Bez głębokich zmian sfera publiczna w Polsce stanie się jednym z głównych hamulców rozwoju gospodarki opartej na wiedzy. Jej dziewiętnastowieczny charakter musi pilnie zostać zmieniony na metody zarządzania, zwane Nowymi Usługami Publicznymi (New Public Services), w których jest miejsce na usługi publiczne zarówno świadczone przez administrację, jak i zlecane przezeń organizacjom prywatnym oraz pozarządowym.

Komunikat Komisji Europejskiej „i 2010 – Europejskie społeczeństwo informacyjne na rzecz wzrostu i zatrudnienia” wskazuje na szczególnie ważną rolę sektora publicznego w procesie budowy gospodarki opartej na wiedzy. W opinii Komisji Europejskiej badania i innowacje w sektorze publicznym mają być kołem napędowym dla całej gospodarki.

Niestety, wskaźniki polskiej administracji pokazują, że model jej funkcjonowania przyjęty w 1989 r. był już przestarzały w momencie akcesji do UE w 2004 r. W Komunikacie Komisji Europejskiej „Cyfrowa przyszłość dla Europy. Śródokresowy przegląd i2010” (2007) Polska zajmuje ostatnią pozycję w rankingu innowacyjnych rozwiązań ICT w administracji: ani jednego wdrożenia rezultatów europejskich programów badań i rozwoju. Polska jest wymieniona jako jedyny taki kraj w UE. Ostatnie miejsce polskiej gospodarki wśród 27 krajów UE w „Europejskim Rankingu Innowacyjności” za rok 2007 (The European Innovation Scoreboard) jest potwierdzeniem tezy tego raportu, że to polska administracja stała się hamulcem wzrostu.

Poziom implementacji 20 podstawowych usług administracji publicznej, które w zaleceniach Komisji Europejskiej powinny być w pełni dostępne online (12 dla obywateli i 8 dla przedsiębiorstw) jest w Polsce ponad dwukrotnie niższy niż średnia unijna (w 2007 roku wynosił on 25%, przy średniej unijnej 59%. Jest to przedostatni wynik w UE-27). Poziom wykorzystania usług administracji przez obywateli jest w Polsce ponad trzykrotnie niższy od krajów przodujących. Jest to najgorszy wynik w UE-27 (dane za 2007).

Warto też przytoczyć wniosek z raportu Zespołu Doradców Strategicznych Premiera RP pt. „Kapitał Intelektualny Polski”. Długookresowy wzrost gospodarczy w Polsce wynosi około 4% –jest to wyraźnie mniej niż w tych nowych krajach członkowskich UE, które wraz z wejściem do Unii przeprowadziły reformę administracji publicznej.

Bez głębokich zmian sfera publiczna w Polsce stanie się jednym z głównych hamulców rozwoju gospodarki opartej na wiedzy. Jej dziewiętnastowieczny charakter musi pilnie zostać zmieniony na metody zarządzania zwane Nowymi Usługami Publicznymi (New Public Services), w których jest miejsce na usługi publiczne zarówno świadczone przez administrację, jak i zlecane przezeń organizacjom prywatnym oraz pozarządowym. W danej sferze pojęcie interesu publicznego kształtuje się w dialogu między tymi sektorami, założywszy wspólne wartości, zwłaszcza że odbiorcą usług jest obywatel. Wobec tego usługodawca musi przestrzegać prawa, wspólnych wartości, norm politycznych, profesjonalnych standardów i interesu obywatela. I dopiero spełniwszy te warunki można dobierać metody świadczenia usług publicznych, wzorując się na usługach bankowych. Tam liczy się skuteczność obsługi klienta, któremu oferuje się różne sposoby kontaktu z bankiem i swoim pieniędzmi - od okienka bankowego w hipermarkecie, poprzez bankomat na rogu ulicy, aż do witryny internetowej. Ten sposób myślenia znajduje coraz częściej uznanie wśród przedstawicieli administracji i należy mieć nadzieję, że za dwanaście lat – w ciągu najbliższych trzech kadencji parlamentu i dwóch kadencji prezydenckich – stanie się wreszcie normą.