Okęcie w Eurocontrol

Przedsiębiorstwo Państwowe "Porty Lotnicze" uzyskało bezpośredni dostęp do skomputeryzowanego, ogólnoeuropejskiego systemu sterowania przepływem ruchu lotniczego.

Przedsiębiorstwo Państwowe "Porty Lotnicze" uzyskało bezpośredni dostęp do skomputeryzowanego, ogólnoeuropejskiego systemu sterowania przepływem ruchu lotniczego.

Na początku lat 90., w związku z lawinowym wzrostem ruchu lotniczego, w Europie rozpoczęto prace nad stworzeniem systemu telekomunikacyjnego umożliwiającego sterowanie przepływem ruchu statków powietrznych. W ciągu ostatnich sześciu lat podstawowym, niezbędnym do rozwiązania zagadnieniem, stał się problem rozładowywania zawczasu niebezpiecznych spiętrzeń ruchu lotniczego w danym sektorze kontroli ruchu. W niektórych krajach Europy Zachodniej, zwłaszcza tych o niewielkim terytorium, regionalne sektory kontroli powietrznej muszą radzić sobie z zarządzaniem dużymi liczbami lotów, zaplanowanych na te same trasy w zbliżonym czasie. Ponieważ w większości państw zarządzanie ruchem lotniczym realizowano za pomocą różnych rozwiązań technicznych oraz sprzętowych, ministrowie transportu krajów Europy Zachodniej stworzyli plan rozwoju i integracji kontroli przepływu cywilnego ruchu lotniczego.

Fizyczne zarządzanie realizacją tych zamierzeń przyznano Europejskiej Organizacji ds. Bezpieczeństwa Nawigacji Lotniczej - Eurocontrol. Do realizacji skomplikowanych zadań logistycznych, takich jak odpowiednie rozplanowanie tras przelotów setek pojazdów cywilnych (pasażerskich, VIP-owskich, transportowych itp.), tak by nie powodować zagrażającego bezpieczeństwu tłoku w powietrzu na terenie Europy, niezbędne okazało się wykorzystanie nowoczesnych rozwiązań teleinformatycznych.

Niebo podzielone

W obrębie Eurocontrol powołano kilka podsystemów przygotowanych do realizacji różnego typu zadań. Zintegrowany System do Wstępnego Przetwarzania Planów Lotu (Integrated Initial Flight Plan Processing System - IFPS) zajmuje się gromadzeniem planów lotu, których trasy rozpoczynają się, przebiegają bądź kończą się na terenie Europy.

Dwie centrale systemu - w Brukseli i Bretigny są odpowiedzialne, odpowiednio za północną i południową część kontynentu. Obie komórki organizacyjne wyposażono, w początkowej fazie w duże komputery IBM połączone działającą w czasie rzeczywistym magistralą telekomunikacyjną.

Obecnie plan lotu statku powietrznego składany jest przed odlotem na lotnisku w biurze odpraw załóg. Stamtąd szczegółowe dane o locie kierowane są do jednej z central. W centralach następuje formalna weryfikacja planu, tzn. sprawdzenie czy statek powietrzny nie będzie przelatywał przez sektory, w których występuje niebezpieczeństwo zbytniego zagęszczenia samolotów w powietrzu. Następnie system IFPS poprzez sieć stałej transmisji - Aeronautical Fixed Telecommunication Network - rozsyła zaakceptowane plany lotu do wszystkich punktów kontroli na trasie samolotu. Plany przesyłane są protokołem teleksowym bądź protokołem X.25.

Weryfikację planu lotu przeprowadza się porównując trasę statku powietrznego ze zbiorem danych zgromadzonych w kolejnym, taktycznym podsystemie Eurocontrol. Półstatyczna baza danych systemu taktycznego, osadzona na dużych komputerach HP, grupuje informacje na temat dopuszczalnej przepustowości ruchu wszystkich sektorów kontroli przepływu ruchu lotnicznego w Europie. Kontrolerzy przepływu ruchu lotniczego w lokalnych Centrach kontroli Ruchu Lotniczego na bieżąco przekazują do bazy informacje o aktualnej przepustowości swoich sektorów. Przepustowość taka zależy od stanu technicznego urządzeń, za pomocą których kontrolowana jest przestrzeń powietrzna (liczba działających radarów, ewentualne awarie sprzętu) oraz warunków atmosfercznych.

Trzeci, główny system wspomagający Eurocontrol w sterowaniu przepływem ruchu lotniczego, tzw. Computer Assisted Slot Allocation System pozwala rozwiązywać sytuacje, w których już nastąpiło zgrupowanie większej liczby samolotów w danym sektorze kontroli. System pozwala wytyczyć dla samolotu inną, alternatywną trasę przelotu (rerouting) bądź automatycznie wylicza wąskie szczeliny czasowe (sloty) przydzielane na potrzeby startu statku powietrznego.

Polska w powietrzu

Agencja Kontroli Ruchu Lotnicznego (odpowiedzialna w ramach Polskiego Przedsiębiorstwa Państwowego "Porty Lotnicze" za zarządzanie ruchem lotniczym na terenie kraju) uzyskała specjalny terminal umożliwiający dostęp do ogólnoeuropejskiego systemu sterownia przepływem ruchu lotniczego. Obecnie operator pracujący na warszawskim Okęciu (centrala polskiego sektora kontroli), za pomocą działającej w trybie tekstowym stacji roboczej IBM PS z emulatorem terminala IBM 3270, jest w stanie przesłać informacje na temat aktualnego stanu przepustowości polskiego sektora kontroli oraz zmniejszenia się przepustowości w wypadku ewentualnych, niespodziewanych awarii technicznych.

Terminal umożliwia także uzyskanie wielu informacji na temat natężenia ruchu w innych sektorach oraz raportów dotyczących europejskiego ruchu lotniczego. Do komunikacji z systemami Eurocontrol wydzierżawiona została bramka (gateway) w IBM Information Network oraz łącze sztywne do Wiednia. W razie awarii łącza sztywnego zastosowano podwójne zabezpieczenie umożliwiające przesyłanie danych za pomocą dwóch alternatywnych łączy komutowanych Switched Network Backup Unit - jednego do Wiednia, drugiego do Londynu.

Według Macieja Rodaka, kierownika Działu Planowania i Wdrożeń Systemu Ruchu Lotniczego wykorzystanie systemów Eurocontrolu przez polskie służby pozwoli zmniejszyć opóźnienia w międzynarodowym ruchu lotniczym oraz planować trasy lotów unikając tłoków. Polska jest najbardziej wysuniętym na wschód krajem wyposażonym w terminal systemu.

Wiosną br. uruchomiona została własna sieć teletransmisyjna Eurocontrol zbudowana od podstaw przez British Telecom, która zastąpiła usługi sieci IBM IN. Obecnie trwają również prace nad przeniesieniem stworzonego przez Eurocontrol oprogramowania klienckiego pracującego w trybie tekstowym w graficzne środowisko MS Windows, zaś centralne maszyny zastąpiono sprzętem Hewlett-Packarda. W przyszłości plany rozwoju ogólnoeuropejskiego systemu kontroli lotów przewidują połączenie wszystkich central sektorów siecią WAN.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200