gdy w Usenecie pojawiła się wiadomość, że ZSRR dołącza do Usenetu by "uzyskać lepszy kontakt z obywatelami krajów kapitalistycznych". Autorem wiadomości miał być rzekomo Konstantin Czernienko (ówczesny Sekretarz Generalny KPZR i Przewodniczący Prezydium Rady Najwyższej ZSRR), co wydawało się dość wiarygodne, ponieważ komunikat został wysłany z nieistniejącego adresu [email protected]. Wydarzenie (oczywiście mistyfikacja!) wywołało spore poruszenie wśród użytkowników. wisienką na torcie jest fakt, że sześć lat później Moskwa rzeczywiście podłączała się do Usenetu, a Kreml wybrał dla siebie domenę kremvax.

Wirus "Good Times"

Good Times to dobry przykład internetowego żartu, który zaczął żyć własnym życiem. W grudniu 1994 roku Amerykańska FCC (Federal Communication Commision) rozesłała w internecie komunikat oznajmiający o pojawieniu się nowego wirusa, wielokrotnie groźniejszego od uznawanych za najbardziej złośliwe jak: Stoned, Airwolf i Michelangelo. Wirusa tego rozpoznano w postaci komunikatu poczty elektronicznej zawierającego samą frazę "GOOD TIMES!" w polu subject (temat). Jego działanie miało polegać na tym, że po kliknięciu w temat, wirus miał kasować zawartość dysku twardego i jednocześnie wysyłać się dalej do wszystkich znajomych z książki adresowej. Wśród zaleceń walki z wirusem wskazano wówczas nieczytanie komunikatów poczty elektronicznej zawierającej tekst "GOOD TIMES!" w tytule. Całość była oczywiście zmyślona, ale informacja o niebezpiecznym wirusem wzbudziła panikę w sieci.

Legislacyjna zmiana wartości Pi

Technologia zawsze jest w pewnym stopniu oparta o matematykę. Kolejny znany "wkręt" dotyczył... Liczby Pi. żart jest dość świeży - w 1998 roku w magazynie „New Mexicans for Science and Reason" pojawił się artykuł informujący o tym, że w stanie Alabama nastąpiła legislacyjna zmiana w wartości liczby Pi - z przybliżonej 3,14 do 3 (dla ułatwienia liczenia). Artykuł przygotowany dla żartu poparty był autorytetem znanego fizyka, Marka Boslougha. Wiele osób uwierzyło, że Alabama faktycznie zmieniła wartość Pi - w jęz. angielskim pojawiła się nawet żartobliwa fraza "alabama pi" (zastosowanie to np. "I just did some real quick calculations in my head using Alabama pi.").

Ziemniaczany serwer

Wiele osób pamięta pewnie eksperyment z liceum, w którym trzeba było wygenerować niskonapięciową energię elektryczną z ziemniaka. W 2000 roku grupa żartownisiów z grupy dotcom ogłosiła, że stworzyła "ziemniaczany serwer", który utrzymuje kilka ładujących się.... bardzo.... powoli.... stron internetowych. Media podchwyciły żart jako autentyczną historię. Najciekawsze jednak, że znalazła się osoba, która postanowiła, że wprowadzi ten pomysł w życie. Fredric White, bo tak nazywa się autor projektu, niedługo później opublikował prawdziwy serwer "zasilany" ziemniakami (de facto zasilany był tylko procesor). specyfikację konstrukcji można wciąż sprawdzić na stronie: http://d116.com/spud/

The Microsoft iLoo

W 2003 roku brytyjski oddział Microsoftu opublikował informację prasową o projekcie iLoo. iLoo (lub WWW.C jak określał to jeden z przedstawicieli Microsoftu) miała to być przenośna kabina toaletowa, w której oprócz sedesu i uchwytu na papier toaletowy znajdować miał się wyświetlacz plazmowy, bezprzewodowa klawiatura, podłączenie do internetu oraz zestaw głośników. Media szybko podchwyciły temat (szczególnie ciekawy był nagłówek z angielskiego The New York Post - "Software titan poo-poos iLoo"), jednak Microsoft po tygodniu zdementował informację. W oficjalnym komunikacie firma stwierdziła, że informacja o iLoo była "primaaprilisowym żartem" i nie planuje udostępniania szerokopasmowego dostępu do Sieci w publicznych toaletach.

Petycja o "Gwiazdę Śmierci"

Jednym z ciekawszych żartów ostatniego czasu była petycja amerykańskich internautów do Białego Domu o budowę Gwiazdy Śmierci wzorowanej na tej z trylogii Star Wars. Na początku 2013 roku, na amerykańskiej stronie petitions.whitehouse.gov z hasłem przewodnim "We the People", czyli "My Naród" (pierwsze słowa konstytucji USA) wystarczyło zebrać 25 tys. podpisów pod wskazaną petycją by otrzymać gwarancję, że Biały Dom ustosunkuje się do konkretnego problemu. Internauci szybko podchwycili nowe rozwiązanie i przygotowali petycję, w której poprosili amerykańskie władze o budowę Gwiazdy Śmierci. Po pewnym czasie otrzymali oficjalną odpowiedź, w której pojawiły się żartobliwe stwierdzenia administracji rządowej, że "budowa stacji nie jeszcze na horyzoncie zainteresowań rządu USA", "rząd USA nie popiera koncepcji wysadzania planet" czy "jaki jest sens wydawania nieziemskich kwot z pieniędzy podatników na obiekt, który może zostać zniszczony przez jeden mały statek i jednego człowieka". Jednocześnie zmieniono system przyjmowania petycji - obecnie musi to być 100 tys. podpisów w 30 dni.

Egzoszkielet Power Jacket MK3

Ostatni z naszych żartów dedykujemy projektowi Power Jacket MK3 japońskiej firmy Sagawa Electronics (prezentacja w materiale wideo). Choć mech teoretycznie jest oficjalnie w sprzedaży i można go nabyć za 125 tys. dolarów, to po publikacji materiału w sieci nie pojawiły się żadne dalsze informacje o projekcie. Bardzo możliwe, że był on tylko częścią marketingowej kampanii promującej "Ghost in the Shell". Więcej na YouTube.