Tym, co stanowi największe wyzwanie dla informatyków PKN Orlen, jest skala, z którą muszą codziennie mierzyć się wdrażając i utrzymując systemy informatyczne dla 1500 rozmieszczonych w całej Polsce stacji paliw i prawie 5000 pracowników firmy.

PKN Orlen to jedna z największych firm przemysłu naftowego w Europie Środkowo-Wschodniej. Zajmuje się przerobem ropy naftowej na takie produkty, jak: benzyny bezołowiowe, olej napędowy i opałowy, paliwo lotnicze, tworzywa sztuczne i wyroby petrochemiczne. Zarządza siedmioma rafineriami i ogromną liczbą stacji benzynowych w Polsce, Czechach i na Litwie. Łączne moce przerobowe PKN Orlen w Europie Środkowo-Wschodniej wynoszą blisko 32 mln ton ropy rocznie. Firma zatrudnia prawie 5000 pracowników, a zespół działu IT liczy 99 osób.

W sieci paliw

Niewielu szefów działów IT w Polsce ma pod sobą tak liczny zespół, a przed sobą taką masę projektów jak Jacek Mirkowski, dyrektor Biura Informatyki PKN Orlen. W samej centrali pracuje ok. 3000 komputerów, a liczba podmiotów gospodarczych, dla których świadczone są usługi informatyczne, przekracza 200. Praktycznie wszystkie działy firmy zostały zinformatyzowane. Ponad 60% pracowników firmy korzysta z dostępu do komputerów stacjonarnych lub mobilnych. Niewielu mniej korzysta z systemu SAP R/3, a 550 z hurtowni danych SAP BW i SAP SEM.

Jednocześnie 6000 użytkowników korzysta z systemu sprzedaży POS McSpal działającego na stacjach paliw i w pełni zintegrowanego z systemem SAP R/3. Transakcje z sieci stacji paliwowych PKN Orlen obsługiwane są też przez system lojalnościowy VITAY i system kart flotowych SRF. Wszystkie stacje paliw obsługiwane są przez system zarządzania cenami PriceNet firmy KSS. Właśnie skala operacji obejmujących ogromną sieć stacji paliw w kilku krajach skłoniła jury konkursu "Lider Informatyki" do przyznania PKN Orlen nagrody specjalnej za innowacyjne rozwiązania w zakresie telekomunikacji.

W tej chwili łączność ze stacjami paliw utrzymywana jest za pomocą sieci rozległej VPN zabezpieczonej łączami zapasowymi GSM. VPN obsługuje również 60 lokalizacji połączonych siecią korporacyjną. W styczniu PKN Orlen podpisał z Telekomunikacją Polską umowę na objęcie 1350 stacji siecią WAN z wykorzystaniem technologii MPLS (Multiprotocol Label Switching), zapewniającej efektywne mechanizmy priorytetyzacji ruchu przy obsłudze różnego rodzaju aplikacji. Projekt, rozpisany na cztery lata, docelowo może objąć nawet 2000 lokalizacji w całej Polsce.

Sieć stworzona w technologii MPLS daje możliwość wdrożenia usług opartych na protokole IP, takich jak telefonia lub przesyłanie obrazu wideo, np. na potrzeby monitoringu stacji paliw. Wdrożenie realizowane wspólnie z TP ma zwiększyć bezpieczeństwo, zagwarantować poufność i integralność przesyłanych w sieci WAN informacji, a także poprawić komunikację i obniżyć koszty połączeń telekomunikacyjnych.

Zintegrowane zarządzanie cenami

Jednym z powodów do zadowolenia dla informatyków PKN Orlen jest zakończone niedawno wdrożenie systemu do zarządzania cenami na stacjach paliw PriceNet. Realizacja tego projektu pozwoliła m.in. na skrócenie czasu przygotowania decyzji cenowych dla 1500 stacji i zwiększenie ich trafności dzięki wprowadzeniu oprogramowania umożliwiającego analizę danych i zastosowanie zautomatyzowanych modeli analitycznych wykorzystujących bazę danych o historii zmian cen i ich wpływie na wielkość sprzedaży i realizowaną marżę.

Poprawie uległa również - dzięki zastosowaniu dodatkowych komponentów walidacji i czyszczenia danych spływających ze stacji do centralnej bazy danych - jakość danych będących podstawą wyznaczania przyszłych cen. Wdrożone rozwiązanie informatyczne wsparło nowy model organizacyjny i nowe procesy biznesowe w obszarze zarządzania cenami detalicznymi paliw w PKN Orlen.

Standaryzacja rozwiązań

Plany na przyszłość w dziale IT dotyczą głównie standaryzacji, konsolidacji i centralizacji systemów IT. Już teraz firma pracuje nad zestandaryzowaniem stosowanych rozwiązań. Ostatnia fala standaryzacji objęła komputery stacjonarne, przenośne, urządzenia PDA i serwery. Dzięki temu udało się poprawić jakość obsługi, zmniejszyć koszty utrzymania i skrócić czas realizacji napraw po zgłoszeniach użytkowników. Standaryzacja objęła też sprzęt komputerowy na stacjach paliw.

Utrzymanie tak rozproszonej infrastruktury informatycznej w tradycyjnym modelu zarządzania i serwisowania nastręczałoby ogromnych trudności i byłoby szalenie kosztowne, dlatego komputery na stacjach paliwowych administrowane są zdalnie w oparciu o system NetOp Remote Control. Administratorzy systemu mogą prowadzić do 40 sesji jednocześnie. System zdalnej administracji składa się z dwóch centralnych serwerów uwierzytelniających, pracujących na wspólnej bazie danych.