Założyciel firmy Skype, Niklas Zennström, twierdzi, że do 2015 r. rozmowy telefoniczne staną się bezpłatne. Wpływy operatorów telekomunikacyjnych będą pochodziły jedynie z dostarczania dostępu do Sieci. Skończy się naliczanie minut i obciążanie abonenta za prawo do posiadania stacjonarnego numeru telefonicznego. Sprawdźmy, czy już dzisiaj nie można dzwonić za darmo lub prawie za darmo, przy czym "prawie" w tym wypadku powinno robić niewielką różnicę.

Drastycznie wysokie ceny za rozmowy telefoniczne w Polsce skłaniają abonentów tradycyjnej telefonii stacjonarnej do poszukiwania alternatywnych rozwiązań telefonii internetowej VoIP. Od niedawna działają wirtualni operatorzy, umożliwiający prowadzenie rozmów zupełnie bez opłat za usługę. Najczęściej dzieje się to w ramach tej samej sieci lub pomiędzy sieciami VoIP świadczącymi sobie usługi P2P, ale pojawiają się też rozwiązania znoszące takie ograniczenia.

Oczywiście bez komputera w domu oraz bez dostępu do sieci szerokopasmowej poprzez łącze stałe (ADSL, CATV, Ethernet osiedlowy) nie można korzystać z jakiejkolwiek oferty tańszych lub darmowych rozmów telefonicznych typu VoIP. Ale baza takich szerokopasmowych użytkowników w Polsce jest już niemała i wciąż rośnie. Według GUS odsetek gospodarstw mających zainstalowany komputer w domu przekroczył w Polsce w 2005 r. wskaźnik 45%, a w co trzecim domu istnieje możliwość korzystania z Internetu. Ponad połowa gospodarstw, które korzystają z Internetu, już ma zainstalowane łącze szerokopasmowe, dające podstawę do korzystania z alternatywnych rozwiązań telefonii internetowej klasy VoIP (Voice over IP).

Według przewidywań ekspertów telefonia internetowa VoIP będzie rozwijać się nadzwyczaj dynamicznie w najbliższych latach. Firma badawcza Instat/MDR prognozuje, że do 2007 r. 19% wszystkich rozmów telefonicznych będzie prowadzonych wyłącznie przez sieci w technologii VoIP, a według firmy Kagan Research w najbliższych latach co roku pojawiać się będzie 4,5 mln nowych abonentów aplikacji VoIP, którzy pod koniec 2008 r. będą generować 5,4 mld USD przychodów. Nie ulega już wątpliwości, że technologia VoIP jest rozwiązaniem o ogromnym znaczeniu, przełomowym w eksploatacji i technicznie dojrzałym w realizacji. Operatorom gwarantuje ona szybki zwrot nakładów, dla biznesu oznacza zwrot kosztów operacyjnych, a indywidualnym użytkownikom udostępnia tanie i coraz częściej bezpłatne telefonowanie.

Internetowe rozmowy są tanie

Polska należy do czołówki krajów europejskich o wysokim poziomie realizowanych rozmów VoIP, co niewątpliwie wiąże się z wysokimi opłatami za usługi telefonii stacjonarnej. Z taniej telefonii internetowej już korzysta ponad 2 mln Polaków, a liczba ta nadal rośnie. Największą popularność zyskał komunikator internetowy Skype z modyfikacjami, z którego możliwości korzysta na całym świecie ponad 100 mln użytkowników. Twórcy tego oprogramowania - Szwed Niklas Zennström i Duńczyk Janus Friis - 29 lipca 2003 r. po raz pierwszy udostępnili internautom (wersja beta Skype) bezpłatne komunikowanie się głosem najpierw jedynie poprzez komputery, potem za pośrednictwem bliźniaczej wersji komunikatora Skype Out - umożliwili za niewielką opłatą telefonowanie na dowolne numery stacjonarne.

Sukces tej technologii przekroczył najśmielsze oczekiwania, osiągając w maju tego roku 100 mln klientów, zaś wirtualna aplikacja VoIP stała się najbardziej popularnym i najtańszym sposobem komunikowania się głosem na odległość za pośrednictwem komputera - ze wszystkich znanych dotąd technologii transmisji. Od tamtego czasu pojawiły się setki operatorów wirtualnych oferujących transmisję głosu w pakietach między klientami aplikacji Skype, z założenia jako bezpłatne między komputerowymi klientami tego samego operatora (niezależnie od odległości między nimi). Za połączenia z numerami telefonów stacjonarnych lub komórkowych niestety trzeba płacić. I chociaż są to wielokrotnie niższe koszty jednostkowe, niż oferowane przez tradycyjnych operatorów - nie są to połączenia darmowe.

Kilkunastu funkcjonujących w naszym kraju rodzimych operatorów telefonii internetowej (m.in. Tlenofon, Actio, Nagłos, IPfon, EasyCall, NewFon) udostępnia indywidualnym użytkownikom komputerowe połączenia głosowe VoIP oparte na tej samej zasadzie jak w Skype z abonentami telefonii stacjonarnej - za podobną lub niewiele wyższą opłatą. Są one rzeczywiście konkurencyjne do cen pobieranych np. przez TP, zwłaszcza w odniesieniu do połączeń międzymiastowych i międzynarodowych. Dla przedsiębiorstw operatorzy VoIP również oferują tanie połączenia głosowe, ale jedynie niektórzy z nich zapewniają odpowiednie parametry transmisji o podwyższonej jakości usług głosowych potrzebnej dla firm. W Polsce dostawą takich usług zajmuje się gdańska spółka Elterix, wieloletni operator handlowej infrastruktury teleinformatycznej Sieć T2.

Jak telefonować za darmo?

Mnogość działających operatorów wirtualnych VoIP na świecie oraz wiele ich promocyjnych ofert okresowych - związanych z preferencjami użytkowników indywidualnych - pozwala na dalsze obniżanie kosztów rozmów telefonicznych. Aby jednak optymalnie z nich skorzystać, trzeba przewertować wiele stron internetowych poszczególnych operatorów i dobrać odpowiedni do własnych potrzeb cennik, a ponadto sprawdzić jego wiarygodność bezpośrednio u dostawcy konkretnej usługi. Znacznie prostszym rozwiązaniem jest wyszukanie takich operatorów wirtualnych, którzy bez istotnych ograniczeń oferują zupełnie bezpłatne rozmowy telefoniczne z użytkownikami sieci stacjonarnej. A propozycje operatorów są dzisiaj coraz bardziej atrakcyjne, więc dobrze jest przejrzeć szczegółowo te oferty przed podjęciem ostatecznej decyzji o komunikacji głosowej VoIP.

Od 2006 r. wirtualni operatorzy zaczynają udostępniać po symbolicznych cenach (np. 1 eurocent za minutę) lub całkowicie bezpłatnie połączenia telefoniczne z numerami stacjonarnymi. Taniej niż u jakichkolwiek krajowych operatorów można więc łączyć się, korzystając z usług zagranicznych komunikatorów internetowych takich jak: VoIPstund, VoIPcheap, VoIPbuster, Sipdiscound, Netappell, Sparvoip, Internetcalls, Voipdiscound, Poivy czy Bable.net, przy czym każdy z nich różni się pewnymi szczegółami w promocyjnych ofertach.

Na szczególną uwagę zasługuje niemiecki operator usług telefonii internetowej Betamax GmbH & Co KG, obsługujący kilka zbliżonych funkcjonalnie komunikatorów, takich jak: Internetcalls, Voipdiscound, Voipcheap czy SparVoip. Niewielkie różnice między nimi sprowadzają się głównie do czasu pierwszego wdrożenia i zróżnicowania cen za usługę VoIP w poszczególnych krajach objętych niską taryfą opłat. Betamax działający na serwerach zlokalizowanych nie tylko w Kolonii, systematycznie jednak zmniejsza koszty tych połączeń: od 13.06 2006 r.

w komunikatorze Voipcheap obniżył ceny na numery komórkowe w Polsce i kilku krajach europejskich do 0,08 euro/min, a od 2 lipca uruchomił w nim darmowe połączenia z numerami stacjonarnymi w naszym kraju. W bliźniaczym komunikatorze Internetcalls są one bezpłatne już od kilku miesięcy, dzięki czemu operator ten stał się pierwszym, który powszechnie udostępnił je w połączeniach z abonentami wielu państw świata (ok. 50) - w tym również z numerami stacjonarnymi w Polsce. Powoli nadchodzi więc dawno zapowiadana era bezpłatnych rozmów telefonicznych, niezależnie od odległości między abonentami sieci.

Bezpłatnie przez Internetcalls

Komunikator Internetcalls VoIP (Betamax) w wersji testowej beta rozpoczął swą działalność w lutym tego roku - po wcześniejszych inauguracjach dwóch zbliżonych aplikacji Voipstunt.com i Sparvoip.de - zapewniając darmowe łączenie na telefony stacjonarne w Polsce (komórki są płatne) za opłatą 10 euro netto (prepaid), czyli 11,6 euro z VAT. Nie jest to żadna opłata licencyjna za korzystanie z usługi, ale wartość konta, z którego można pokrywać przez 120 dni (4 miesiące od dnia rejestracji) koszty rozmów obarczonych taryfikacją, np. za połączenia z numerami komórkowymi (w Polsce 14 eurocentów netto za minutę) lub do płatnych rejonów (np. Grecja 1 eurocent/min). Należy podkreślić, że podatku VAT nie wnoszą internauci spoza krajów UE, rejestrujący się po raz pierwszy w systemie, przy czym powtórna rejestracja lub zmiana parametrów rejestracji na inne nie jest już możliwa.

Poza Polską serwis Internetcalls daje możliwość tworzenia bezpłatnych relacji do sieci stacjonarnych wielu krajów (szczegóły na stroniehttp://www.internetcalls.com/ ).

Oprócz z założenia taryfikowanych połączeń z telefonami komórkowymi, operator ten udostępnia bezpłatnie połączenia z komórkami jedynie w dwóch krajach: USA i Kanadzie. Z użytkownikami telefonii komórkowej można jednak niedrogo komunikować się za pośrednictwem wiadomości SMS. Nowe wersje Internetcalls (334 beta oraz 335 beta) umożliwiają od maja tego roku przekazywanie krótkich komunikatów SMS (0,05 euro/szt.) na numery komórkowe wszystkich operatorów sieci 2G - wraz z potwierdzeniem ich dostarczenia do adresata - po uprzednim zaznaczeniu odpowiedniej opcji w profilu klienta komunikatora Internetcalls.

Z usług Internetcalls można korzystać na wiele sposobów. Najprostsze i najtańsze rozwiązanie wymaga komputera z Windows XP lub 2000, z procesorem co najmniej 300 MHz i pojemnością pamięci RAM minimum 128 kB - a więc sprzętu podobnego jak w komunikatorze Skype. Przetwornikiem sygnałów głosowych może być najtańszy zestaw z nagłownymi słuchawkami i mikrofonem (do 20 zł), włączony poprzez kartę dźwiękową używaną w zestawach komputerowych audio-wideo. Do łączenia z Internetem można wykorzystać szerokopasmowe łącze z wydzielonym kanałem 64 kb/s, wykonane w technologii ADSL, CATV lub przez Ethernet (sieci osiedlowe), przez które można bezpłatnie pobrać program instalacyjny VoIP komunikatora Internetcalls.com. Na życzenie użytkownika, z aplikacji komunikatora można uzyskać unikatowy numer własnego telefonu internetowego VoIP, będącego podstawą inicjowanych z zewnątrz połączeń telefonicznych.

Wygodniejszym sposobem komunikowania się głosem przez komputer lub w przenośnej wersji z notebookiem jest stosowanie kompaktowego telefonu VoIP, wpinanego do komputera przez port szeregowy USB. Taki specjalny telefon nie potrzebuje zewnętrznego zasilania (złącze USB 2.0 typu A, z zasilaniem przez port USB) i zapewnia wybieranie numerów zależnie od komunikatora: bądź bezpośrednio przyciskami telefonu bądź z klawiatury komputera (oprogramowanie easyCALL). Nieodzownym wymaganiem jest jednak korzystanie ze stosunkowo nowego notebooka lub komputera, gdyż całe przetwarzanie głosu na postać cyfrową, sygnalizacja i kompensacja echa dokonują się w oprogramowaniu komputera, który musi mieć odpowiednią szybkość działania.