Firmy zaangażowane w rozwój Wireless Application Protocol (WAP) roztaczają wizję dostępu do serwisów informacyjnych, danych korporacyjnych i poczty elektronicznej przy użyciu telefonów komórkowych, elektronicznych notatników i komputerów wielkości talii kart.

WAP jest protokołem komunikacyjnym, który ma umożliwić wymianę danych pomiędzy serwerami internetowymi a urządzeniami bezprzewodowymi nowej generacji - telefonami, pagerami, radiami z transmisją dwukierunkową, komputerami naręcznymi. Specyfikację WAP opracowała organizacja WAP Forum, utworzona w 1997 r. przez Motorolę, Nokię, Ericssona i Phone.com. Dzisiaj WAP Forum liczy ponad 100 członków, w tym firmy Intel, IBM i Microsoft. Najnowszą wersję standardu WAP 1.1 opublikowano w czerwcu br. Obecnie trwają prace nad specyfikacją WAP 1.2, której ratyfikacja ma nastąpić jeszcze w tym miesiącu.

Dlaczego wybrano WAP?

Podstawowe założenia, które legły u podstaw opracowania protokołu, to zgodność z istniejącymi standardami internetowymi i wysoka efektywność transmisji danych. Są to oczywiście założenia sprzeczne, które wymagały osiągnięcia kompromisu. Wiadomo że urządzenia bezprzewodowe nie mają nawet zbliżonych do PC możliwości - mocy przetwarzania, pamięci RAM, wyświetlaczy o dużych rozmiarach. Firmy skupione w Forum nie zdecydowały się więc na zapewnienie pełnego dostępu do Internetu i wykorzystanie HTML jako standardu opisu przesyłanych dokumentów. Wybór padł na WAP, który potrafi serwować "ubogie" graficznie strony WML i dodatkowo je kompresuje, by mogły być przesyłane kanałem o przepustowości 9,6 Kb/s.

Ponadto WAP jest niezależny od warstwy transportowej w sieciach telefonii bezprzewodowej. Te same dane udostępniane są w sieciach opartych na technologiach: GSM, CDMA, TDMA, DECT itd.

Aplikacje zgodne z WAP mogą pracować w dowolnym środowisku. Obsługuje je mikroprzeglądarka, która zapewnia wymianę danych i ich prezentacje na ekranach o różnej wielkości. Możliwe jest wyświetlanie informacji zarówno na miniaturowych wyświetlaczach telefonów, mieszczących dwie linie tekstu, jak i na ekranach komputerów naręcznych, zawierających kilkanaście wierszy. Mikroprzeglądarka wyświetla elementy grafiki, np. ikony, które są automatycznie ignorowane przez urządzenia WAP nie dysponujące wystarczającymi możliwościami graficznymi.

Podstawowymi językami służącymi do udostępniania informacji i pisania prostych aplikacji oraz umożliwiającymi nawigację bez wykorzystania klawiatury i myszy są WML (Wireless Markup Language) i WMLScript. Specyfikacja WAP udostępnia interfejs WTA (Wireless Telephony Application), pozwalający na uruchamianie połączeń telefonicznych z poziomu apletów WMLScript (obsługujących funkcje nawiązywania i przekazywania połączeń oraz dostępu do książek telefonicznych). Ponadto umożliwia bezpieczną wymianę danych przy wykorzystaniu protokołu WTSL (Wireless Transport Layer Security). Jest to wersja standardu TSL zoptymalizowana dla sieci o niskiej przepustowości.

Choć WAP bazuje na standardach, takich jak XML, UDP, IP, HTTP, HTML, TCP, TSL, to w odróżnieniu od nich wykorzystuje wyłącznie transmisję danych w postaci binarnej, a nie tekstowej. To umożliwia zwiększenie stopnia kompresji. Zgodność ze standardami internetowymi oznacza np. że urządzenia przenośne będą mogły stosować standardowy schemat adresowania URL, choć dostęp do serwerów internetowych będzie wymagał użycia odpowiedniej bramki - WAP Gateway, nazywanej także operatorskim serwerem WAP (lub serwerem WAP operatora).

Długa droga z telefonu

Dostęp do sieci korporacyjnych bądź serwisów informacyjnych udostępnianych w Internecie wymaga kilku istotnych elementów. Pierwszym jest urządzenie klienckie obsługujące WAP. Takie telefony dopiero zaczynają wchodzić na rynek (praktycznie każdy producent oferuje tylko jeden model). Więcej ma się pojawić w przyszłym roku. WAP Forum prognozuje: do 2003 r. korzystać z nich będzie 500 mln użytkowników.

Drugim elementem niezbędnym do funkcjonowania systemu są serwery WAP. Podczas sesji komunikacyjnej telefon łączy się z serwerem WAP operatora pełniącym funkcję bramki pomiędzy telefonią bezprzewodową a komunikacją przewodową. Takie serwery są obecnie testowane przez operatorów na całym świecie.

Serwery WAP mogą też pracować w firmach, które zajmą się dostarczaniem serwisów informacyjnych i aplikacji za pośrednictwem WAP. Serwery te komunikują się (np. za pośrednictwem Internetu) z serwerami operatora. Firma może też umieszczać dokumenty w formacie WML na standardowych serwerach HTTP, z którymi komunikują się serwery WAP. Wówczas jednak komunikacja nie jest szyfrowana - bez zabezpieczenia przesyłane są m.in. hasła użytkowników logujących się do usług firmowych itp.

Możliwość umieszczania dokumentów WML na standardowych serwerach HTTP ma jednak ważną zaletę. Firmy, które nie chcą inwestować nadmiernie w budowę rozwiązań WAP, nie muszą wcale instalować serwera WAP, by umożliwić użytkownikom dostęp bezprzewodowy do informacji. Wystarczy, że uzgodnią z operatorem, iż to on zapewni dostęp do serwera HTTP za pośrednictwem własnego serwera WAP.

Trudne początki

Telefony komórkowe i komputery naręczne zgodne ze standardem WAP dopiero zaczynają pojawiać się na rynku. Ich użyteczność nie jest na razie wielka - w USA jest obecnie zaledwie 150 stron WWW z informacjami dostępnymi w formacie WML. W Japonii takich serwerów jest 200, a w Europie najwyżej 500.

Powodzenie WAP zależy m.in. od reakcji użytkowników korporacyjnych - jak szybko zaczną przystosowywać firmowe serwery do współpracy z telefonami komórkowymi nowej generacji. Popularyzacje protokołu ma przyspieszyć otwarty charakter standardu i brak opłat licencyjnych za korzystanie z niego.