Tendencje rozwojowe w informatyce bankowej

Polski oddział brytyjskiej firmy Terence Chapman Associates przygotował w 1994 r. raport, obrazujący bieżące potrzeby i tendencje panujące w polskiej bankowości. Raport nie był dotąd omawiany na łamach prasy.

Polski oddział brytyjskiej firmy Terence Chapman Associates przygotował w 1994 r. raport, obrazujący bieżące potrzeby i tendencje panujące w polskiej bankowości. Raport nie był dotąd omawiany na łamach prasy.

Badania były prowadzone w taki sposób, aby uzyskać możliwie pełny obraz działalności banków. Analizowano zarówno strategie banków, jak i rolę informatyki w realizowaniu owych strategii. Pytania zadano bankom zatrudniającym 100 osób (4 banki) 100-1000 osób (6 banków) 1000-4000 pracowników (4 banki) oraz ponad 4000 pracowników (2 banki). Odpowiedzi mogły być 4 rodzajów: zdecydowanie tak, tak, nie, zdecydowanie nie.

Strategia banku i jego rozwój organizacyjny

Wśród najwyższych priorytetów (banków) respondenci wymieniali: ogólną strategię biznesową, restrukturyzację, restrukturyzację funkcji informatycznych oraz określenie czynników warunkujących sukces. Wysoka pozycja, jaką zajmuje strategia pozwala na stwierdzenie, że kierownictwa banków zdają sobie sprawę z konieczności dostosowania swoich struktur i metod pracy do wymagań rynku.

Strategia informatyczna

Wśród kryteriów strategii informatycznej, na pierwszych miejscach znalazły się jakość i bezpieczeństwo. W opracowywaniu i późniejszej realizacji strategii informatycznej brane są pod uwagę rozwiązania elastyczne, które można przystosować do zmian w działalności banku, realizowane w systemach otwartych, głównie w architekturze klient/serwer. Preferowany jest rozwój oprogramowania siłami własnymi banku, rzadziej zakup gotowych pakietów. Najważniejsze cele, jakie chcą realizować banki za pomocą narzędzi informatycznych, to korzystanie z usług Krajowej Izby Rozliczeniowej. Aż 93% pytanych twierdziło, że realizacja tego celu należy do wysokich i najwyższych priorytetów.

Do najniższych priorytetów należał u respondentów rozwój bankomatów i systemów kart kredytowych - co może wynikać z niedostatecznej sieci połączeń.

Oprogramowanie użytkowe

Większość banków ma już wdrożone systemy informatyczne w stopniu pozwalającym na realizację ich podstawowej działalności. Wszystkie z indagowanych banków chcą rozszerzyć zakres i funkcjonalność oprogramowania. Dominującą platformą, którą chcą wykorzystywać banki, jest Unix w różnych odmianach: SCO, AIX, Ultrix, OSF/1. Około 10% oprogramowania będzie działać na platformie IBM OS/400, tyle samo na platformie VMS. Około 1/3 respondentów nie potrafi jeszcze określić rodzaju platformy. Rysuje się tendencja przesuwania zainteresowań od rozwiązań wykorzystujących komputery klasy PC w kierunku sprzętu klasy midrange, jednak z możliwością integracji już istniejących systemów z nowymi.

Plany rozwoju oprogramowania

Tendencje, jakie występują w planach dotyczących rozwoju oprogramowania, wskazują jednoznacznie na Unix - przywiązanie do niego deklarowało 60% respondentów. Pozostali wolą OS/400 (25%) i VMS lub Open VMS (15%). Daje się także zauważyć przywiązanie do pojedynczego dostawcy sprzętu, najczęściej są to firmy IBM, DEC, ICL, NCR, Unisys HP i Compaq. Aż w 63% przypadków, jako serwery plików wymieniane są komputery klasy midrange lub stacje robocze, co sugeruje przewagę modelu rozproszonego przetwarzania danych. Centralne przetwarzanie, z wykorzystaniem komputerów klasy mainframe, powoli odchodzi w przeszłość. Wśród narzędzi programistycznych przeważają języki 4 generacji oraz systemy zarządzania relacyjnymi bazami danych, jak Oracle, Progress, Informix.

Większe banki wybierają raczej droższe systemy dedykowane, mniejsze preferują rozwiązania nowocześniejsze, otwarte. Zdarzają się też banki śmiało sięgające po najnowsze technologie, np. Windows NT.

Obszary działania banku

Rynek kapitałowy oraz finansowanie operacji handlowych są obszarami działania banku, związanymi z obsługą klientów. Skarbiec, czyli dział gospodarki pieniężnej jest podstawowym departamentem każdego banku. Banki przewidują wzrost w każdej z tych trzech dziedzin swojej działalności. 2/3 banków zamierza wprowadzić ulepszenie istniejącego oprogramowania lub wdrożenie nowego w zakresie skarbca i rynków kapitałowych, a ponad połowa chce dokonać takich samych zmian również w zakresie finansowania operacji handlowych.

Zmiany, według banków, wprowadzane muszą być dlatego, gdyż istniejące systemy nie są na tyle funkcjonalne, aby sprostać potrzebom rozszerzonej działalności i wzrostowi operacji. Tempo wzrostu operacji w dziedzinie rynków kapitałowych jest tak wielkie, że planuje się tu używanie gotowych pakietów (tak się przynajmniej wydawało respondentom w okresie maksimum hossy na giełdzie warszawskiej). Ocenia się, że nie będzie wystarczającej ilości czasu na samodzielny rozwój oprogramowania.

Informacje dla kierownictwa

Większość ankietowanych stwierdziła jednoznaczną przydatność sprawnego systemu informowania kierownictwa MIS (Management Information System), a połowa z nich ma dobrze zdefiniowane wymagania w tej dziedzinie, chociaż aż dla ok. 2/3 banków, specyfikacje systemów MIS są we wczesnych etapach tworzenia. Rozwój MIS, wśród najwyższych priorytetów umieściło 73% banków.

Analiza zyskowności, dla 40% badanych, jest najbardziej istotna z podziałem na sfery odnoszące się do typu klienta i produktu bankowego.

Dla 30% banków jest ona istotna ze względu na lokalizację (dla 20% jest to nieistotne), a dla 18% istotna ze względu na departament (dla 30% nieistotna).

Większość banków deklaruje wdrożenie systemu MIS w ciągu roku, z czego 62% wyraża wolę zakupu gotowego pakietu, a 38% będzie rozwijać system na zamówienie.

Planowanie ciągłości działalności

Plan utrzymania ciągłości działalności (BCP - Business Continuity Planning) służy do ochrony interesów klientów banku. Jego głównym zadaniem jest możliwość odtworzenia wszelkich działań banku w razie dużej awarii lub katastrofy oraz zapewnienia źródeł dochodów w tym wyjątkowym okresie. Awaryjny plan zachowania ciągłości składać się musi z 2 części, tzn. planowania odtworzenia działalności, zadaniem którego jest opracowanie zapasowej, awaryjnej struktury dla banku oraz planowania kontynuowania działalności, obsługującej biznesowy aspekt działalności banku (np. źródła dochodów).

Ponad połowa z indagowanych banków ma opracowany plan odtworzenia działalności, jednak plan kontynuowania działalności opracowało niewiele z nich. Tym niemniej przekonanie o konieczności posiadania opracowanych planów awaryjnych w środowiskach bankowych jest wysokie. 60% banków ma infrastrukturę przeznaczoną na odtworzenie działalności w razie awarii systemu, jedynie 40% takich zabezpieczeń nie ma.

Zasoby ludzkie, konsultanci

Ogromna liczba zadań jaka stoi do wykonania przed bankami, aby wykorzystywane systemy informatyczne w pełni odpowiadały ich potrzebom, wymaga czasem skorzystania z usług zewnętrznych ekspertów. Główne obawy przed zatrudnianiem obcych konsultantów to: wysokie koszty, brak znajomości lokalnych potrzeb banków oraz niechęć banków do zbytniego uzależniania się od pomocy z zewnątrz.

Podsumowanie

Na szybko zmieniającym się polskim rynku bankowym panuje coraz powszechniejsze przekonanie o konieczności dostosowywania funkcji narzędzi informatycznych do rosnących wymagań rynku. Od tego może bowiem zależeć utrzymanie pozycji banku - jest to uznawane przez banki za najwyższy priorytet. Niemal wszystkie ankietowane banki wyrażały (w początku 1994 r.) chęć przyłączenia się do elektronicznego systemu rozliczeń Elixir - jeśli tylko to będzie możliwe. Wśród banków panuje tendencja do rozwijania oprogramowania własnymi siłami, w środowiskach systemów otwartych, z wykorzystaniem nowoczesnych systemów zarządzania bazami danych.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200