Do tej pory, pisząc o dystrybucji oprogramowania, narzekaliśmy głównie na nieustające przejawy piractwa komputerowego. Okazuje się jednak, że uczciwy klient także może być ofiarą. W dobie coraz bardziej rosnącego zainteresowania sprzętem komputerowym trzeba się bronić bardziej niż kiedykolwiek przed dostawcami oprogramowania, usiłującymi naciągnąć klienta na extra wydatki. Problem ten nabiera szczególnego znaczenia przy podpisywaniu standardowych kontraktów, które w rzeczywistości mogą być doskonałą okazją dla sprzedawcy do uzyskania dodatkowych korzyści.

Zacznijmy od tego, że standardowy kontrakt w żaden sposób nie chroni kupującego. Tak naprawdę, niektóre klauzule są na tyle sprytnie skonstruowane, że mogą zapewnić dostawcy dodatkowy dochód. Ich ścisłe przestrzeganie umożliwia sprzedawcom wyciągnięcie w przyszłości od klienta dodatkowych pieniędzy. Trzeba nauczyć się rozpoznawać i modyfikować przed podpisaniem umowy.

Poniżej podajemy kilka problematycznie sformułowanych klauzul, które warto przestudiować oraz wskazówki, jak je właściwie zmodyfikować.

1) Software nie może być przenoszony

Najczęściej licencje software'owe dotyczą konkretnego komputera zainstalowanego w konkretnym miejscu np. biurze firmy. Jeśli firma przenosi komputer do innego budynku, to sprzedawca może zażądać uiszczenia nowej opłaty licencyjnej. Najczęściej zdarza się to wtedy, gdy firma klienta zostaje wykupiona, ponieważ dostawca traktuje to, jako przeniesienie software'u.

Co robić? Zmodyfikuj tę klauzulę w ten sposób, aby licencja mogła być przeniesiona w przypadku, gdy firma, jej oddział lub komputer jest sprzedawany. Żądaj licencji przywiązującej program do komputera tak, aby mógł być przenoszony z miejsca na miejsce.

2) Ograniczone użytkowanie software'u

Zapobiega to świadczeniu, przez firmę klienta, usług biurowych (np. przetwarzania listy płac innej firmy za pomocą tego samego oprogramowania) bez dodatkowych opłat ponoszonych na rzecz dostawcy. Ta klauzula uniemożliwia usługowe przetwarzanie danych dla innych oddziałów partnerów handlowych, za pomocą tego samego software'u.

Co robić? Zmodyfikuj klauzulę tak, aby zezwalała na przetwarzanie dowolnych danych za pomocą tego samego software'u.

3) Licencja software'owa nie może być udostępniona ani przekazana komukolwiek innemu poza autoryzowanymi pracownikami firmy, wymienionej w umowie.

Zgodnie z tą klauzulą klientowi nie wolno wynająć konsultantów do modyfikacji software'u.

Co robić? Zmodyfikuj umowę tak, aby zawierała możliwość wynajęcia konsultantów przez twoją firmę.

4) Dodatkowe opłaty za upgrade'y

Jeśli chcesz uzyskać upgrade do większego systemu, dostawca może cię niemile zaskoczyć, domagając się dodatkowej opłaty. Jest to różnica pomiędzy aktualną ceną a tym co zapłaciłeś za pierwotny produkt.

Co robić? Wyeliminuj całkowicie dodatkowe opłaty, szczególnie, jeśli powód uzyskania upgradu do większego systemu nie jest bezpośrednio związany z tą aplikacją.

5) Jedyna odpowiedzialność sprzedawcy polega na zapewnieniu "usilnych starań", mających naprawić szkodę, zgodnie ze standardami obowiązującymi w branży.

Zwalnia to dostawcę z jakiejkolwiek odpowiedzialności prawnej za problemy, spowodowane przez software'owe pluskwy.

Co robić? Zmodyfikuj tę klauzulę tak, aby sprzedawca był odpowiedzialny za szkody wynikłe z powodu błędów powstałych w trakcie stosowania software'u, stracony czas na znalezienie i rozwiązanie problemu oraz poniesione straty klienta i jego partnerów.

6) Zmiany w programie są własnością dostawcy

Co robić? Dowolna modyfikacja programu, jaką zrobisz, jest twoją własnością. Dostawca nie powinien mieć prawa kopiowania kodu, zmodyfikowanego przez ciebie, bez uiszczenia stosownych opłat.

7) Ograniczona liczba rezerwowych kopii

Dostawca z reguły ogranicza liczbę kopii archiwalnych do jednej.

Co robić? Zmodyfikuj umowę tak, abyś miał prawo przynajmniej do dwóch archiwalnych kopii - jednej w miejscu instalacji, a drugiej w archiwum, które może być własnością jednego z twoich partnerów. Zmniejszy to prawdopodobieństwo przypadkowej utraty oprogramowania.

8) Ograniczenie czasu, w którym druga kopia programu może być uruchamiana do testowania

Co robić? Tę klauzulę należy wykluczyć z umowy. Nie ma zwyczaju ograniczania czasu, w którym program może być używany do testowania.

9) 30-dniowy termin zmiany warunków umowy

Utrudnia to na tyle dokładne poznanie software'u, aby wnosić jakiekolwiek zastrzeżenia do umowy.

Co robić? Zmodyfikuj tę klauzulę tak, by sprzedawca udzielił dłuższego terminu (2-3 miesiące) zmiany warunków umowy.

10) Udostępnione materiały i dokumentacja nie mogą być kopiowane

Co robić? Nalegaj, aby było ci wolno kopiować wszystkie podręczniki do wewnętrznego użytku lub aby dostawca dostarczał (nawet za dodatkową opłatą) dodatkowe kopie dokumentacji.