Rządowe i uniwersyteckie ośrodki naukowe oraz centra badawczo-rozwojowe międzynarodowych koncernów prezentowały wizję rozwoju teleinformatyki w najbliższych latach.

Z roku na rok wzrasta liczba wystawców na hanowerskich targach z kręgu ośrodków akademickich i centrów badawczo-rozwojowych. Tym razem swoje prace w tej dziedzinie zaprezentowało 260 wystawców (przed rokiem - 231). Najciekawsze rozwiązania przedstawiono na stoiskach gigantów rynku IBM, Sun Microsystems i Silicon Graphics.

Złoto Renu

Pewnym ograniczeniem tej ekspozycji (dotyczy to zresztą całego CeBIT-u) była zdecydowana przewaga niemieckich uniwersytetów i laboratoriów badawczych. Wyniki ich prac dają się jednak dość dobrze przełożyć na ogólnoświatowe trendy myśli technicznej. Nic dziwnego. Wielu europejskich naukowców dzięki nowoczesnym technologiom wideokonferencji i Internetowi współpracuje z czołowymi ośrodkami w Stanach Zjednoczonych i Japonii.

Uniwersytet w Mannheim zaprezentował np. metodę tworzenia hologramów, która - być może już wkrótce - pozwoli na przesyłanie przez zwykłe linie telefoniczne cyfrowych wizerunków rozmówców. Bardziej przyziemnym zastosowaniem technologii hologramowej jest tworzenie litografii i mikroskopijnych kodów paskowych.

Hasło telenauczania było na ustach wszystkich wystawców, lecz tylko nieliczni, jak Uniwersytet w Norymberdze, mogli się poszczycić w pełni działającym systemem. Na norymberskiej uczelni w ten sposób prowadzi się wykłady z teorii zarządzania i informatyki. Wykładowca z Berlina może prowadzić równocześnie zajęcia ze studentami w kilku ośrodkach akademickich. Także studenci już nie muszą dojeżdżać na wykłady, o ile ich macierzyste placówki są połączone siecią w technologii ATM. Wartość zestawu do telenauczania (monitory, kamery i specjalizowane komputery PC z Windows NT) wynosi 15 tys. USD. Projekt jest finansowany w całości przez rząd niemiecki ze środków Unii Europejskiej.

Równie nośnym hasłem CeBIT '98 była telemedycyna, rozumiana nie tylko jako możliwość prowadzenia zdalnie operacji chirurgicznych i udzielania konsultacji, lecz również trening umiejętności lekarskich dzięki wykorzystaniu trójwymiarowych modeli człowieka i jego organów wizualizowanych w technice Virtual Reality. Taką prezentację przeprowadził niemiecki partner Sun Microsystems - firma ZGDV (Zentrum fur Graphische Datenverarbeitung) z Darmstadt. Jej projekt Avalon pozwala wizualizować na specjalnie zaprojektowanym płaskim, wielkoformatowym ekranie trójwymiarowy model ciała ludzkiego i jego organów. Jak uważają twórcy, w przyszłości tego typu urządzenia staną się standardowym wyposażeniem szpitali i akademii medycznych, pozwalając lekarzom i studentom medycyny doskonalić swoje umiejętności.

Oryginalne rozwiązanie zaprezentował Instytut Nagrywania Informacji Ukraińskiej Akademii Nauk. Tamtejsi naukowcy opracowali unikalną metodę zapisu cyfrowego dźwięku z cylindrów gramofonów Edisona na płyty kompaktowe. Dzięki temu powstała możliwość udostępnienia szerokiej publiczności i utrwalenia przed zniszczeniem wspaniałej kolekcji żydowskiej muzyki ludowej z pierwszej połowy XX w., tzw. kolekcji Beregovskiego. Wydana niedawno pierwsza płyta z planowych 20 - "Skarby żydowskiej kultury na Ukrainie" uzmysławia wagę tej opracowanej przez kijowskich akademików technologii: specjalnie przygotowane urządzenie kopiuje przebieg ścieżki dźwiękowej do komputera, w którym następuje przetworzenie dźwięku na postać cyfrową i oczyszczenie z szumów i innych defektów. Zapisany dźwięk w postaci cyfrowej można poddawać wszechstronnym analizom, nie obawiając się zniszczenia kruchego nośnika - edisonowego cylindra.

Skok do przyszłości

Zupełnie inną skalę prac badawczo-rozwojowych przedstawił potentat i niekwestionowany lider innowacji - IBM. Hitem firmy, która może poszczycić się największą liczbą patentów z zakresu informatyki ekspozycji, był eksperymentalny samochód sieciowy, łączący w sobie rozwiązania technologii sieciowej, nawigacji satelitarnej i handlu elektronicznego.

Samochodowy system komputerowy umożliwia odbieranie i wysyłanie głosem poczty elektronicznej (wdrożono moduł rozpoznawania mowy), przeszukiwanie Internetu, ustalanie pozycji w terenie na podstawie GPS. Komputer pokładowy potrafi zaanonsować głosem zmiany na światowych giełdach, a w razie wypadku powiadomić służby ratownicze. W systemie wykorzystano aplikacje Javy.

Równie nowatorskie podejście - tym razem w handlu i projektowaniu samochodów - zaprezentował Silicon Graphics wspólnie z fabryką Daimler-Benz w Stuttgarcie. Na jej zamówienie specjaliści z SGI przygotowali model wirtualnego samochodu. Na specjalnej ramie, którą można obracać w dowolną stronę, zainstalowano 21" monitor. Na nim potencjalny klient salonu samochodowego będzie mógł zobaczyć wnętrze wybranego modelu mercedesa i dostosować kolorystykę i wyposażenie. W czasie rzeczywistym następuje wizualizacja samochodu, przez co ruszając ramą uzyskuje się inny rzut, widziany z wnętrza auta. Pierwszą instalację tego systemu zapowiedziano na czerwiec br. Poważnym ograniczeniem systemu jest konieczność wykorzystywania do wizualizacji superkomputera Onyx2 Infinity Reality. Według założeń projektantów, kiedy system zostanie zoptymalizowany chociażby do postaci stacji roboczej SGI O2, odniesie sukces - odtąd sprzedawca nie będzie musiał trzymać w salonie kilkunastu modeli samochodów, a tylko jeden, który posłuży mu za dekorację. Resztę załatwi komputer.