Steelhead to nowy programowy router dla systemu operacyjnego Windows NT Server 4.0

Mimo że system operacyjny Windows NT wyposażony jest w oprogramowanie wieloprotokołowego routera (Multiprotocol Router - MPR), jego możliwości są na tyle ubogie, iż użytkownicy zamierzający kupić sprzętowy router w ogóle nie rozważają możliwości użycia zamiast niego rozwiązania programowego dostarczanego z systemem operacyjnym. Microsoft zamierza wprowadzić na rynek nowy produkt o kodowej nazwie Steelhead, który ma być w pełni profesjonalnym rozwiązaniem routera programowego. Obecnie aplikacja ta, współpracująca z Windows NT Server 4.0, dostępna jest wyłącznie w wersji beta. Niemniej postanowiłem ocenić oferowane przez nią możliwości, a także przekonać się, na ile rozwiązanie jest w stanie zastąpić router sprzętowy.

Router sprzętowy czy programowy?

Korzyści, jakie można osiągnąć dzięki stosowaniu produktów typu Steelhead, trudno jest przecenić: oprogramowanie to wspiera pokaźną liczbę sprzętu sieciowego, oferowanego przez różnych producentów, i dostarcza administratorowi wielu narzędzi, ułatwiających konfigurację routingu, a jednocześnie dobrze zintegrowanych z systemem operacyjnym pracującym na serwerze. Idea stosowania programowych routerów jednak nie jest nowa. Analogiczne rozwiązania oferują już od kilku lat w ramach swoich systemów operacyjnych firmy, takie jak Novell lub Banyan. Steelhead rozszerza w dużym stopniu architekturę systemu Windows NT i oferowanych wraz z nim usług routingu. Oprogramowanie oferuje bogatsze, niż to ma miejsce w przypadku "surowego" systemu operacyjnego, możliwości współpracy ze sprzętem sieciowym wykorzystywanym w sieciach WAN, pozwala na automatyczne nawiązywanie połączenia z siecią WAN (w przypadku gdy konieczne jest przesłanie danych za pośrednictwem łączy telefonicznych), a także oferuje wsparcie dla większej liczby protokołów routingu. Te udogodnienia zmniejszają braki Windows NT w tej dziedzinie. Steelhead w pełni wykorzystuje modularną budowę Windows NT. Produkt zastępuje ubogie możliwości routingu dostępne w systemie, a także podmienia komponenty odpowiedzialne za wygląd i funkcjonalność interfejsu usług zdalnego dostępu (dial-in).

Instalacja

Wersja beta, której używałem, nie oferuje dopracowanej procedury instalacyjnej. Niektóre serwisy Windows NT trzeba było usuwać ręcznie. Steelhead wspiera routing protokołów TCP/IP i IPX za pośrednictwem protokołów RIP, RIP II, a także OSPF (Open Shortest Path First). Obsługa ostatniego z nich znalazła się w produkcie dzięki ścisłej współpracy Microsoftu z firmą Bay Networks. Steelhead wspiera także protokół RIP/SAP dla IPX-a, który wykorzystywany jest w sieciach, bazujących na serwerach NetWare. Niemniej spora część sieci NetWare migrowała już do protokołu NLSP (NetWare Link-State Protocol), który cechuje się większą wydajnością w sieciach LAN, a także, co ważniejsze, na liniach komutowanych, takich jak ISDN. Niestety, Steelhead nie wspiera NLSP. Microsoft nie "zamyka" jednak swojego produktu. W chwili jego premiery dostępny ma być także interfejs programistyczny Steelhead API, który niezależnym producentom umożliwi rozszerzanie funkcjonalności programu. Należy mieć nadzieję, że jednym z pierwszych dodatków do Steelheada będzie obsługa NLSP. Jedną z istotnych zalet Steelhead'a nad tradycyjnymi, sprzętowymi routerami jest doskonale dopracowany interfejs graficzny administratora. Dzięki niemu zarządzanie pracą pakietu jest prostsze niż w przypadku sprzętowych routerów, gdzie administrator wszelkie modyfikacje musi wprowadzać za pośrednictwem archaicznego i ubogiego, jak na dzisiejsze możliwości, wiersza poleceń. Graficzny interfejs administratora pozwala na zarządzanie pracą lokalnej aplikacji Steelhead, a także zdalnych routerów programowych znajdujących się w całej sieci. Dzięki temu narzędziu można konfigurować i przeglądać w trybie graficznym tablice routingu RIP i SAP. Niestety, możliwości zarządzania tymi tablicami są ograniczone. Oprogramowanie nie umożliwia także monitorowania bieżącej pracy routera oraz stopnia jego obciążenia.

Wydajność

Steelhead w warunkach testowych został zainstalowany na serwerze z procesorem Pentium 100 MHz wyposażonym w 64 MB pamięci RAM i system operacyjny Windows NT Server 4.0. W zaimprowizowanej prostej sieci oprócz serwera pracowały trzy komputery. Kiedy na każdym z nich uruchomiono procesy kopiowania dużych plików do zdalnej sieci (co wymuszało skorzystanie z programowego routera pracującego na serwerze), obciążenie procesora na serwerze wzrastało o 20-50%. Microsoft nie zdecydował, czy Steelhead będzie bezpłatnym dodatkiem do Windows NT Server 4.0, czy też trzeba będzie płacić za to oprogramowanie oddzielnie. Jedno jest pewne - dodanie cen licencji Windows NT Server 4.0, Steelheada i komputera, na którym musi pracować to oprogramowanie, powinno tworzyć sumę, przy której lepiej rozważyć zakup sprzętowego routera. Mam nadzieję, że Steelhead dostępny będzie bezpłatnie np. w ramach czwartego zestawu poprawek do Windows NT 4.0 (Service Pack 4). Produkt ten przecież nie oferuje niczego nowego poza tym, co otrzymuje klient nabywający pudełko z IntranetWare Novella.