Na wszystkich frontach
-
- Tomasz Kopacz,
- 26.09.2005
Konferencja PDC 2005 sygnalizuje, że Microsoft chce grać - i wygrywać - we wszystkich dziedzinach informatyki. Patrząc na to, z jaką uwagą firma wsłuchuje się w potrzeby twórców aplikacji, trudno uwierzyć, by jej się to nie udało.
Konferencja PDC 2005 sygnalizuje, że Microsoft chce grać - i wygrywać - we wszystkich dziedzinach informatyki. Patrząc na to, z jaką uwagą firma wsłuchuje się w potrzeby twórców aplikacji, trudno uwierzyć, by jej się to nie udało.
Konferencja Microsoft Professional Developer Conference (PDC) to wydarzenie niecodzienne. Co dwa lata spotykają się na niej przedstawiciele największych partnerów aplikacyjnych, by posłuchać na temat długofalowych planów rozwoju platformy Windows. Dwa lata temu na PDC właśnie firma przedstawiła szczegółowe plany odnośnie do systemu znanego wówczas jako Longhorn. W tym roku gros wystąpień również dotyczyło "okolic" Windows Vista, systemu Longhorn Server, Office 12, a także kilku nowych produktów i bibliotek programistycznych.
W konferencji wzięło udział ponad 5 tys. osób. Sesje - trwające od rana do późnej nocy, a także w porze lunchu - miały za zadanie pokazanie uczestnikom przeglądu wszystkiego, co Microsoft ma do zaoferowania. Przesłaniem konferencji były szanse i możliwości dla programistów związane z wprowadzeniem przez Microsoft nowych technologii. Biznesowy duch konferencji był wyraźnie odczuwalny.
Uczestnicy PDC otrzymali płyty z wersjami beta Windows Vista, Longhorn Server, kilka pakietów SDK do programowania w WinFX oraz wersję RC Visual Studio .Net 2005. Większość z nich będzie także dostępna do pobrania ze stron MSDN. Na konferencji pokazano też ponad 20 urządzeń z systemem Windows Mobile 5 oraz przenośne odtwarzacze z Media Center.
Porządek w nazwach
Microsoft przedstawił na PDC 2005 technologię Workflow, która będzie integrować się z Office i Sharepoint.
WCF ma za zadanie ujednolicić istniejące technologie komunikacji służące do pisania rozproszonych aplikacji i uprościć tworzenie aplikacji opartych na koncepcji SOA. Programista definiuje kontrakt, czyli komunikaty wymieniane między systemami, a następnie określa tzw. binding, czyli m.in. sposób komunikacji (kanał).
Obecnie dostępnych jest 7 różnych sposobów przesyłania - od prostych usług Web, przez WS-Security, gniazdka TCP, Microsoft MQ, aż po nowy sposób - NetPeerTcpBinding pozwalający komunikować się w trybie peer-to-peer. Ta ostatnia metoda komunikacji polega na tworzeniu sieci ad hoc.
Wybór rodzaju komunikacji determinuje jej cechy, np. transakcyjność, bezpieczeństwo, możliwość transmisji strumieniowej itp.
Interfejsy API są skonstruowane w taki sposób, że można bez trudu przełączać się pomiędzy kanałami. Co więcej, komunikując się przy użyciu usług Web można wykorzystać "wewnętrzny" rejestr UDDI pozwalający stworzyć dodatkową warstwę pośrednią.
WPF to nowy sposób tworzenia interfejsu użytkownika, w którym wygląd definiowany może być za pośrednictwem pliku XML (język XAML); pełni on analogiczną rolę jak plik ASPX w aplikacji WWW. Takiemu plikowi towarzyszy także kod obsługujący daną formatkę. W XAML mogą być zdefiniowane kształty 2D, 3D, transformacje, animacje kształtów itp. (są już firmy, które wykorzystują XAML jako dodatkową formę opisu geometrii w modelach CAD). Co ciekawe, Microsoft nie ma na razie spójnej koncepcji tego, jak ma wyglądać interfejs projektanta - firma zapowiedziała jedynie, że takie narzędzie nie będzie dostępne dla Visual Studio .Net 2005.
Microsoft pokazał natomiast rodzinę nowych produktów do projektowania aplikacji, występujących pod wspólną nazwą Expression. Jednym z nich jest edytor graficzny Acrylic, w którym Microsoft zawarł algorytmy pozwalające np. usuwać osoby ze zdjęcia i wypełniać powstałe w ten sposób puste miejsca właściwym tłem.
Dla projektanta XAML dostępne jest inne narzędzie o nazwie Sparkle. Za jego pomocą tworzy się scenę, animacje, układ okna i zmiany w ich wyglądzie po zmianie rozmiaru okna itp. Taką scenę można następnie zaimportować do Visual Studio i oprogramować jak każdy inny obiekt. Na konferencji prezentowane były także inne edytory XAML. Jeden z ciekawszych, noszący nazwę Aurora, pozwalał na tworzenie opisu procesów workflow między scenami - i mógł pracować jako rozszerzenie Visual Studio .Net 2005.
Na marginesie warto dodać, że na targach towarzyszących konferencji pokazywane były kontrolki, które potrafiły częściowo "udawać" interfejs Windows Vista - np. kontrolkę w postaci "karuzeli". Dodając do tego fakt, że na życzenie deweloperów zarówno Avalon (WPF), jak i Indigo (WCF) będą dostępne również dla systemu Windows XP, wydaje się, że pewna część aplikacji pisana dla Windows XP będzie działać również na Windows Vista.
Należy jednak pamiętać, że Windows Vista to nie tylko inny wygląd interfejsu użytkownika, ale też udoskonalony sposób interakcji systemu z użytkownikiem, rozszerzone mechanizmy bezpieczeństwa, inny sposób pracy z dokumentami i wiele innych elementów. Dopiero tu widać, jak nowe "kontrolki" ułatwiają pracę poprzez nowy sposób prezentacji. Trudno nie zgodzić się z Microsoftem, że najwyższa pora, by postawić na projektowanie nie "interfejsu" - czyli wyglądu, a na sposób interakcji z aplikacją - tak by określone zadanie można było wykonać jak najprościej i intuicyjnie.
Wracając do kontrolek, w Windows Vista zawartych będzie 26 kontrolek oraz 250 nowych komunikatów systemowych, pozwalających określić reakcję na operację wykonywaną przez użytkownika. Równocześnie rozbudowane będzie znane z Windows XP Themes API o nazwie kodowej Aero. Pozwala ono określić styl prezentowania okien i kontrolek w Windows Vista. Tak naprawdę od deweloperów wymaga się, by zamiast "na twardo" kodować np. kolory, posługiwali się interfejsem API odpowiednim dla danego elementu lub by po prostu stosowali określone nazwy symboliczne w XAML.
Okna z komunikatami o błędach zostaną w Windows Vista zastąpione specjalnymi oknami zadaniowymi (Task Dialog), dzięki którym użytkownik będzie mógł zdecydować, co zrobić dalej. Interfejs generalnie ma być uproszczony - tak by nie przytłaczać użytkownika nadmiarem opcji.
Warto także dodać, że interfejsy WinFX to nie tylko .Net. Microsoft planuje docelowo połączyć biblioteki MFC (framework dla aplikacji Windows w C++) z bibliotekami Avalon (WPF). To, że wykorzystanie API WinFX jest możliwe także z poziomu API Win32, Microsoft zilustrował przykładem migracji niezmienianej od 1999 r. gry Internet Hearts do aplikacji, w której połączony został kod CLI/WinFX i kod Win32. Inne sesje pokazywały, jak połączyć WPF z Windows Forms. Możliwe jest zarówno osadzanie obiektów WPF w formatce Windows Forms, jak i formatek Windows Forms w oknach Avalon, a następnie oprogramowanie ich w XAML. Generalnie nie ma problemów ze współpracą i łączeniem różnych technologii prezentacji - czy to w .Net, czy to w aplikacjach Win32.
Mimo że WinFS pojawi się później niż Vista, część funkcjonalności, która miała być dostępna dzięki temu systemowi plików, będzie działać na nowej platformie nawet bez niego. Łatwo będzie można m.in. przypisywać plikom słowa kluczowe i tworzyć wirtualne foldery gromadzące np. prezentacje określonego autora. Nie będzie natomiast takiego połączenia z kontaktami, jaki zapewniać ma WinFS. W wielu miejscach interfejs zawiera okno wyszukiwania, m.in. w Menu Start, w Internet Explorerze itd.
Dużo nowych możliwości dla programistów pojawia się także w związku z dodatkowym wyświetlaczem przewidzianym dla laptopów, które będąc w stanie pozornego wyłączenie mogą jednak wykonywać niektóre funkcje, np. powiadamiać użytkownika o pewnych zdarzeniach. Microsoft zgłosił także propozycję protokołu DNCF wykorzystującego protokoły WS-* do zarządzania sprzętem komputerowym.
W tym kontekście warto wspomnieć, że wraz z nowym systemem Windows pojawi się nowa wersja dawno nieodświeżanej konsoli administracyjnej MMC - lepiej dostosowana do zarządzania zdalnego i pozwalająca na tworzenie i uruchamianie apletów w .Net - bez uciekania się do API COMInteropt. Na PDC 2005 pokazywane były także środowiska, w których do konfiguracji wykorzystywany był SDM (System Definition Model) stworzony w Visual Studio .Net 2005.
Kolejna wersja IDE (Orcas) ma ukazać się po premierze Windows Vista, a przed końcem 2008 r. Microsoft chce jednak, by równocześnie z Vista pojawiła się wersja beta z projektantami dla XAML. Co ciekawe, Microsoft nadal zamierza rozwijać Visual Fox Pro "tak długo, jak długo klienci będą chcieli używać tego narzędzia".
Bardzo ciekawe były prezentacje pokazujące, jak można wykorzystać BI i Data Mining w aplikacji Smart Client. Po pierwsze - dzięki temu, że kostka OLAP oparta jest na pamięci podręcznej - nie ma tak dużej różnicy między MOLAP czy ROLAP. Wystarczy ustalić, że np. dana kostka ma monitorować określone dane źródłowe, by dany "fragment" był automatycznie uaktualniany. Oczywiście nie jest to dokładność "transakcyjna", ale dzieje się to na tyle szybko, że nie przeszkadza w pracach analitycznych. Najważniejsze jest to, że istnieje "jedna wersja prawdy", a nie różne wyniki z kostki OLAP i hurtowni, a jeszcze inne z systemu transakcyjnego. Warto też wiedzieć, że dzięki łatwości wykorzystania Data Mining z poziomu aplikacji (tak naprawdę - wystarczy odpowiednia składnia SQL) można zastosować model predykcyjny np. do walidacji danych wprowadzanych do formatki - np. przy analizie danych demograficznych można sprawdzić, czy niemowlak nie jest zatrudniony na stanowisku prezesa.
