Szybsze i wydajniejsze modele procesorów pojawiają się niemal co miesiąc, ale prawdziwym problemem dla producentów i użytkowników są nowe architektury, które często uniemożliwiają upgrade systemu.

Pentium i Merced

Intel osiągnął w ostatnich latach pozycję zdecydowanego lidera na rynku procesorów, kreującego standardy i dyktującego kierunki rozwoju. Można oczekiwać, że w najbliższych latach pozycja tej firmy pozostanie mocna, a platforma intelowska będzie podstawą do konstrukcji większości systemów komputerowych. Jeśli Intel będzie kontynuował obecną politykę cenową, to można oczekiwać, że najpopularniejszym procesorem w 1998 r. stanie się Pentium II. Jego wykorzystanie wiąże się z wprowadzeniem dużych zmian w architekturze systemu ze względu na zastosowanie takich technologii, jak DIB (Dual Independent Bus), AGP (Accelerated Graphics Port), obsługę szybkich pamięci synchronicznych SDRAM oraz dostępność nowego interfejsu do dysków stałych - Ultra DMA. Pentium II wymaga specjalnie zaprojektowanych płyt systemowych, m.in. ze względu na nowego typu gniazdo procesora - Slot 1 oraz nowy zestaw układów wspomagających (chipset) 440LX. Właśnie zestaw Intel 440LX wprowadza zasadniczą zmianę w architekturze systemu, oferując obsługę interfejsu AGP, pamięci SDRAM, a także umożliwiając jednoczesną wymianę danych w różnych kanałach, np. między procesorem a szyną PCI i jednocześnie między pamięcią RAM a kartą graficzną AGP.

Natomiast procesory Pentium należą obecnie do generacji odchodzącej w przeszłość, choć na pewno przez pewien czas będą się utrzymywać na rynku - głównie stosowane w tanich modelach komputerów PC, przeznaczonych do użytku domowego, a być może także w terminalach sieciowych NC lub komputerach NetPC, wchodzących na rynek. Jak szybko skończy się oferta komputerów z Pentium, zależy przede wszystkim od polityki Intela, a firma ta potrafi zaskakiwać swoimi decyzjami. Wydaje się jednak, że obecnie Intel raczej dąży do przedłużenia wytwarzania Pentium. Oprócz szerokiej reklamy, wprowadzonej na początku tego roku, technologii MMX i dużych obniżek cen, firma wprowadziła kilka nowych wersji procesora, m.in. z zegarem 233 MHz dla komputerów PC oraz 200 i 233 MHz dla notebooków, mimo wcześniejszych zapowiedzi, że Pentium 200 MHz będzie ostatnim modelem tej rodziny. Istnienie Pentium jest też w pewnym sensie podtrzymywane przez konkurentów Intela. AMD wprowadziła układy K6 z funkcjami MMX i o parametrach porównywalnych do Pentium II, ale wykorzystujące standardowe gniazda Socket 7, stosowane w płytach dla Pentium. Natomiast Cyrix oferuje oryginalne układy typu Pentium - MediaGX wyposażone w zintegrowane funkcje karty graficznej, które umożliwiają budowę tanich, popularnych komputerów PC. Ostatnio Cyrix został przejęty przez dużego producenta układów półprzewodnikowych National Semiconductors. Może to istotnie wpłynąć na wzrost oferty i pozycji Cyrixa, który był małą firmą bez własnych fabryk układów półprzewodnikowych.

Pentium Pro pozostanie w najbliższym czasie procesorem do silnych serwerów dopóty, dopóki Intel nie wprowadzi nowej rodziny układów Merced. W przypadku mniejszych serwerów, z Pentium Pro będzie konkurować tańsze Pentium II. Jednak w przyszłym roku pojawi się specyfikacja Slot 2, która umożliwi konstrukcję systemów 4-procesorowych z Pentium II. Można oczekiwać, że również Pentium Pro stanie się za rok układem, który zacznie wychodzić z użycia. Wiadomo bowiem, że Intel uruchomił produkcję procesorów przy wykorzystaniu technologii 0,25 mikrometra - pierwsze modele tej klasy to Mobile Pentium MMX 200 i 233 MHz (Tillamook), przeznaczone do notebooków. W przyszłym roku mają się pojawić nowe wersje Pentium II wykorzystujące tę technologię, również Deschutes - Pentium II do komputerów przenośnych. Ponieważ Intel zainwestował 7 mld USD w 5 fabrykach w budowę linii produkcyjnych stosujących technologię 0,25 mikrometra, należy się spodziewać masowego wytwarzania nowych układów, a więc również szybkiego spadku ich cen.

Premiera układu Merced, opracowanego we współpracy Intela i Hewlett-Packarda, jest zapowiadana na 1999 r. Szczegóły na temat jego architektury mają być ujawnione w październiku br. Wiadomo jednak, że będzie to procesor 64-bitowy łączący architektury CISC oraz RISC (tzw. architektura IA-64 - Intel Architecture 64-bit), wytwarzany początkowo przy wykorzystaniu technologii 0,25 mikrometra i pracujący z częstotliwością 500 MHz (przewiduje się, że częstotliwości kolejnych modeli osiągną wartość powyżej 4 GHz).

Mikroukłady dla HPC

Oprócz procesorów o architekturze intelowskiej, na rynku jest obecnych jeszcze kilka innych układów, ale poza PowerPC - wytwarzanym przez IBM i Motorolę - są one wykorzystywane głównie w sprzęcie elektronicznym powszechnego użytku, a nie w komputerach PC. Ostatnio jednak można zaobserwować szybki wzrost oferty miniaturowych, względnie tanich komputerów naręcznych HPC (Handheld PC), przede wszystkim wyposażonych w uproszczoną odmianę systemu Windows 95, tzw. Windows CE, którego nowa wersja 2.0 trafia na rynek. Komputery takie były od dawna produkowane, ale głównie przez firmy nie liczące się na rynku sprzętu PC, takie jak Motorola lub Psion oraz wyposażone w firmowe systemy operacyjne. Obecnie, opracowana przez Microsoft specjalna wersja Windows CE nie tylko oferuje znany wielu potencjalnym użytkownikom interfejs, ale powoduje jego ujednolicenie wśród produktów różnych firm. Oprócz tego, postęp technologiczny umożliwia wyposażenie tych urządzeń w szeroki zestaw funkcji, m.in. do telekomunikacji oraz łączności i wymiany danych z komputerami PC. Urządzenia te są wyposażane w małe procesory produkowane m.in. przez Hitachi i Digitala. Obecnie HPC są oferowane przez kilkunastu liczących się producentów komputerów. Można oczekiwać, że w najbliższych latach rozwinie się masowy rynek HPC, które nie zastąpią wprawdzie notebooków lub PC, ale będą ich uzupełnieniem.