Oprogramowanie i bezpieczenstwo

Technologie programowe są jądrem funkcjonalności systemów IT. Ostatnich dziesięć lat ich rozwoju upłynęło pod znakiem rewolucji internetowej. Od dłuższego czasu przejawia się to w projektowaniu i wdrażaniu aplikacji e-biznesowych.

Technologie programowe są jądrem funkcjonalności systemów IT. Ostatnich dziesięć lat ich rozwoju upłynęło pod znakiem rewolucji internetowej. Od dłuższego czasu przejawia się to w projektowaniu i wdrażaniu aplikacji e-biznesowych.

Jeszcze dziesięć lat temu Internet był głównie rezerwuarem powszechnie dostępnej informacji. Teraz stał się narzędziem usprawniania biznesu. W ostatnim czasie głównym polem innowacji stał się Internet mobilny - zarówno w obszarze infrastruktury, jak i aplikacji. Główny nurt rozwoju związanego z tym oprogramowania dotyczy warstwy pośredniczącej (middleware) i oprogramowania komponentowego.

Oprogramowanie coraz częściej jest dostarczane w postaci konfigurowanej i przystosowanej usługi, a nie gotowych pakietów. Przy projektowaniu specyficznych programów obserwuje się coraz większe zainteresowanie składaniem ich z komponentów wyszukiwanych w Internecie.

Kierunek ten jest związany z powstaniem architektury usług sieciowych (web services), opierających się na komponentach programowych dostępnych w Internecie dla innych komponentów i aplikacji, za pośrednictwem odpowiednich protokołów. Usługa sieciowa zapewnia interfejs XML, jest zarejestrowana i może być zlokalizowana w sieciowym rejestrze usług, a także współdziała za pośrednictwem wiadomości XML. Poza rozszerzeniami w TCP/IP i XML technologie umożliwiające takie działania to: SOAP, UDDI, WSDL i ebXML.

Oprogramowanie systemowe

Oprogramowanie systemowe obejmuje systemy operacyjne i warstwę pośredniczącą, które są ściśle zintegrowane z platformami sprzętowymi i często sprzedawane jako pojedyncze pakiety.

Innowacje w systemach operacyjnych są związane głównie z rozwojem platform sprzętowych. Tabela na str. 54 przedstawia kluczowe charakterystyki podstawowych systemów operacyjnych.

W sektorze rynku konsumenckiego nadal funkcjonuje wiele rozwiązań. Są to m.in. Windows CE i PocketPC (Microsoft), PersonalJava (Sun), a także Embedded Linux i EPOC promowane przez Psion i Symbian.

Ofensywa Linuksa

Oprogramowanie i bezpieczenstwo

Porównanie niektórych charakterystyk podstawowych systemów operacyjnych

W roku 1994 novellowy NetWare był w Polsce najczęściej stosowanym systemem operacyjnym: ok. 75% sieci funkcjonujących w firmach działało właśnie w tym systemie. Na horyzoncie był już jednak Windows NT, który w następnych latach miał zachwiać pozycją Novella.

W roku 1996 Microsoft poinformował o przekroczeniu liczby 11 mln sprzedanych licencji Windows NT Workstation. W świecie Windows na desktopach przełomem był Windows XP, który zunifikował dwie linie produktowe: NT/2000 dla profesjonalnych systemów klient/serwer i 95/98/Me przeznaczonych głównie dla użytkowników domowych.

Przed dziesięcioma laty Linus Torvalds udostępnił wersję 1.0 jądra Linuksa - systemu, który w ostatnich latach na rynku sieciowych systemów operacyjnych zaczął odgrywać coraz większą rolę. Doszło do tego, że w ub.r. - zdaniem IDC - Linux jako system operacyjny serwerów był numerem 2; wyprzedzał go tylko Windows. To właśnie Linux ma być kołem ratunkowym dla Novella, który w 2003 r. przejął firmy Ximian - dostawcę oprogramowania desktopowego - oraz SuSE Linux AG - dostawcę serwerów linuksowych dla przedsiębiorstw.

Linux zadomowił się w niskobudżetowych systemach przetwarzania centrów danych i serwerach webowych. W roku 2004 przewiduje się przesunięcie środka ciężkości z nowinek technicznych na budowanie wsparcia niezależnych dostawców oprogramowania (ISV), otwierającego Linuksowi drogę do desktopów, nowych urządzeń przenośnych i zabezpieczających.

Na razie jednak firmy podchodzą ostrożnie do zagadnienia "Linux na desktopie" i nie przewidują większych sukcesów w potyczce z Microsoftem. W królestwie desktopów dominacja Windows jest ogromna - do tego systemu należy ponad 90% rynku.

Są jednak organizacje potrzebujące ograniczonego zastosowania, np. wprowadzania danych. W takich przypadkach przewiduje się znacznie mniejsze koszty migracji z Windows na Linux.

Takie przejścia stały się popularne w kilku krajach - Brazylii, Chinach czy Niemczech - których administracje zaczęły migrować na platformę Linuksa, aby przynajmniej częściowo uniezależnić się od Microsoftu.

Linuksa można spotkać także w najnowszych telefonach komórkowych i urządzeniach sieciowych. System ten wprowadza do tych produktów szybkość, bezpieczeństwo i niezawodność przetwarzania przy stosunkowo niewielkich kosztach. Tu jednak Linux musi stawić czoło systemowi operacyjnemu Symbian, który przewodzi w telefonach komórkowych, a także systemom Microsoftu i Palm OS (Symbian ma 69% rynku telefonów inteligentnych, Palm - 13%, Microsoft - 7%, Linux mieści się w kategorii "inne", która obejmuje 11% rynku).

Linux jest także popularną platformą na rynku urządzeń ochronnych. Od lat jest używany w zaporach ogniowych i systemach wykrywania włamań ze względu na bardzo dobrą wydajność w procesach czasu rzeczywistego.

Linux pojawia się również w rozwiązaniach telefonii IP, jako platforma dla serwerów zastępujących tradycyjne PBX.

Produkty konsumenckie, takie jak cyfrowe rejestratory wideo, także wykorzystują Linuksa. Są to zazwyczaj urządzenia wyposażone w dysk twardy i oprogramowanie kontrolujące ich funkcje. Telewizja wysokiej rozdzielczości (HDTV) jest kolejnym potencjalnym obszarem ekspansji Linuksa. Przyszłość telewizji to centralny home computing entertainment system, pozwalający użytkownikowi na zdalne sterowanie wieloma gadżetami sieciowymi.

Warstwa pośrednicząca i komponenty programowe

Termin "warstwa pośrednicząca" obejmuje szeroki zakres funkcji i interfejsów programowych zapewniających integrację i współdziałanie aplikacji rozproszonych i heterogenicznych. Generalnie obejmuje serwery aplikacyjne i środowisko komponentowe oraz messaging. Warstwa pośrednicząca odgrywa rolę komunikatora między procesami i ma duży wpływ na rozwój Internetu, architektury komponentowej oprogramowania i związanych z nią narzędzi projektowania. Różnorodne rozwiązania funkcjonujące na rynku wzbogacono na przestrzeni lat poprzez dodanie istotnych funkcji, takich jak usługi katalogowe, zarządzanie zdarzeniami i złożone architektury komponentowe: CORBA, EJB, COM+ MQSeries czy .Net. Tabela na str. 57 przedstawia porównanie głównych typów warstw pośredniczących.

Techniki komponentowe radykalnie zmieniają sposób projektowania oprogramowania i są jednym z ważniejszych czynników wpływających na usługi sieciowe. Pozwalają na zmianę sposobu pozyskiwania komponentów: przejście z metody ich zakupu na sprowadzanie w ramach subskrypcji przez Internet. Komponenty to wykonywalne moduły oprogramowania oparte głównie na technice obiektowej, wykonujące określone zadania i wywoływane przez inne pogramy za pomocą opublikowanych interfejsów.

Najbardziej znane architektury komponentowe to: CCM (CORBA Component Model), która przekształciła się w bardziej ogólną architekturę o nazwie MDA (Model-Driven Architecture); Java 2 Platform Enterprise Edition (J2EE) Sun Microsystems oraz Windows Distributed interNetwork Architecture (Windows DNA) Microsoftu, która obejmowała architekturę komponentową strony serwerowej COM+ i przekształciła się w architekturę Microsoft .Net, obejmującą takie standardy, jak XML, SOAP, UDDI i WSDL.

Architektura J2EE jest niezależna od platformy, ale korzysta z języka Java wymagającego kontekstu JVM. Komponenty logiki oparte na Javie składają się z API Javy i tzw. JavaBeans (JB) - komponentów programowych, które nie mogą być jednak wykonywane bezpośrednio, ale muszą być zawarte w zasobnikach JB. Enterprise JavaBeans (EJB) to rozwojowa wersja JB.

Oprogramowanie i bezpieczenstwo

(rys. 1) Web services

Komponentowa architektura Microsoftu - .Net jest ewolucyjnym rozwinięciem firmowego podejścia, które zakładało integrację architektury na poziomie funkcji systemu operacyjnego. Lokalny model komponentowy, w ramach jednego PC, rozszerzono o zdalne wywołania, oparte na RCP. Z tego wywodzi się rozproszone przetwarzanie COM/DCOM (Component Object Model/Distributed COM), zaimplementowane w systemach operacyjnych Windows i następnie rozwinięte w przetwarzanie COM+, po rozszerzeniu o usługi katalogowe Active Directory, MSMQ (Microsoft Message Queue) i MTS (Microsoft Transaction Server). Kolejnym krokiem były architektura DNA i następnie DNA 2000, które były przejściem z RCP na komunikacje opartą na wiadomościach i architekturę bazującą na usługach i XML.

Z tego wywodzi się bezpośrednio Microsoft .Net, architektura niezależnego od systemu operacyjnego, rozproszonego i opartego na standardach interaktywnego oprogramowania, odmienna koncepcyjnie od wcześniejszych, opartych na własnych systemach operacyjnych, rozwiązaniach Microsoftu (rys. 1).

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200