Producenci komputerów pokazali ostatnio wiele nowości zarówno w dziedzinie hardwar'u jak i softwar'u. U progu Nowego Roku warto więc zaobserwować co nowego szykują na najbliższy okres. A oto przegląd innowacji pozwalający zorientować się, w jakim kierunku zmierzają wysiłki wytwórców komputerów, oprogramowania i drukarek.

NOTEBOOKI

Wśród komputerów na szczególne zainteresowanie zasługują szybkie notebooki - z klawiaturą lub bez - a także z kolorowymi monitorami. Np. kanadyjska firma Microslate, specjalizująca się w PC z monitorami dotykowymi, wyprodukowała model Dateline spełniający, jak się podkreśla, wszystkie wymogi stawiane przez NATO, a więc wysokie. Ten przenośny komputer waży 3 kg i może być wyposażony w różne procesory. Wersja najwyższa -300L - ma procesor 20 MHz 386SX, 2 MB pamięci roboczej (dającej się rozszerzyć do 16 MB) i 120 MB twardy dysk. W zasadzie komputer pracuje pod Windows for Pen (w trybie dotykowym), ale może również być wyposażony w klawiaturę.

Ciekawostką jest, że na 2 bateriach, dzięki opracowanemu przez tę firmę systemowi oszczędnego gospodarowania energią "Omnisuspend", komputer może być używany przez 8 godzin bez podłączania do prądu. Ustalono,że dostawcą Dataline Pen-PC na rynek europejski będzie jego południowokoreański producent, firma Lucky-Goldstar.

Wytwórcy tradycyjnych notebooków rozszerzyli ich ofertę o modele wyposażone w kolorowe monitory. Notebook Dell 325 NC, z procesorem 386SL, ma 23,5 cm monitor bierny z ciekłych kryształów, który przy rozdzielczości 640x480 pixeli i 16 kolorach może wyświetlać również 320x200 pixeli w 256 kolorach.

Procesor SL, taktowany częstotliwością 25 MHz, jest tak szybki, że można zrezygnować z opcjonalnego koprocesora 387SX. Standardowo jest ten notebook wyposażony w ponad 4 MB RAM, dającą się rozszerzyć do 12 MB. Na zwiększenie jego wydajności ma też wpływ 64 KB pamięci cache.

Dell ma stację dyskietek 3,5-calowych i twardy dysk 60 a nawet 80 MB. Do zabezpieczenia zbiorów oferuje streamer 40 lub 120 MB. Przewidziane jest również gniazdo na specjalny modem tej firmy. Ciężar notebooka wynosi 3,1 kg. Bez zasilania zewnętrznego może pracować przez 3 godziny.

Notebooki z kolorowymi monitorami wytwarzają także firmy Epson i Sharp. Sharpowski PC-6881 ma monitor ciekłokrystaliczny oparty na technologii tranzystorów cienkowarstwowych, znakomicie przedstawiający 256 barw. Oba notebooki (Epsona i Sharpa) wyposażone są w procesor 386SL.

U wiodącej rej na rynku przenośnych komputerów Toshiby nowością jest model T440SX z procesorem 486 SX, który może być taktowany zamiennie zegarem 25 MHz lub 12.5 MHz. Standardowa 2 MB RAM da się rozszerzyć do 10 MB. Średni czas dostępu do 80 MB dysku twardego wynosi 19 milisek.

Notebook może być wyposażony w 24-centymetrowy monitor ciekłokrystaliczny lub plazmomo-gazowy. Rozdzielczość obu wynosi 640x480 pixeli. Oba prezentują 64 stopnie szarości. Akumulatorki niklowo-kadmowe nowej konstrukcji, mimo energochłonnego procesora, wystarczają na 3 godz. pracy.

Po budowanym z klocków desktopie firma ALR skonstruowała z kolei notebook z wymienną kartą procesora, co stanowi światową nowość. 4 MB pamięć robocza (rozszerzalna do 16 MB), 80 MB twardy dysk i procesor i 486-25 MHz czynią z najbardziej rozbudowanej wersji notebooka VIP M jednostkę o dużej mocy obliczeniowej.

Opcjonalnie mogą być stosowane procesory: 20 MHz-386 i 20 MHz-486SX. Procesor zainstalowany jest pod klawiaturą. Do jego wymiany niepotrzebne są żadne narzędzia, podobnie jak do wymiany dysków twardych (40, 60, 80 MB). Notebook wyposażony jest w szereg urządzeń oszczędzających energię.

STACJA ROBOCZA Z 6 PROCESORAMI

Warto odnotować, że w charakterze stacji roboczych występują już laptopy, takie jak Sparc TL Toshiby, Brite Lite czy S- Sparclap. Na szczególną uwagę zasługuje oryginalna stacja robocza Sun-Sparcstation IPC Board 25 Mhz o wielkiej mocy obliczeniowej - 15,8 Mips (mln instrukcji/sek). Laptop ma 120 MB twardy dysk, 8 MB RAM (maksymalnie 48 MB), zintegrowany port Ethernet, wyjście audio, dwa porty seryjne, interfejs SCSI i stację 3,5-calowych dyskietek.

12-calowy monitor ciekłokrystaliczny, podświetlany od tyłu, z kartą VGA o rozdzielczości 640x480 pixeli stanowi opcję monitora Suna o rozdzielczości 1 152x900. Akumulatorki wystarczają na 2 godziny pracy.

Toshiba osiąga w swym klonie Suna 17,5 Mips i ma twardy dysk o pojemności 325 MB. Ciężar 7-8 kg, cena ok. 12,5 tys. dol.

Maksymalnie 6 procesorów 33-lub 50 MHz i ponad 20 GB twardy dysk to cechy znamienne stacji roboczej Multiaccess 3000e EISA firmy ALR. Procesory komputera, mającego kształt wieży, znajdują się na oddzielnych kartach i z łatwością dają się wmontować w system, który w podstawowej wersji ma tylko jeden procesor i 486. Cena tego modelu ponad 20 tys. USD.

Niemiecka firma Mitac GmbH z kolei oferuje komputer MiStation 3050G z seryjnym wyposażeniem w trójstopniowy system zabezpieczenia. Zamek zapewnia ochronę mechaniczną, a zapisane w BIOS hasło - dostęp do ważnych danych.

Jeśli podczas podróży wyniknie potrzeba użycia drukarki, właściciel przenośnego komputera nie potrzebuje już kabla. Niezbędny kontakt między komputerem a drukarką zapewni Infralink, nadajnik, który za pomocą promieni podczerwonych przekaże potrzebne zbiory z minikomputera. W sprzedaży ma się ukazać pod koniec I kwartału 1992 r.

PROGRAMY

Przenośne są nie tylko komputery, lecz w coraz większym stopniu również dane. Z pomocą WinConnect można np. bez problemu wymieniać informacje między laptopem i desktopem a także między różnymi programami. Możliwe jest to również w przypadkach, gdy np. notebook pracuje pod DOS-em a komputer biurowy ma zainstalowane Windows. Pod WinConnect mały komputer traktowany jest jak dodatkowy napęd, który kopiuje zbiory tam i z powrotem. Przenoszeniem danych zarządza zbiór Enhancer, dzięki czemu do WinConnect możliwy jest dostęp również podczas pracy z jakąś aplikacją Windows.

Zmorą przenośnych komputerów jest to, że nigdy nie wiadomo na ile jeszcze wystarczy baterii. Wyszła temu naprzeciw firma Travelling Software, która właścicielom laptopów i notebooków oferuje program Battery Watch Pro. Nie tylko ostrzega on na czas użytkownika przed wyczerpaniem się baterii, lecz umożliwia również wczytanie w ostatniej chwili zbiorów do pamięci. Oczywiście stopień zużycia energii program podaje przez cały czas na bieżąco. Zajmuje od 6 do 14 KB RAM i kosztuje równe 100 marek (ok.60 dol.).

QuarkXPress, dostępny dotychczas wyłącznie do MacIntosha, doczekał się apllikacji pod Windows, przynajmniej w wersji niemieckojęzycznej. Czcionki można definiować z dokładnością do 0,001 w granicach od 2 do 720 pkt; równie precyzyjnie jest spacjowanie tekstu. Program umożliwia bieżące formatowanie obrazów i grafiki, a zintegrowany edytor tekstu może go kontrolować pod kątem ortografii i przenoszenia wyrazów. Pełny wydruk możliwy jest również przy obróconym tekście. Podczas druku XPress umożliwia separację 4 kolorów. Przewidziano możliwość rozszerzenia programu o dodatkowe funkcje. Jego cena wynosi 2.500 do 3.000 DM w zależności od opcji.

Nowością jest również animacyjny program Action! amerykańskiej firmy Macromind. Przy jego pomocy można pod Windows kojarzyć ze sobą tekst, grafikę, dźwięk i ruchome sekwencje przeznaczone do prezentacji. Wszystkie używane elementy ukazują się na ekranie jako ikony i dają się przy pomocy myszki dowolnie ze sobą zestawiać. Przebieg prezentacji sterowany jest podobnie jak w magnetowidach. Niemiecka wersja ma być dostępna w pierwszym kwartale 1992 r. i ma kosztować 1500 DM.

Najszybszym programem ilustracyjno-graficznym pod Windows jest - zdaniem producenta, firmy SPC - program Harvard Draw. Pakiet graficzny pracuje pod Windows 3.0 i cechuje go 18 opcji znakowych i obróbczych jak również biblioteka zawierająca 2.000 symboli i obrazków. Kosztuje 1700 DM.

Virus Utilities for Windows to nowy pakiet austriackiej firmy Ikarus, który po raz pierwszy umożliwia także użytkownikom Windows całkowitą ochronę przed wirusami. Stanowi on rozwinięcie poprzedniej wersji Virus Utilities i wyróżnia się tym, że nie tylko wyszukuje wirusy, lecz w większości przypadków również je usuwa.

Jednakże najważniejszą innowacją w nim jest strażnik pamięci "Guard". Po raz pierwszy pozwala on, także spod Windows, chronić pamięć roboczą komputera i przy próbie infekcji natychmiast wszczyna alarm. Virus Utilities for Windows obsługuje dużą ilość sieci kompatybilnych z NetBIOS. Koszt programu - 360 DM (ok.225 USD.).

System wydawniczy dla dokumentacji technicznej Interleaf 5 dostępny był dotychczas jedynie dla stacji roboczych. Obecnie ukazała się wersja dla PC, wobec czego pakiet ten nie wymaga już specjalnego sprzętu. Niemniej zalecany jest komputer co najmniej 386 z pamięcią roboczą 8 MB. Program jest całkowicie kompatybilny z wersją dla stacji roboczych. Został skonstruowany w oparciu o zasadę klockową i może być dopasowywany do potrzeb użytkownika.

Pakiet Utility PC-Kwik firmy Multisoft cechuje szybszy dostęp do twardego dysku, dzięki usprawnieniu zarządzania wewnętrznego systemu operacyjnego służącego do zapisywania zbiorów na dysk. Unika się w ten sposób niebezpieczeństwa utraty danych, występującego przy technikach opóźnionego procesu zapisu.

Czy można korzystać z komputera do kontaktów telefonicznych? Technicznie tak, a praktycznie to jeszcze, niestety, pieśń przyszłości. By komputer zamienić w automatyczną sekretarkę, wystarczy zakupić za 2000 DEM kartę IDSN i związany z nią program. Wymaga to jednak bardzo wiele miejsca na dysku. Zapis 8-sekundowej rozmowy zabiera bowiem aż 60 KB pamięci. Autorzy programu myślą o kompresji zapisu, ale to jeszcze potrwa.

Niemniej sam pomysł wydaje się mieć duże perspektywy. Program Sedlcomu umożliwia bowiem nie tylko udzielanie inteligentnych odpowiedzi telefonującemu, lecz również niemal każdą formę przekazywania danych w sieci ISDN. W celu rozpoczęcia przekazu wystarczy jedynie nacisnąć klawisz z dowolnej aplikacji. Wygodę zapowiada również możliwość przekazywania zawartości z ekranu jednego komputera na drugi.

DRUKARKI

Epson oferuje nową tanią (1700 dol.) drukarkę laserową EPL- 4100 o wydajności 6 stron na min. Przenosi ona na papier czcionki w różnej wielkości (do wysokości 960 pkt.) w trybie Page Printer Mode, który ma być bardziej elastyczny niż w drukarce PCL5 Hewletta-Packarda. Z pomocą opracowanej przez firmę Epson technologii ulepszania rozdzielczości (Resolution Improvement Technology) mogą być rysowane skośne linie bez tradycyjnych schodków. Inne rozwiązania zapobiegają wytłuszczaniu brzegów obrazów i dbają o ostrzejsze brzegi liter. Drukarka może być sterowana równocześnie z trzech komputerów i z pomocą karty IC przekształcona w ploter lub przystosowana do Postscriptu.

Z kolei Samsung oferuje biurową drukarkę laserową własnej produkcji SLB 1081A, o wydajności 8 stron na min z rozdzielczością 300 dpi. Części składowe, takie jak filtr, toner, bęben drukarki i dioda laserowa, nie stanowią jednolitej całości, lecz rozmieszczone są jako poszczególne elementy i dlatego dają się indywidualnie wymieniać. Drukarka kosztuje 2250 dol.

OL 830 to nazwa nowej postscriptowej drukarki laserowej Oki. Drukuje ona 8 stron/min. i ma pamięć roboczą o pojemności 2 MB, dającą się rozszerzyć do 4 MB. Nadaje się m.in. do druku pojedynczych formularzy lub fragmentów tekstów. Cena 3150 dol.

Dla lekarzy, kas biletów lotniczych i recepcji przeznaczona jest inna drukarka tej firmy pn. Microline 390 FB. Ma 24 igły i drukuje płasko, bez wyginania papieru. Nadaje się do druku na kartonach i małych formatach, a także na kartkach A4 w poprzek, do szerokości 10,6 cala (27 cm.). Przy druku na pojedynczych kartkach podaje automatycznie z podajnika papieru do 150 kartek, w zależności od ich grubości.

Za ok. 1700 dol. można kupić drukarkę z 6 wbudowanymi fontami graficznymi i możliwością załadowania dalszych, fontów z karty instalacyjnej. Pamięć da się rozszerzac z 23 do 48 KB. Do seryjnego wyposażenia należą emulacje drukarek Epson i IBM Proprinter.

Termodrukarka Colormaker CH-4104 Seikoshy, kosztująca 5000 USD., może drukować 16 mln barw, osiągająć jakość wydruku zbliżoną do jakości fotografii. Drukuje na papierze o glansowanej powierzchni i na powłokach foliowych, przy czym druk 3-kolorowy formatu A-4 trwa niecałe 2 min. Koszt wydruku takiej trójbarwnej strony wynosi 0,9 dolara. Do pełnego wykorzystania możliwości drukarki potrzebny jest komputer co najmniej klasy 386 z pamięcią 4 MB, oferowaną za 2500 USD.

Drugą nowością Seikoshy jest 24-igłowa drukarka SL-92 Plus. Kosztuje ok. 450 dol. i wyposażona jest w 9 fontów. 44 KB pamięć mieści wiele stron druku. Rozdzielczość wynosi 360x360 dpi, szybkość druku - normalna 240 znaków na sek., w trybie graficznym - 67 znaków. Drukuje na pojedynczych kartkach i na taśmie ciągłej. Dysponuje trybem wyciszonej pracy.

Firma Star Micronics, znana głównie z drukarek igłowych, a ostatnio także laserowych, wzbogaciła ofertę o drukarkę atramentową Starjet SJ-48. Ma ona trzy tryby druku, w tym wysokiej jakości i ekonomiczny. W tym ostatnim - z szybkością 124 znaków/sek. (przy 15 znakach na cal/cpi) - zużywa o połowę mniej atramentu. Pracuje niemal zupełnie bezgłośnie a przy wymiarach 31x21,6x4,7 cm jest niewiele większa od notebooka,lecz od niego lżejsza (1,8 kg). W przypadku braku drivera jakiejkolwiek drukarki Star daje się podłączyć przez przełącznik DIP do emulacji IBM Proprinter lub Epson. Cena ok. 570 USD.

Breeze 200 to nowa drukarka strumieniowa Fujitsu o wydajności 3 strony na min. w trybie szybkim i 2 strony w trybie graficznym. Kosztuje 1000 dol. Firma zapowiada tańszą drukarkę strumieniową.

CDP-Video to pierwszy na rynku monitor z ciekłego kryształu, który dzięki szybkiej technice aktywnej matrycy jest w stanie wyświetlać obrazy wideo w naturalnych kolorach. Przeznaczony jest do zakładania na rzutnik, przede wszystkim w celach szkoleniowych. Wyposażony w kartę VGA, ma rozdzielczość 640x480 dpi, sterowanych przez milion tranzystorów. Oprócz adaptera VGA może przetwarzać sygnały Pal, Secam, NTSC, VHS, S-VHS i Hi8. Odpowiedni adapter można dokupić oddzielnie. Cena bez adaptera wideo wynosi 15.000 DEM, a więc znacznie mniej niż takiej samej jakości beamera.