Zestawy umiejętności miękkich różnią się w zależności od stanowiska. Innych kompetencji pozatechnicznych oczekuje się od programisty, innych od administratora systemu, a jeszcze innych od osób, które mają bezpośredni kontakt z zewnętrznym lub wewnętrznym klientem firmy. Gdy dwa lata temu Amerykańska Izba Handlowa zapytała firmy rekrutacyjne, jakie umiejętności są cenione przez pracodawców, ponad 50% badanych wskazało kreatywne rozwiązywanie problemów, umiejętności interpersonalne i pracę w zespole.

Ucz się i pracuj... nad sobą

Kompetencje miękkie określa się jako osobiste, ponieważ wynikają z osobowości pracownika i z tego powodu ich rozwijanie trwa dłużej niż zdobywanie umiejętności twardych. Obecnie pracodawca oczekuje, że pracownik będzie od razu gotowy do efektywnej pracy – sam się będzie umiał motywować, zarządzać swoim czasem, skutecznie komunikować się z innymi oraz inicjować nowe rozwiązania. Często jest to możliwe tylko wtedy, gdy wyjdzie się poza schematy i zacznie się myśleć innowacyjnie. Najważniejsze umiejętności psychospołecznych to: kreatywność, dynamizm działania, komunikatywność, elastyczność, inicjatywa, współpraca w grupie oraz zarządzanie czasem.

Żegnamy się z wizerunkiem informatyka, który kontaktuje się tylko z komputerem, a jeśli już musi nawiązać rozmowę z żywym człowiekiem, to komunikuje się hermetycznym językiem. Praca w IT staje się zespołowa, więc programista musi umieć precyzyjnie przekazywać informacje. Środowisko wymaga od niego również szybkiego zdobywania nowej wiedzy, i to nie tylko technologicznej, ale z innych dziedzin, w tym o innych kulturach. Tego wymaga praca w środowisku międzynarodowym. Dlatego każdy powinien rozwijać umiejętności dostosowywania się do zmieniających się warunków i odnalezienia się w zespole. W tym m.in. negocjowania, przekonywania innych do swoich racji, ale też ustąpienia i zgody na rozwiązania zaproponowane przez innych.

Biznesowe myślenie o IT

Ważne jest myślenie o IT jako o części działalności gospodarczej, która służy uzyskaniu przez przedsiębiorstwo nowych kompetencji, a co za tym idzie, możliwości świadczenia nowych usług. „Wyzwaniem najbliższych lat dla wszystkich specjalistów IT będzie łączenie – i to na równie wysokim poziomie – wąsko wyspecjalizowanych umiejętności z kompetencjami miękkimi. Biznesowe wyczucie i umiejętności, nie tylko przekazywania informacji, ale również komunikowania się i współpracy z klientem, coraz częściej będą wyznacznikami sukcesu programisty. Do lamusa przechodzi czas, kiedy wystarczał kontakt z komputerem i technologią informatyczną” – mówi dr Leszek Mellibruda, psycholog biznesu.

Wśród umiejętności pomagających firmie osiągnąć zyski jest zdolność informatyków do przekazywania wiedzy, która służy pozostałym pracownikom, w tym handlowcom. Istotne jest również nastawienie każdego pracownika na klienta.

Ponadto informatyk, nawet jeśli odpowiada za fragment infrastruktury lub konkretne aplikacje, to i tak powinien widzieć cel biznesowy całej organizacji. Pracodawca zawsze doceni również zaangażowanie, w którym mieści się także dyspozycyjność i lojalność wobec firmy. Istotną cechą może okazać się odporność na stres i wytrwałość w dążeniu do celu.