Problemy Baana w Polsce osłabiły jego pozycję na rynku ERP. Niekorzystnie wpłynęło to na sytuację konsultantów specjalizujących się we wdrożeniach systemu tego producenta.

Tomasz przez kilka lat specjalizował się we wdrożeniach modułu finansowego Baana w TCH Systems. Podobnie jak kilkunastu innych konsultantów, stracił pracę po przejęciu macierzystej firmy przez Optimusa. Po kilku tygodniach poszukiwań, zatrudnił się w centrali jednego z największych integratorów. Inny charakter pracy, a także atmosfera panująca w firmie sprawiły, że zrezygnował z tej posady już po kilku miesiącach. Od jesieni 2001 r. poszukuje pracy związanej z wdrożeniami Baana. Bez skutku. "Poszukam jeszcze kilka tygodni. Potem rozejrzę się za pracą za granicą. Jeden z kolegów już znalazł zatrudnienie w Holandii, a kilku innych zastanawia się nad podobnym wyjściem z tej sytuacji" - mówi. Według przedstawicieli polskiego oddziału Baana, udział tej firmy w polskim rynku ERP stanowi dziś ok. 4%.

Bez etatu i zleceń

Przed podobnym dylematem stanęło w ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy prawie 30 wdrożeniowców Baana, przede wszystkim z Apeximu, TCH Systems oraz Singular Polska, który przestał być partnerem wdrożeniowym Baana. Kilku z nich wybrało emigrację do Kanady, USA czy Europy Zachodniej. Pozostali przekwalifikowali się na inne systemy ERP lub rozwiązania z "niższej półki" albo próbują swoich sił jako "wolni strzelcy".

Ci ostatni stale poszukując pracy, rozglądają się równocześ-nie za zleceniami czy to jako podwykonawcy przy projektach realizowanych przez partnerów Baana, czy jako administratorzy w firmach korzystających z tego systemu. O angaż na stałe nie jest jednak łatwo. W połowie 2001 r. nadzieje wzbudziły informacje o ponownym otwarciu biura Baan Polska, a także o umowach z nowymi partnerami. W niewielkim biurze zatrudnienie znaleźli jednak przede wszystkim specjaliści ds. sprzedaży, przedsprzedaży i marketingu. W ciągu roku firma - w zależności od wyników - zamierza zatrudnić kilka dodatkowych osób, ale nie będą to zapewne konsultanci. A nowi partnerzy, zarówno poznański Talex, jak i gdyńska spółka Demos, mimo dużego odzewu ze strony pracowników firm związanych z Baanem, zdecydowali się na przeszkolenie własnego personelu, wspartego kilkoma doświadczonymi konsultantami. "W trakcie poszukiwań odnieśliśmy wrażenie, że konsultanci niezbyt zdają sobie sprawę z sytuacji rynkowej. Mieli duże oczekiwania i nie dawali nic specjalnego w zamian. Dziś konsultant nie może ograniczać się do projektu. Musi zaangażować się w cały proces sprzedaży" - mówi Rafał Szałek, dyrektor ds. sprzedaży systemu Baan w Talex SA.

Talex i Demos nie wykluczają oczywiście zaangażowania doświadczonych specjalistów. Przedstawiciele pierwszej z firm zapowiadają nawet, że jeśli powiedzie się przynajmniej część negocjacji, w ich firmie mogą znaleźć zatrudnienie wszyscy samodzielni wdrożeniowcy, działający teraz na rynku. Wszystko jednak zależy od liczby nowych projektów. A tych na razie nie ma. "Nowi partnerzy koncentrują się teraz na sprzedaży, a proces ten w przypadku systemów ERP trwa długo. Nasze biuro działa dopiero od października 2001 r." - tłumaczą przedstawiciele Baan Polska.

Eksport i specjalizacja

Wielu z dotychczasowych partnerów Baana stanęło przed problemem znalezienia pracy dla 50 specjalistów, bo na tyle szacuje się liczbę czynnych konsultantów zatrudnianych przez te firmy. Łącznie z tzw. wolnymi strzelcami liczba konsultantów Baana w Polsce szacowana jest na 60-70 osób, a włączając w to specjalistów u klientów - na ok. 100.

Warszawski Ster-Projekt rozwiązał problem podpisując umowę z SAP i szkoląc swoich konsultantów w zakresie wdrożeń R/3. "Prawie 2/3 naszych wdrożeniowców to konsultan- ci dwusystemowi" - twierdzi Artur Sadzik, dyrektor handlowy ds. systemów ERP w Ster-Projekt SA. Firma nie sprzedaje już jednak aktywnie rozwiązań Baana. Z kolei katowicki Efbud wyspecjalizował się w "eksporcie" swoich konsultantów za granicę. Pracownicy tej spółki jeszcze w 1999 r. zostali zaangażowani przy realizacji projektu w europejskich zakładach koncernu British Steel. Zdobyte wówczas kontakty procentują zleceniami zagranicznymi.

Dla innych - np. DST z Rudy Śląskiej - obroną przed dekoniunkturą staje się specjalizacja. Firma ta od początku skupiła się na rozwoju zaprojektowanego samodzielnie systemu - Baan IV Zarządzanie Personelem. Dziś z powodzeniem integruje go z różnymi systemami ERP. Pozostali partnerzy Baana utrzymują pracowników, licząc na nowe zlecenia np. z zakładów przemysłowych, przejmowanych przez zagraniczne koncerny, w których system ten jest już stosowany.

Nowe oblicze konkurencji

W tej sytuacji szansą zarówno dla wolnych strzelców, jak i firm partnerskich są zlecenia opieki nad systemami. Jednak także w tym segmencie istnieje silna konkurencja, bowiem i tu swojej szansy upatrują także spółki wydzielone z zakładów, które wdrożyły Baana u siebie, m.in. elbląski Info Power - centrum kompetencyjne wydzielone z ABB (obecnie Alstom Power). W marcu br. ze struktur IncoVeritas wydzieliła się spółka IncoInfo, zatrudniająca m.in. 4 specjalistów, którzy zdobyli doświadczenia podczas wdrożenia systemu Baan w macierzystym zakładzie. Świadczenia usług związanych z systemem Baan nie wyklucza także Zbigniew Szkudlarek z toruńskiego Apatora. "Nie widzę sensu wydzielania osobnej firmy z naszych struktur. Jednak dzięki wizytom referencyjnym my i nasi specjaliści staliśmy się znani, czemu więc tego nie wykorzystać?" - stwierdza.

Zdania na temat tego typu działań są podzielone. "Trudno sobie wyobrazić, żeby tego typu spółki mogły zainwestować w szkolenie ludzi tyle, co przeciętna firma informatyczna. Jednak na pewno dysponują trudnym do zakwestionowania argumentem. Sami byli kiedyś klientami, doskonale więc znają ewentualne problemy związane z wdrożeniem" - mówi przedstawiciel jednej ze spółek partnerskich, proszący o zachowanie anonimowości. Ich wejście na rynek może dodatkowo zaostrzyć konkurencję wśród dostawców usług. W tej sytuacji jedynym rozwiązaniem są nowe projekty. W przeciwnym razie środowisko konsultantów Baana będzie coraz bardziej słabło.