Wizyta w Credit Mutuel

Credit Mutuel jest piątą co do wielkości instytucją bankową we Francji. W 1993 r. bank ten obsługiwał 553,8 mln kont i 10,225 mln rachunków, przeprowadzając na nich ok. 1,5 mld transakcji. Dla sprawnej obsługi takiej liczby operacji bank został wyposażony w cały arsenał nowoczesnych urządzeń informatycznych. Praca w banku jest koordynowana przez kilkanaście dużych komputerów mainframe zlokalizowanych w 6 centrach. Ponadto CM jest obsługiwany przez kilkaset komputerów średniej wielkości, 5670 terminali i ponad 7800 komputerów osobistych.

Credit Mutuel jest piątą co do wielkości instytucją bankową we Francji. W 1993 r. bank ten obsługiwał 553,8 mln kont i 10,225 mln rachunków, przeprowadzając na nich ok. 1,5 mld transakcji. Dla sprawnej obsługi takiej liczby operacji bank został wyposażony w cały arsenał nowoczesnych urządzeń informatycznych. Praca w banku jest koordynowana przez kilkanaście dużych komputerów mainframe zlokalizowanych w 6 centrach. Ponadto CM jest obsługiwany przez kilkaset komputerów średniej wielkości, 5670 terminali i ponad 7800 komputerów osobistych.

Credit Mutuel ma ponad 90-letnią tradycję. Powstał, w procesie jednoczenia samopomocowych kas Raiffeisenowskich, wymyślonych w Niemczech w połowie XIX w. Te małe banki, tworzone niegdyś z wielkim zapałem przez Friedricha Wilhelma Raiffeisena i Franza Hermana Schultzego z Delitzsch, rozprzestrzeniły się szybko także w krajach ościennych (również w Polsce - jako kasy Stefczyka). Obecne, zgrupowanie 17 federacji Credit Mutuel zatrudnia ok. 22 tys. osób w 3900 bankach spółdzielczych, rozproszonych po całej Francji.

Centra informatyczne CM zlokalizowane w Strasbourgu koordynują pracę informatyki banku w departamentach północno-wschodniej, wschodniej i południowej Francji. Dzięki temu struktura organizacyjna 17 federacji CM pracuje na regionalnie jednorodnym projekcie systemu informatycznego.

Organizacja i funkcje banku

Credit Mutuel do dziś nie traci swojego historycznego charakteru związku banków spółdzielczych. Jego najwyższą władzą jest walne zebranie udziałowców banku (jest ich 5 mln) spośród których wybiera się 30 tys. delegatów. Ciało to nie jest władne zarządzać bankiem na co dzień, ale za to każdy delegat w okresie wyborów zarządów banku, ma okazję wpływać na skład personalny rady administracyjnej CM. Walne zebrania delegatów ratyfikują ponadto wszystkie zmiany regulaminów inicjowane przez radę administracyjną CM.

Bank Credit Mutuel był przede wszystkim bankiem udzielającym wszelkiego rodzaju kredytów inwestycyjnych na działalność rolno-produkcyjną. Jednak wskutek olbrzymiego rozdrobnienia terytorialnego, CM nie mógł zrezygnować z pełnienia równoległej roli banku detalicznego i kasy oszczędnościowej dla klienteli z obszarów zarówno wiejskich jak i miejskich. Stąd obecność w CM aż 1143 bankomatów, 2293 drukarek samoobsługowych oraz ponad 34387 tys. terminali płatności elektronicznych (sklepy, hotele, domy towarowe itd.). Niewyobrażalne jest we Francji działanie banku bez sieci miniteli. CM obsługuje swoich klientów również w tym zakresie.

Organizacja informatyki

Wydawałoby się, że tak rozbudowana instytucja jak Credit Mutuel, musi mieć ogromne, własne służby informatyczne. Tak rzeczywiście jest, tyle że nie są to pracownicy CM. Dzieje się tak, ponieważ pojedynczy mały bank wchodzący w skład federacji ma na ogół kilkunastoosobową obsadę i wymaga jedynie niewielkiego zakresu usług w utrzymaniu bankowych systemów komputerowych. Mało przydatne (i efektywne) byłoby stałe zatrudnianie rzeszy pojedynczych informatyków dla każdego banku z osobna. Stąd koncepcja stworzenia Euro-information, zewnętrznej firmy informatycznej o większościowych udziałach pochodzących z federacji CM (95%).

Natomiast zatrudniająca ok. 500 osób spółka Euro-information z centralą w Strasbourgu i 5 pozostałymi centrami komputerowymi (Arras, Metz, Miluza, Paryż, Walencja) zajmuje się właściwie wszystkim, co jest związane z informatyką bankową. Począwszy od rozwijania aplikacji oraz szkoleń, poprzez utrzymanie systemów, ich zabezpieczanie i pielęgnację, skończywszy na teletransmisji czy nadzorze produkcji kart kredytowych (Miluza). W Euro-information można nawet znaleźć działy badawcze, śledzące rozwój technik, które dopiero w przyszłości mają szanse znaleźć swoje miejsce w bankach (np. multimedia). Takie technologie należy jednak śledzić, żeby nie dać się wyprzedzić konkurencyjnym instytucjom bankowym.

Dodatkowym zyskiem związanym z organizacyjnym zjednoczeniem sił informatycznych jest łatwość negocjowania z partnerami. Tak się składa, że Credit Mutuel jest we Francji jednym z najbardziej liczących się klientów IBM France. Gdyby każdy bank federacji CM chciał oddzielnie kupować sprzęt lub oprogramowanie od IBM, stałby praktycznie na pozycji klienta detalicznego lub ubogiego dealera. Co innego, gdy negocjacje prowadzi spółka Euro-information, która jest dystrybutorem IBM wewnątrz Credit Mutuel. Partnerowi sprzedaży masowej IBM musi zapewnić maksymalne upusty. Oczywiście należy dbać aby Euro-information była organizacją autentycznie non-profit, przynajmniej w odniesieniu do własnych udziałowców. Ale tego pilnują już odpowiednie rady nadzorcze i wydaje się, że robią to bez zarzutu.

Sprzęt i oprogramowanie

IBM to nie jedyna firma komputerowa, z którą ściśle związany jest CM. CM korzysta również z usług innych wielkich, jak np. Hitachi czy Digital. Architektura sprzętowa CM jest następująca: w banku lokalnym znajduje się sieć LAN obsługująca terminale, ew. komputery PC na stanowiskach pracy. Do sieci tej podłączone są zazwyczaj bankomaty, drukarki sieciowe, terminale informacyjne oraz drukarki samoobsługowe. Komunikację ze światem zewnętrznym zapewnia (via modem) albo serwer komunikacyjny pracujący pod OS/2 2.1, albo (w starszych rozwiązaniach) kontroler komunikacyjny IBM 4700. Teletrasmisja danych wiedzie do jednego z 6 centrów informatycznych, gdzie one są przetwarzane, konsolidowane i w razie potrzeby kierowane dalej w świat (do centrali w Strasbourgu, sieci SWIFT, na giełdę itd).

Oprogramowanie bankowe CM powstaje w przeważającej części w Euro-information. Było tak już w dawnych, dedykowanych systemach operacyjnych IBM, tym prostsze jest to obecnie. Eksploatowane maszyny mainframe to najpierw komputery IBM 3600 (rok instalacji 1977), potem (od 1982 r. do dziś) IBM 4700 z emulacją terminali 3270.

CM pracuje również na komputerach mainframe jeszcze nowszej generacji. Każde z 6 centrów wyposażono niedawno w spięte między sobą siecią X.25 komputery IBM ES/9000 z systemem operacyjnym MVS/ESA i bazami danych IMS/DL1 oraz DB2. Komputery te odpowiedzialne są za sprawność operacji minitelowych.

Panienka z okienka (OS/2)

Nie na samych mainframe'ach opiera się jednak praca Credit Mutuel. Na przełomie lat 1989/90 oceniono, że należy poważniej wejść w erę PC i w świat okienek z ich możliwościami programowania aplikacji wg zasad interfejsu użytkownika CUA (Common User Access). Nie bez znaczenia była też możliwość zastosowania architektury klient/serwer. Istotna była dostępność pracy pod MS Windows, a właściwie Win\OS/2, w arkuszu kalkulacyjnym Excel i edytorze MS Word for Windows, które w CM są obowiązkowym standardem pracy indywidualnej.

Dla spełnienia wszystkich tych wymagań wybrano komputery PS/2, najpierw z systemem operacyjnym OS/2 1.32, przechodząc później na jego wersję 2.1. W przypadku tak inercyjnej pragmatyki informatyzacji, jaką prowadzi (każdy duży bank) nie było sensu zmieniać partnera strategicznego. Daje to niewątpliwie lepszą możliwość długoterminowego egzekwowania technicznej zgodności aplikacji terminalowych 3270 z emulacjami zastosowanymi pod OS/2.

Nie bez znaczenia były też własności wielozadaniowości i wielowątkowości, oferowanej w 1990 r. przez OS/2 w zakresie daleko wówczas wyprzedzającym konkurencję. W zastosowaniach telekomunikacyjnych miało to dla banku zawsze pierwszorzędne znaczenie. W projekcie wdrażania OS/2 w CM ocenia się, że do 1996 r. wszystkie stanowiska obsługi klienta będą pracowały w graficznym interfejsie OS/2.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200