W komentarzu do cennika oprogramowania dla biznesu, (CW nr 18) zwróciliśmy uwagę na pojawienie się polskiej wersji pakietu finansowo-księgowego Pacioli 2000. Pakiet cieszył się sporą popularnością w prasie fachowej, szczególnie po tym, jak czasopismo PC World nadało mu tytuł najlepszego produktu roku 1991.

Staraliśmy się dociec dlaczego cieszył się tak dobrą opinią w USA oraz czy "ubranie" go w "polskie szaty" wyszło mu na dobre.

Cały zestaw składa się z dyskietki instalacyjnej, podręcznika i zabezpieczającego przed uruchomieniem nieautoryzowanej kopii klucza sprzętowego umieszczanego w porcie równoległym. Podłączona poprzez klucz drukarka w ogóle nie zauważa jego obecności. Za to program zarówno w czasie instalacji jak i w trakcie pracy, sprawdza czy klucz tkwi na miejscu. Sam program jest przystosowany do pracy w sieci, co umożliwia korzystanie z niego w wielu miejscach. W tym przypadku, klucz sprzętowy jak i program Pacioli 2000 powinny być zainstalowane na serwerze sieci.

Zarówno, podręcznik jak i treści używane w opisie programu na ekranie monitora (włącznie z oknami dialogowymi, plikami helpu, wzorami formularzy itp.) są całkowicie po polsku. Warto przypomnieć, że pierwszym spolonizowanym programem był arkusz kalkulacyjny Lotus 1-2-3, zaś program obsługujący finanse małej i średniej firmy, jakim jest Pacioli 2000, znalazł się już w drugiej dziesiątce programów przyswojonych dla polskojęzycznych użytkowników. Profesjonalne programy finansowe po zniesieniu barier językowych mogą liczyć w Polsce na potencjalnie największy rynek zbytu. Pojawienie się tego typu oferty na naszym rynku wyjdzie też na pewno, na dobre naszej rodzimej, Clipperowej twórczości software'owej, przeważnie pisanej "na miarę" i mało uniwersalnej.

Po zainstalowaniu i uruchomieniu pakietu (wymaga to minimum 3 MB na dysku twardym) oczom użytkownika ukazuje się proste, bardzo szybkie (zapewnia to tryb tekstowy) i niezawodne menu. Po założeniu systemu haseł (9-stopniowa hierarchia dostępu do finansowych informacji), zaczyna się pole popisu dla fachowców znających rzemiosło księgowe. Najpierw deklarujemy nazwę firmy, której zapis księgowy ma dotyczyć (jednym programem możemy obsługiwać do 999 firm), a następnie tworzymy dla tej firmy system kont analitycznych i syntetycznych. Twórca polskiej wersji Pacioli 2000 - firma Morrow & Company - zadała sobie trud wprowadzenia wzorcowego systemu kont, stosowanego obecnie w zakładach pracy. Można z niego skorzystać lub też dodać swoje własne propozycje.

Następne w kolejności jest zdefiniowanie okresów obliczeniowych. Możemy otworzyć do 36 okresów obliczeniowych, co sugeruje jako najbardziej oczywiste stosowanie okresów miesięcznych. Po upływie i zamknięciu okresu obliczeniowego nie mamy możliwości zmiany zawartych w nim danych. Codzienne wpisywanie należności zostaje uwidocznione w sprawozdawczości księgowej dopiero po dokonaniu kopii (backupu) danych na wskazanej dyskietce. Jest to metoda oferująca wysokie bezpieczeństwo danych finansowych.

Do tego dochodzi możliwość definiowania, opracowywania i wydruku sprawozdań. Sprawozdania możemy kierować najpierw na ekran, w celu sprawdzenia ich czytelności, a następnie na drukarkę (w zestawie do księgowania niezbędna jest drukarka pracująca w trybie 132-znakowym) lub jako zbiór ASCII na dysk. Ten ostatni sposób umożliwia eksport danych z programu Pacioli 2000 np. do arkusza kalkulacyjnego wyposażonego w odpowiednią grafiką prezentacyjną, co daje praktycznie ogromną elastyczność w przetwarzaniu danych. Niestety, w drugą stronę import np. posiadanej listy klientów do programu Pacioli, jest obecnie niemożliwy. Twórca anglosaskiej wersji programu, firma M-USA Business System zaoferowała kilka tygodni temu, nową wersję pakietu Pacioli z możliwym do przeprowadzenia importem danych, a także z elementami grafiki prezentacyjnej. Bardzo korzystne dla użytkowników wersji polskiej programu byłoby szybkie otrzymanie polskiego upgrade'u z tymi nowinkami.

Pisząc o możliwym w niedalekiej przyszłości upgrade programu, polecamy twórcom wersji polskiej również zmianę niektórych fragmentów podręcznika. Zarówno część dotycząca księgowości jak i podstaw obsługi komputera są niewystarczające i, naszym zdaniem, nierówne. Uderza brak przykładów powiązanych z odpowiednią "klawiszologią" i ilustracjami. Podręcznik dokładnie opisujący meandry menu, mógłby być uzupełniony o część mającą formę lekcji np. dla księgowego i właściela małej/średniej firmy.

Kiedy porównamy cenę programu Pacioli 2000 w USA (kilkadziesiąt USD) i wersji polskiej (350 USD) mamy prawo domagać się wygodniejszej formy dokumentacji (samo zszycie książki jest prowizoryczne i utrudnia jej składanie i rozkładanie) jak i ulepszenia jej meritum w sposób ułatwiający zapoznanie się z programem. Oparta na dobrych wzorcach wersja polska Pacioli 2000 w zestawieniu z pewną prowizorycznością dokumentacji (usprawiedliwia ją tylko pionierski wysiłek autorów) stwarza wrażenie pośpiechu.

Dodajmy jeszcze, że dystrybutor programu na terenie Polski firma Morrow & Company zorganizowała dla księgowych 3- stopniowe kursy pt. "Podstawy użytkowania", "Księgowanie zaawansowane" i "Zarządzanie informacją".

Program : Pacioli 2000 Producent: M-USA Business Systems Dystrybutor: Morrow & Company, Warszawa Cena : 350 USD