Łatwość zarządzania pracą central Voice over IP to równie istotne kryterium ich wyboru, jak ich dostępność, jakość połączeń oraz liczba realizowanych usług.

Technologia Voice over IP, atrakcyjna ze względu na integrację kilku rodzajów transmisji w jednej sieci pakietowej, a przez to na potencjalną możliwość istotnego zredukowania kosztów utrzymania infrastruktury telekomunikacyjnej, spowodowała pojawienie się na rynku nowej klasy urządzeń - central telefonicznych, przeznaczonych do pracy w sieci IP. Rozwiązania te, początkowo dostarczane wyłącznie przez producentów sprzętu sieciowego, w miarę upływu czasu znalazły się również w ofercie tradycyjnych firm telekomunikacyjnych, takich jak Alcatel, Ericsson, Lucent, Nortel i Siemens. Chociaż nie chciały one początkowo zaakceptować nowej technologii transmisji głosu przez sieci pakietowe, to w miarę jej standaryzacji, wypracowywania nowych standardów QoS, a także postępującej akceptacji przez klientów, zdały sobie sprawę, że uparte bronienie pozycji telefonii komutowanej może grozić ich detronizacją jako liderów rynku produktów telekomunikacyjnych.

Aplikacja lub pudełko

Chociaż w komunikacji Voice over IP istotną rolę odgrywają różnego rodzaju urządzenia, takie jak terminale użytkowników końcowych, bramy pozwalające na integrację sieci PSTN z sieciami pakietowymi, węzły nadzorcze (gatekeeper) zarządzające pracą bram i wykonujące wiele dodatkowych funkcji związanych z kontrolą przydzielonego pasma, serwery konferencyjne umożliwiające realizację połączeń wielopunktowych, to kluczowe znaczenie mają centrale telefoniczne IP. Pozwalają one realizować nowe usługi telekomunikacyjne i osiągnąć nowy poziom integracji telekomunikacji i aplikacji biznesowych, niż to ma miejsce w przypadku zastosowania tradycyjnych central PABX, opartych na łączności komutowanej.

Producenci opracowują takie centrale, skrótowo nazwane IP PBX, na dwa sposoby: jako zamknięte rozwiązanie dostarczane w formie urządzenia z preinstalowanym i wstępnie skonfigurowanym oprogramowaniem oraz jako rozwiązania w pełni programowe, pracujące na pewnej standardowej platformie systemowej, np. Windows 2000. Pierwsze podejście jest charakterystyczne dla tradycyjnych dostawców telekomunikacyjnych, którzy - oprócz central IP PBX - oferują również centrale PAX, a drugie - dla producentów, którzy dopiero wchodzą na rynek telekomunikacyjny i nie są związani z żadną platformą sprzętową.

Ułatwić sobie pracę

Jeszcze do niedawna rozważania dotyczące wdrożenia telefonii Voice over IP rozpoczynały się od pytań, czy jest ona w stanie zapewnić należytą jakość połączeń, nie gorszą niż tradycyjna telefonia, oraz czy centrale IP zapewniają taki sam poziom dostępności jak centrale tradycyjne. Obecnie wydaje się, że oba te problemy zostały już rozwiązane, a problem jakości połączeń leży już nie po stronie algorytmów kodowania głosu, ale wydajności infrastruktury sieciowej, którą przynajmniej w obrębie sieci korporacyjnej łatwo jest zagwarantować. Ważnym kryterium wyboru konkretnego rozwiązania centrali IP stają się więc inne parametry. Szczególnie istotna wydaje się możliwość łatwego zarządzania taką centralą - zwłaszcza wtedy, gdy za utrzymanie infrastruktury telefonicznej firmy ma odpowiadać nie specjalista ds. telekomunikacji, ale administrator systemu informatycznego.