Wspaniałe możliwości graficzne Macintosha przyspieszyły automatyzację przetwarzania grafiki i rozwój małej poligrafii. Przeciwnicy Macintosha głoszą jednak, że jego interfejs przeznaczony jest dla artystów i studentów, a nie dla menedżerów. Można się z tym poglądem zgadzać lub nie, ale faktem jest, że możliwości graficzne tych komputerów są unikalne wśród wszystkich komputerów biurkowych.

Tym niemniej, Macintoshe nie są już jedynymi maszynami, wykorzystywanymi do pracy z profesjonalnym oprogramowaniem graficznym. Komputery wyposażone w procesory 486 Intela mogą współpracować ze względnie tanimi, a równocześnie szybkimi urządzeniami zewnętrznymi i z łatwością obsługują potężne pakiety graficzne. Co więcej, stopniowe dojrzewanie systemu Windows doprowadziło do wzrostu jego stabilności i wydajności, które mogą być obecnie porównywane z systemem Apple'a.

Fama głosi, iż wszyscy graficy pracują jedynie na Macintoshach, ale nie potwierdza tego ankieta przeprowadzona wśród czytelników InfoWorld, którzy używają narzędzi graficznych. Dwie trzecie z nich stwierdziło, że posługuje się przede wszystkim produktami pod Windows, a tylko jedna czwarta wykorzystuje komputery Macintosh (pozostałe 10% nie wymieniło żadnej z tych platform). Wynika z tego, że jeżeli nie istnieją poważne powody, użytkownicy wolą pozostawać przy platformie, którą znają, używają i na której mają dostęp do oprogramowania, a w sferach gospodarczych przeważa znajomość platformy Intela. Producenci oprogramowania nie mogą tego faktu ignorować.

Ponad dwie trzecie respondentów ankiety InfoWorld używa: Adobe Illustrator 5.5 for Macintosh Deluxe Edition i Adobe Illustrator 4.02 for Windows (Adobe Systems Inc.), Aldus FreeHand 4.0 for Macintosh i 4.0 for Windows (oba produkty należące do Adobe, ale w styczniu 1995 r. zostaną sprzedane do Altsys Corp.), Canvas 3.5 for Macintosh i 3.5 for Windows (Deneba Systems Inc.) oraz CorelDraw for Windows 5.0 (Corel Corp.). Ponad połowa pozostałych respondentów korzysta z pakietu Micrografx Designer for Windows. Jednakże brak możliwości wyprowadzania wyników w kolorze wyłączył go z poniższego porównania.

Wszystkie prezentowane wyrafinowane pakiety do przetwarzania grafiki oferują takie same narzędzia podstawowe: krzywe Beziera i swobodne rysowanie, możliwość powiększania (zoom), tworzenie wielowymiarowych kształtów, elips i wieloboków, a także możliwości przekształceń: obroty, obrazy zwierciadlane itp. Z rozwijalnych menu dostępne są liczne dodatkowe możliwości, np. łączenie kilku kształtów i obrazów, dobór kolorów i wzorców wypełniania, kontrola wyglądu ogólnego. Oczywiście dają też możliwość dopisywania tekstów, z rozmaitymi kombinacjami ich przetwarzania. Specjalne możliwości obejmują również: opcje graficzne, filtrowanie, praca z obrazami bitmapowymi.

Respondenci ankiety używają tych pakietów do tworzenia ilustracji technicznych, artystycznych, map i znaków firmowych. Pewnym uśrednieniem tych czynności dla potrzeb testowania jest więc zadanie tworzenia ogłoszenia reklamowego. Trzeba podkreślić, iż większość programów oferuje dziś możliwości, o jakich niedawno projektanci mogli jedynie marzyć. I zdanie to pozostaje prawdziwe, niezależnie od wyboru platformy Macintosh lub Windows.

Sposób testowania

Pakiety testowano poprzez wykonanie takiego samego dokumentu (ogłoszenia reklamowego) w czterech kolorach. Istotnym kryterium były możliwości i jakość wyprowadzania wyników, które dla weryfikacji zostały przesłane do firmy drukarskiej. Dokument składał się z czterech elementów: znaku firmowego, nagłówka, treści zasadniczej i ilustracji produktu reklamowanego. Wykorzystano grafikę rastrową utworzoną pakietem Adobe Photoshop 2.5.1, wprowadzono tekst i wzbogacono go o pewne elementy graficzne. Pozostałe elementy składały się z podstawowych kształtów kolorowych, z wypełnieniami i cieniowaniem. Zastosowano również obrazy skanowane. Platformą systemową dla Windows był komputer Gateway 4DX2-66 z MS-DOS 6.2, Windows 3.1, 16 MB RAM, 400 MB pamięci dyskowej, Pegasus VL VESA Local Bus video z 4 MB VRAM i monitor NEC 5FG. Dla Macintosha użyto: Macintosh 8100/80AV z Systemem 7.1.2, 16 MB RAM, 500 MB pamięci dyskowej, karta Spectrum Power 1152 z 4 MB VRAM i monitor NEC 5FG. Jako drukarki użyto QMS 860 Print System z 12 MB RAM (mono) i QMS Magicolor laser z 24 MB RAM, obie z rozdzielczością 600 dpi.

Kryteria oceny obejmowały: łatwość projektowania (w tym kształtowania postaci strony) oraz edycji i przekształceń obiektów (przy użyciu kolorów, wypełnień i efektów specjalnych), manipulacji tekstem (import i eksport do edytorów, dobór czcionek, formatowanie, korektory itp.) i tworzenia wyników (wg najrozmaitszych metod). Specjalną uwagę poświęcono możliwościom obróbki kolorów, jak również przetwarzania obrazów i bitmap. Ważnym kryterium była szybkość działania, w tym także - drukowania, przewijania, powiększania itp. Punkty ujemne przyznawano za utrudnienia w pracy lub niemożność wykonania pewnych zadań.

Adobe Illustrator 5.5 for Macintosh Deluxe Edition oraz wersja 4.02 for Windows

Pakiety te oferują najwyższej klasy narzędzia do tworzenia i przetwarzania ilustracji. Zawierają program Adobe Separator do wyprowadzania wyników, 40 krojów pisma i program Adobe Type Manager. Opcjonalne rozszerzenia możliwości dostępne są na dyskietkach lub CD-ROM.

Środowisko pracy

Definiuje się je z menu Plik. Możliwe jest określenie dokumentu o szerokości do 300 cm (z podziałem na strony). Budowanie środowiska obejmuje tworzenie palety kolorów i wybór wzorców, cieniowania i stylów graficznych. Wszystkie ustawienia można zapamiętać w pliku i wykorzystywać w kolejnych dokumentach.

Projektowanie i edycja obiektów

Narzędzia do tworzenia i obróbki obiektów są bardzo łatwe w użyciu. Zestawy odpowiednich narzędzi są stale dostępne na ekranie. Wybrane obiekty mogą być modyfikowane za pomocą krzywych Beziera lub poddawane innym transformacjom, które następowały gładko i szybko. Pewne możliwości edycji nie występują w wersji dla Windows (np. filtry).

Obsługa tekstów

Polecenia do obsługi tekstów są rozproszone po różnych menu, lecz są łatwe w użyciu. Dotyczy to opakowywania i wypełniania, określania linii i kolumn, konwersji, przydzielania kolorów. Wersja dla Macintosh ma najłatwiejszą ze wszystkich pakietów obsługę tekstu w charakterze maski. Ma filtr do wyświetlania tekstu wpisanego w krzywą. Niestety nie ma specjalnych efektów dla czcionek (pocieniania czy powiększania fragmentów), natomiast potężne są możliwości w zakresie używania elementów graficznych (np. łuków) do tworzenia efektów artystycznych. Uzupełnieniem obsługi tekstów jest możliwość korekty oraz wyszukiwania i zastępowania.

Obsługa kolorów

Obsługa kolorów w wersji dla Macintosh opiera się na trzech oknach dialogowych. Kolory mogą być mieszane w jednym oknie, a potem wykorzystywane w pozostałych oknach: rozdzielania oraz stylów malowania. Utworzone kolory i wzorce są stosowane do obiektów poprzez ramkę stylu malowania, co jest bardzo wygodne. Edycja obiektu po modyfikacji koloru następuje automatycznie. Zdefiniowane uprzednio w pliku kolory mogą być importowane do palety, a następnie modyfikowane poprzez menu Filtry. Predefiniowane systemy kolorów to: Pantone, Toyo 1050, Focoltone i Trumatch. Kalibrowanie kolorów wykonuje się z menu Preferencje.

Import i eksport

Wersja dla Macintosh wczytuje pliki z rozszerzeniami .AI, .EPS, .PDF i obiekty PICT (bitmapy PICT tylko częściowo). Teksty mogą być importowane z 13 typów formatów, w tym .RTF i ASCII. Dane dla narzędzi graficznych mogą być importowane jako pliki oddzielane znakiem Tab lub CR, w całości lub we fragmentach. Wersja dla Windows ma mniejsze możliwości importu.

Edycja map bitowych

Illustrator dla Macintosh nie jest wyposażony w edycję obrazów bitmapowych, a wersja dla Windows ma wprawdzie taką opcję ale bardzo ubogo wyposażoną w narzędzia.

Szybkość

Illustrator dla Macintosh pracował szybko (oprócz przewijania - 30 s), wersja dla Windows była znacznie wolniejsza.

Wyjście

Gradienty kolorów były dla obu platform znakomite. Wydruk kolorów w wersji dla Macintosh prawie całkowicie odpowiadał kolorom wyświetlanym na monitorze. Podobną zgodność oferuje wersja dla Windows.

Dokumentacja

Wersje dla obu systemów mają osobną dokumentację. Podręcznik użytkownika jest jasny, dokładny i ma dobry indeks. Pakiet dla Macintosh nie ma wbudowanej Pomocy, ale na CD-ROM można skorzystać z samouczka, jak też z wyczerpującej biblioteki technicznej. W wersji dla Windows można korzystać z bezpośredniej Pomocy, choć mniej kompletnej niż podręcznik.

Aldus FreeHand 4.0 for Macintosh i 4.0 for Windows

Oba te produkty Adobe Systems Inc. są dobrymi pakietami, przydatnymi szczególnie dla użytkowników lubiących specjalne ustawienia środowiska. Przejrzysty, łatwy sposób komunikacji z użytkownikiem jest podobny w wersjach dla Macintosh oraz Windows. Oba produkty mają znaczne możliwości tworzenia i edycji obiektów. Na obu platformach FreeHand dostarczany jest z Adobe Type Manager i dwoma rodzinami czcionek, jak też z zestawem czcionek podstawowych Stone Print.

Środowisko pracy

Pakiety te mają największe możliwości tworzenia własnego środowiska. Wiele wartości domyślnych można ustawić w oknie Preferencje. Format dokumentu i strony ustawia się w innym oknie. Okna mogą być zmniejszane do elementów paska tytułowego lub pozostawać otwarte podczas pracy. Można pracować na obszarze o szerokości i długości 135 cm. Wszystkie ustawienia mogą być zapamiętane w pliku i wykorzystywane wielokrotnie.

Projektowanie i edycja obiektów

Czynności te są łatwe do wykonania i dają znakomite rezultaty. W ramce narzędziowej dostępne są linie, prostokąty, elipsy, gwiazdki, krzywe Beziera i dowolne rysowanie. Nieco trudniejsze jest wykonywanie manipulacji obiektami: rotacja, skalowanie, odzwierciedlanie. Można skalować obiekty w perspektywie, powielać je, powiększać fragmenty do 800%.

Obsługa tekstów

FreeHand nie ma korektora, jednak pozostałe możliwości pracy z tekstem są największe ze wszystkich pakietów. Można korzystać z wielu ustawień, m.in. z centrowania, dzielenia, wyrównywania i wcinania. Czcionkę, wielkość i styl ustawia się w osobnym oknie. Po zaznaczeniu bloku można korzystać z potężnych możliwości przetwarzania linii i kolumn. Wypełnianie i cieniowanie jest łatwe, podobnie jak wpisywanie tekstu w krzywe. Teksty mogą być używane jako maski, łączone z innymi obiektami, wycinane i kopiowane.

Obsługa kolorów

FreeHand ustępuje nieco Adobe Illustrator pod względem pracy z kolorami, lecz jest ona również praktyczna. Narzędzia do obsługi kolorów są dostępne z osobnych okien. Kolory mogą być importowane z zewnętrznych bibliotek, choć sam pakiet ma sześć palet własnych. Można mieszać gradienty tylko dwóch kolorów, ale jest do wyboru kilka funkcji gradientu.

Import i eksport

Jest to najlepszy pakiet pod względem liczby formatów w jakich można importować lub eksportować pliki. Są ta więc formty: ASCII i .RTF (pliki tekstowe), .CGM, .DXF, .CDR, .DRW, .TIF, jak też pliki utworzone przez różne wersje Adobe Illustrator.

Edycja map bitowych

FreeHand ma tylko podstawowe narzędzia dla edycji obrazów bitmapowych. Praca tego rodzaju jest możliwa na obrazach z odcieniami szarości i monochromatycznych.

Szybkość

Pomiary szybkości wypadały bardzo dobrze (najlepiej ze wszystkich w sześciu na dziesięć testów). Po kilka sekund trwało przewijanie, powiększanie, skalowanie. FreeHand także najszybciej drukował.

Wyjście

Drukowane kolory w wersji Windows były dobre, natomiast nieco gorsze dla Macintosha. Drukowanie przejścia między dwoma kolorami wypadło bardzo gładko.

Dokumentacja

Dokumentacja jest wspólna dla obu wersji i składa się z czterech pozycji. Podręcznik użytkownika jest bardzo jasny, napisany w sposób zorientowany na praktyczne wykonywanie zadań. Bezpośrednia Pomoc pracuje bardzo wolno na komputerze Macintosh, ale za to jest dobrze skonstruowana.

CorelDraw for Windows 5.0

Pakiet ten jest najtrudniejszy do opanowania, lecz ma najwięcej możliwości ze wszystkich porównywanych produktów. Zawdzięcza to całej grupie programów, które są sprzedawane wraz z nim. Dotyczy to znakomitego programu do rysowania CorelDraw, modułów do edycji obrazów bitmapowych, jak też innych narzędzi dostępnych na CD-ROM, m.in. programu do składu edytorskiego Ventura. Można też skorzystać z tysięcy gotowych rysunków, 800 czcionek i specjalnego programu Ares FontMinder do ich obsługi. Na CD-ROM znajduje się też biblioteka Photo CD i interaktywny samouczek multimedialny.

Środowisko pracy

Ustawianie strony obejmuje określanie jej wielkości (do 75 cm), wyglądu i sposobu wyświetlania. Można pracować z dokumentami mającymi do 999 stron, ale równocześnie wyświetlane są jedynie dwie sąsiednie strony. Preferencje użytkownika ustawiane są w pięciu oknach dialogowych, ale nie ma możliwości zapisania ich w pliku. Wśród ustawianych preferencji warto wymienić funkcje prawego klawisza myszy i sposób wyświetlania oraz operowania na krzywych, tekstach i automatycznie tworzonych kopiach. Można korzystać ze gotowych formatów dokumentów (tzw. stylów), podobnie jak w edytorach tekstów lub zdefiniować je samemu.

Projektowanie i edycja obiektów

Liczne funkcje CorelDraw są dobrze uporządkowane i zgrupowane w rozwijalnej ramce narzędzi. Ramka ta jest przejrzysta i zawiera jedynie 9 podstawowych narzędzi, ale pozostałe polecenia dostępne są z rozwijanych pasków, podobnie jak paleta kolorów. Edycja, podobnie jak w większości innych programów, składa się z dwóch kroków: wybrania obiektu i wybrania narzędzia do edycji. Proces ten jest więc łatwy. Narzędzie do rysowania oferuje nam krzywe Beziera, linie w czterech wymiarach (z dwoma przekątnymi) i rysowanie własne. Podwójne kliknięcie obiektu pozwala na jego rotację, z przesuwalnym punktem środkowym. Możliwe jest tworzenie obiektów trójwymiarowych, choć nie jest to zbyt łatwe. Przesuwanie i skalowanie odbywa się za pomocą myszy.

Obsługa tekstów

Narzędzie do pracy z tekstem ma możliwości artystycznego jego wzbogacania, ale wyróżniono też typ tekstów pisanych normalnie (w paragrafach). Teksty zwykłe mają rozwinięte możliwości formatowania (łączenie bloków, łamanie w kolumny, tabulacja, wcinanie itp.). Tekst może też być wpisywany w uprzednio przygotowane "koperty". Oprócz perfekcyjnej obróbki tekstu zwykłego można skorzystać z korektora i tezaurusa, wyszukiwania i zastępowania. Łatwe jest również stosowanie tekstu jako maski.

Obsługa kolorów

Do obsługi kolorów korzysta się z rozwijalnej palety, jednej z kilku zdefiniowanych. Oczywiście kolory mogą być przekształcane, a następnie - dopisane do standardowej palety. Rozdzielanie kolorów może odbywać się w sposób płynny (jak w kole barw) lub skokowo (wg palety). Bogate są możliwości wyprowadzania prac robionych w kolorze np. tworzenie oddzielnych plików dla każdego z kolorów. CorelDraw wyróżnia się najlepszymi narzędziami do kalibracji kolorów.

Import i eksport

Można wczytywać obiekty tekstowe w jednym z 14 formatów oraz graficzne w jednym z ponad 20 formatów (m.in. TIFF, .EPS, .PCX, .TXT). Bogate są też możliwości eksportu grafiki i tekstów.

Edycja map bitowych

Główny program pakietu CorelDraw nie jest wyposażony w edytor obrazów bitmapowych, ale współpracuje z doskonałym narzędziem PhotoPaint, który jest doddatkowym programem w pakiecie. Edytor bitmapowy PhotoPaint jest najlepszym narzędziem tego typu spośród badanych

Szybkość

Ocena szybkości wypadła dobrze. CorelDraw był najszybszy przy przewijaniu i powiększaniu, wypadł też dobrze przy skalowaniu i drukowaniu.

Wyjście

Mimo wspaniałych narzędzi do kalibracj kolorów na ekranie wydruki z CorelDraw różniły się od projektu, choć wyniki można uznać za zadowalające. Przejścia kolorów były gładkie, linie i teksty - równe.

Dokumentacja

Podręcznik użytkownika składa się z dwóch potężnych tomów, zawierających szczegółowe opisy i liczne ilustracje. Znalazły się jednak błędy w odnośnikach, jak i pominięte strony. Bezpośrednia Pomoc jest dobra, z powiązaniami do przeskoków między tematami. Zwarty samouczek dostarcza podstawowych wiadomości o pakiecie.

Podsumowanie

Środowisko pracy

Produkty firmy Adobe Systems Inc. (Adobe Illustrator oraz Aldus FreeHand) proponują najszersze możliwości w zakresie ustawiania środowiska pracy. Podobać się może szczególnie FreeHand, który posługuje się eleganckim i przejrzystym interfejsem, jak też oferuje elastyczne możliwości zapisania ustawień. Illustrator nie jest tak przyjazny, lecz w zamian daje kilka dodatkowych funkcji. CorelDraw ma potężne możliwości, lecz brak możliwości jednoczesnego otwarcia kilku plików obniża ocenę.

Projektowanie i edycja obiektów

W tej kategorii zwyciężył Illustrator for Macintosh, który jest potężny i względnie łatwy w użyciu, a jego główna siła tkwi w prostocie. CorelDraw oferuje potężną porcję możliwości i funkcji, lecz wymaga większej ilości kroków do wykonania większości operacji. Narzędzia FreeHand do obsługi obiektów stoją na równi z narzędziami w Illustrator dla Macintosh, szczególnie pod względem łatwości obsługi, jednak nie są równie potężne. Illustrator dla Windows ma silne narzędzia obiektowe, jednak w innych obszarach ustępuje pozostałym.

Obsługa tekstów

Większość pakietów zawiera bardzo dobre narzędzia do obsługi tekstów. CorelDraw otrzymał najwyższe oceny ze względu na swe opcje formatowania i efekty specjalne. Obsługa tekstów pisanych w paragrafach spełnia wszelkie możliwe wymagania, włączając w to istnienie tezaurusa (angielski). Illustrator dla Macintosh oferuje najlepsze narzędzie do maskowania. Zamiast wykonywania kilku kroków, jak każą inne pakiety, proponuje on prosty filtr umożliwiający zastosowanie obrazu EPS jako wypełniacza dla tekstu. Żadna z wersji FreeHand nie ma korektora ortograficznego.

Obsługa kolorów

Najwyższe oceny w tej kategorii otrzymały: Illustrator dla Macintosh i obie wersje FreeHand. Illustrator dla Macintosh jest najbliższy do ustanowienia pewnego standardu w tym trudnym obszarze, dzięki łatwości użycia i dużej liczbie narzędzi. FreeHand jest nieco mniej wygodny, ma mniej opcji cieniowania wypełnienia i gorszą paletę podstawową, natomiast proponuje więcej narzędzi, w szczególności liczne biblioteki kolorów. CorelDraw oferuje dobre stopniowanie, lecz nie najlepszą kontrolę odcieni, jednak poza tym jest równie użyteczny i prawie tak samo wygodny, jak pozostałe programy. Obsługa koloru w Illustrator dla Windows jest prosta, a mimo to bardzo efektywna.

Import i eksport

Zagadnienie to było najbardziej problematyczne spośród wszystkich testów: przemieszczanie plików między formatami i platformami jest sprawą skomplikowaną. Wydaje się, że im więcej formatów program może obsłużyć, tym czyni to gorzej. Trzeba jednak podkreślić, iż wszystkie programy czyniły to zadowalająco lub nawet w sposób przekraczający oczekiwania. FreeHand dla Windows był najbardziej elastyczny przy imporcie i eksporcie danych. Czynności te może wykonywać korzystając z oryginalnego formatu, jak też posługiwać się plikami z Illustratora. Pozostałe programy obsługiwały rozmaite formaty tekstowe i graficzne z różnym szczęściem.

Edycja map bitowych

Najlepszy niewątpliwie w tej kategorii jest PhtoPaint należący do programów z pakietu CorelDraw. Włączony do Illustratora program Adobe Streamline ma tylko podstawowe funkcje edycji map bitowych.

Szybkość

Wszystkie produkty pracowały dostatecznie szybko, a szybkość na obu platformach była porównywalna. FreeHand pobił konkurentów, będąc najszybszym lub drugim we wszystkich testach. CorelDraw dla Windows był prawie równie szybki, więc otrzymał taką samą punktację. Illustrator dla Macintosh był następny z kolei, mimo swego przeraźliwego czasu przewijania (31 s).

Wyjście

Najlepsze wyprowadzanie rezultatów otrzymano w obu wersjach Illustratora: znakomite stopniowanie barw i zgodność kolorów wyświetlanych z wydrukiem. Pozostałe produkty nie odbiegały od średniej.

Dokumentacja

Najlepszą dokumentację ma Illustrator dla Windows. Podręcznik jest przejrzysty, dokładny i przydatny. Jest również samouczek i bezpośrednia Pomoc. Pozostałe produkty mają dobrą dokumentację i Pomoc. Wprawdzie dostęp do Pomocy w FreeHand dla Macintosh zajmuje mnóstwo czasu, ale podręcznik jest obszerny, wręcz kompletny (pominięto jeden czy dwa ważniejsze tematy).

Ocena

Najwyższe oceny należą się pakietom: Illustrator dla Macintosh i CorelDraw. Illustrator zasłużył na to dzięki wysokiej jakości przy względzie niskiej cenie. CorelDraw natomiast ma niezwykle bogate możliwości dzięki współpracującemu z nim zestawowi aplikacji, którego jakość jest również wysoka. FreeHand wypadł nieco gorzej, a obie wersje (dla Macintosh i Windows) należy ocenić bardzo podobnie. (oprac. jsz)

W amerykańskim InfoWorld z 17.10.94 przedstawiono przegląd i ocenę najpopularniejszych, profesjonalnych pakietów tworzenia i opracowywania grafiki. Skróconą oraz uzupełnioną o informacje na temat dostępności cen opisywanych produktów na rynku polskim prezentujemy obok. Jeden z przedstawionych pakietów, CorelDraw 5.0, był szerzej prezentowany na naszych łamach w trzech tegorocznych numerach (CW nr 32, 5.09.94, CW nr 35, 26.09.94, CW nr 39, 24.10.94) (wpa)

Programy ilustracyjne są skomplikowane i czasochłonne, powinny więc mieć łatwy sposób kontaktu z użytkownikiem. Zwycięzcą testu został pakiet Adobe Illustrator 5.5 dla Macintosh Deluxe Edition, głównie z powodu łatwości użytkowania, wspaniałych możliwości obróbki kolorowej, znakomitego przetwarzania tekstów i potężnych możliwości wyprowadzania wyników pracy. Aldus FreeHand 4.0 dla Macintosh lub Windows są łatwiejsze w użyciu, ale przez to nie mniej potężne. Mają wspaniałe możliwości dopasowania środowiska pracy i współpracy z innymi narzędziami. CorelDraw for Windows 5.0 uplasował się między dwiema wersjami Aldus FreeHand. Jest jednym z najszybszych pakietów, ma wiele narzędzi do edycji obrazów, bogatą bibliotekę rysunków, fotografii i ponad 800 czcionek. Natomiast jest najtrudniejszy do opanowania. Aldus Illustrator 4.02 for Windows ma sporo wad, ale uznanie budzi program Adobe Streamline - narzędzie do automatycznego śledzenia obrazów skanowanych.

Polski rynek

Prezentowane programy są dostępne u wielu dystrybutorów i dealerów. Firmy Wimal i Madland specjalizują się w sprzedaży oprogramowania DTP i charakteryzują się dobrym zapleczem serwisowym i pomocą techniczną w tym zakresie. Listę tę uzupełnia jeden z największych w Polsce dystrybutorów oprogramowania, czyli TH'System oraz dystrybutor sprzętu i oprogramowania SoftPoint z Warszawy.

Madland, Warszawa, tel. 25 40 66 (tylko programy dla

Macintosha i PowerMac).

Abobe Illustrator - 695 USD + VAT oraz 500 krojów liter z polską czcionką firmy MonoType - 2000 USD + VAT.

Aldous Freehand - 450 Funtów + VAT

Th'System, Warszawa, tel. 20 33 15

Abobe Illustrator 4.02 for Windows - 695 USD + VAT

Aldous Freehand 4.0 for Windows - 595 USD + VAT

SoftPoint, Warszawa, tel. 635 80 03

CorelDraw - 895 USD (695 USD na CD-ROM) + VAT

Jak dotychczas nie ma wersji polskiej prezentowanych tu programów.