W 2003 r. najszybciej rosła sprzedaż nowych generacji urządzeń wielofunkcyjnych i kolorowych drukarek stronicowych.

Choć z punktu widzenia nowości technicznych rok 2003 można uznać za wyjątkowo spokojny, jednocześnie dla producentów był to gorący okres - liczba sprzedanych drukarek wzrosła o kilka-kilkanaście procent i zbliżyła się do liczby sprzedawanych komputerów PC. Prawdziwy boom nastąpił w sprzedaży urządzeń wielofunkcyjnych. W tej ostatniej kategorii według GfK Polonia nastąpił wzrost o blisko 200%, a liczba sprzedanych urządzeń zbliżyła się do 100 tys.

Oprócz tego, po kilku latach zastoju, w 2003 r. gwałtownie zwiększyła się liczba sprzedawanych monochromatycznych drukarek laserowych. Duże wzrosty można też zaobserwować w segmencie kolorowych drukarek stronicowych (laserowe, LED, stałoatramentowe), choć liczbowo wciąż jest to jeszcze kilkuprocentowy margines rynku.

Coraz wyraźniejszy staje się też podział rynku na dwa segmenty: masowy - sprzedaż dla użytkowników indywidualnych i małych firm oraz biznesowy - oferta adresowana do dużych przedsiębiorstw, instytucji i korporacji.

Najważniejsze zmiany w pierwszym z nich to pojawienie się na rynku tanich modeli drukarek laserowych oraz atramentowych urządzeń wielofunkcyjnych. Odpowiedź rynku była prawie natychmiastowa - nastąpił wysoki wzrost sprzedaży właśnie w tych kategoriach sprzętu.

Natomiast w drugim segmencie spada popyt na drukarki lub kopiarki, a wzrasta na tzw. rozwiązania - ofertę zawierającą nie tylko sprzęt, ale również oprogramowanie do zarządzania obiegiem dokumentów, do ich przetwarzania, usługi optymalizacji kosztów lub usługi outsourcingu. W tym też kierunku idzie modyfikacja oferty producentów drukarek, którzy starają się rozszerzać ją o tego typu dodatkowe elementy.

Rynkowe przetasowania

Już od lat niekwestionowaną pozycję lidera utrzymuje HP - praktycznie we wszystkich segmentach rynku urządzeń drukujących (również wielofunkcyjnych) i nie wydaje się, aby sytuacja ta mogła szybko się zmienić. Co więcej, firma ta systematycznie rozszerza swoją ofertę i nie ukrywa, że zamierza opanować również ostatni segment tego rynku, na którym jeszcze do niedawna nie była obecna - systemy poligraficzne. Kilka interesujących zmian można było jednak zaobserwować.

Istotne udziały (przynajmniej pod względem ilościowym) zaczął zdobywać Samsung. Choć firma ta już od wielu lat sprzedawała w Polsce drukarki, jej udział był dotąd marginalny. W ubiegłym roku, podczas CeBIT 2003, Samsung rozpoczął kampanię marketingową pod hasłem "Laser w cenie atramentu", wprowadzając do oferty wyjątkowo tanie drukarki laserowe (kosztujące od ok. 500 zł). Firma zdecydowała się też na intensywną kampanię reklamową w Polsce oraz wprowadzenie sprzętu do sieci polskich supermarketów. Działania te przyniosły efekty i Samsung pojawił się w czołówce firm sprzedających największe liczby drukarek laserowych.

Należy zauważyć, że Samsung jest liczącym się producentem drukarek na świecie. Jak mówi Andrzej Jarosz z IDC Poland, w niektórych krajach Samsung ma nawet większe udziały w rynku niż HP. Choć do sukcesu rynkowego w Polsce przyczyniło się niewątpliwie wprowadzenie masowo sprzedawanych, tanich modeli sprzętu, to jednak Samsung ma w ofercie również bardziej zaawansowane modele drukarek sieciowych.

Mimo tego sukcesu można stwierdzić, że Samsungowi trudno będzie utrzymać pozycję lidera niskich cen - inni producenci szybko zareagowali, również wprowadzając wyjątkowo tanie drukarki i praktycznie każda z liczących się na rynku firm, jak Brother, Epson, Canon, Lexmark, Oki, nie wyłączając HP, stara się zaoferować przynajmniej jeden supertani model.

Podobny sukces, ale w segmencie drukarek kolorowych, odnotowała Oki. Firma ta wprowadziła do sprzedaży serię drukarek kolorowych LED - Okipage 5000, wspierając ją intensywną kampanią reklamowo-promocyjną pod hasłem "Kolor dla małych firm". Drukarki Okipage 5000 nie należą do najtańszych na rynku - tańsze modele oferowały Konica-Minolta, Epson, a nawet HP, ale były to modele 4-przebiegowe, drukujące z prędkością najczęściej tylko 4 str./min. Natomiast jednoprzebiegowe Okipage 5000 oferują znacznie wyższą prędkość - 12 str./min w kolorze.

Pewnym zaskoczeniem mogą być względnie słabe wyniki sprzedaży stronicowych drukarek kolorowych przez Xerox, który w tej kategorii sprzętu był przez ostatnie lata w czołówce producentów na polskim rynku. Ale firma koncentruje się na rynku systemów poligraficznych i korporacyjnych (gdzie liczby sprzedawanych systemów są niewielkie, a obroty duże), a także na usługach serwisu i outsourcingu. Jak powiedział jeden z przedstawicieli Xerox Polska, nawet gdyby firma w ogóle przestała sprzedawać drukarki, to i tak mogłaby skutecznie funkcjonować na rynku, gdyż już obecnie ok. 60% jej obrotów jest związane z serwisem i outsourcingiem.

Konkurencja z kosztami

Ceny najtańszych modeli drukarek atramentowych spadły do poziomu 150-200 zł, a według analiz GfK Polonia, średnia cena tej kategorii sprzętu obniżyła się do 360 zł (w 2002 r. wynosiła 390 zł). Choć nie jest to wielka zmiana, oznacza, że obroty w tym segmencie rynku pozostały na podobnym poziomie co w roku poprzednim.

Natomiast zasadniczo spadły ceny atramentowych urządzeń wielofunkcyjnych (według GfK, średnio z poziomu 1628 zł w 2002 r. do 1080 zł w 2003 r.).

W przypadku drukarek laserowych, choć średnia cena zmniejszyła się nieznacznie (do 1850 zł w porównaniu do 1900 zł rok wcześniej), jednak na rynku pojawiły się bardzo tanie modele sprzętu kosztujące 500-600 zł.

Należy zauważyć, że sprzedaż dużej liczby tanich drukarek lub urządzeń wielofunkcyjnych nie przynosi istotnego, bezpośredniego zysku, który jest generowany przede wszystkim dzięki późniejszej sprzedaży materiałów eksploatacyjnych. Liczby dotyczące obrotów związanych z ich sprzedażą są najczęściej tajemnicą, ale ostatnio prezes Lex-marku przyznał, że stanowią one ponad 50% obrotów tej firmy.

Dlatego głównym konkurentem dla producentów sprzętu są firmy oferujące tzw. materiały kompatybilne lub usługi regeneracji - ponowne napełnianie głowic drukujących atramentami lub tonerami.