Europerspektywa

W ciągu najbliższych siedmiu lat na projekty związane z technikami informacyjnymi i komunikacyjnymi będziemy mieli co najmniej 4,2 mld euro. Od nas samych zależy, w jaki sposób je spożytkujemy. Najważniejsze zadania określone zostały w krajowych i regionalnych programach operacyjnych.

W ciągu najbliższych siedmiu lat na projekty związane z technikami informacyjnymi i komunikacyjnymi będziemy mieli co najmniej 4,2 mld euro. Od nas samych zależy, w jaki sposób je spożytkujemy. Najważniejsze zadania określone zostały w krajowych i regionalnych programach operacyjnych.

Fundusze europejskie stanowią i będą stanowić w najbliższych latach główne źródło finansowania projektów prorozwojowych w naszym kraju. Najwięcej pieniędzy pochodzić będzie z funduszy strukturalnych. W latach 2007-2013 dostaniemy ich prawie sześć razy więcej niż mieliśmy do dyspozycji w latach 2004-2006. Ogółem z europejskich środków publicznych dostaniemy w nowym okresie finansowania 72 mld euro. Do tego dojdą jeszcze środki z funduszy krajowych potrzebne na współfinansowanie zatwierdzonych projektów. Szacuje się, że będzie to kwota rzędu 16 mld euro. Jej wyasygnowanie jest warunkiem niezbędnym do uzyskania funduszy unijnych.

Perspektywa dostępu do tak dużej, znacznie większej niż dotychczas puli pieniędzy budzi ogromne zainteresowanie wszystkich niemalże branż i środowisk, w tym również branży IT. Ile z tej kwoty pójdzie na finansowanie projektów dotyczących informatyzacji i infrastruktury społeczeństwa informacyjnego? Jakie będą zasady ich realizacji?

Europejskie i krajowe

Łączna wielkość środków finansowych Unii Europejskiej przeznaczonych na realizację działań prorozwojowych w Polsce w latach 2007-2013 wyniesie ok. 72 miliardy euro (zobowiązania). Jest to 5,6 raza więcej niż w latach 2004-2006 (12,8 mld euro). Ponad 59,5 mld euro zostanie wykorzystanych na realizację "Narodowej Strategii Spójności" oraz wynikających z niej programów operacyjnych.

Publiczne środki wspólnotowe to przede wszystkim Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Europejski Fundusz Społeczny, Fundusz Spójności, Europejski Fundusz Rolny Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejski Fundusz Rybacki.

Warunkiem koniecznym dla pozyskania 72 mld euro ze środków europejskich jest zapewnienie współfinansowania realizowanych projektów z krajowych funduszy publicznych na poziomie 16,3 mld euro. Przewiduje się, że w ramach tej kwoty 11 mld euro pochodzić będzie z budżetu państwa, zaś 4 mld euro z budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

Dla branży IT kluczowe znaczenie ma odpowiedź na pytanie: na ile w wyznaczonych do realizacji w najbliższych latach priorytetach obecne są zagadnienia związane z cywilizacyjną, społeczną i gospodarczą rolą technik informacyjnych? Czy sektor IT odegra rzeczywiście kluczową rolę w procesie modernizacji państwa? Jaka część z pieniędzy europejskich zostanie wykorzystana na wspieranie zastosowań technik informacyjnych, tworzenie społeczeństwa informacyjnego i pobudzanie gospodarki opartej na wiedzy? Nasz raport powstał właśnie z myślą o zebraniu w jednym miejscu podstawowych informacji na ten temat.

Priorytety i zadania

O priorytetach i zasadach rozdziału funduszy europejskich w nowym okresie finansowania decydować będą wytyczne zawarte w dwóch dokumentach programowych przyjętych przez rząd. "Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015" (SRK) wyznacza główne cele i kierunki rozwoju społeczno-gospodarczego oraz określa wymogi ich realizacji. Jest nadrzędnym, wieloletnim dokumentem strategicznym, mającym stanowić odniesienie dla innych strategii i programów rządowych oraz samorządowych, w tym m.in. "Narodowej Strategii Spójności 2007-2013 (Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia - NSRO)" określającej zasady i sposoby wykorzystania funduszy europejskich w zbliżającym się okresie finansowania.

Za główny cel rozwoju kraju w najbliższych dziewięciu latach uznano w strategii podniesienie poziomu i jakości życia mieszkańców. Służyć ma temu m.in. stworzenie silnej, konkurencyjnej gospodarki. Wyznaczonych zostało sześć priorytetów rozwojowych, w ramach których, z kolei, określone zostały najważniejsze obszary działań. Najważniejszym zadaniem wyznaczonym w "Narodowej Strategii Spójności" jest tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki opartej na wiedzy i przedsiębiorczości zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej.

Narodowe strategiczne ramy odniesienia 2007-2013

"Narodowa Strategia Spójności" to dokument, który określa zadania i zakres działań rozwojowych planowanych przez państwo oraz zasady wykorzystania funduszy publicznych, głównie funduszy europejskich, przeznaczonych na ich realizację. Celem strategicznym wyznaczonym w "Narodowej Strategii Spójności" jest tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki opartej na wiedzy i przedsiębiorczości zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej.

Realizacji wyznaczonych celów rozwojowych mają służyć następujące programy operacyjne, w ramach których określone zostały zadania priorytetowe:

  • 36,4 mld euro - Program Operacyjny "Infrastruktura i środowisko"
  • 18,8 mld euro - szesnaście Regionalnych Programów Operacyjnych;
  • 11,4 mld euro - Program Operacyjny "Kapitał ludzki"
  • 9,7 mld euro - Program Operacyjny "Innowacyjna gospodarka"
  • 2,7 mld euro - Program Operacyjny "Rozwój Polski Wschodniej";
  • 608 mln euro - Program Operacyjny "Pomoc techniczna"
  • Programy Operacyjne Europejskiej Współpracy Terytorialnej (w trakcie uzgadniania)

Realizacji wyznaczonych celów rozwojowych mają służyć programy operacyjne, takie jak: Infrastruktura i środowisko, Kapitał ludzki, Innowacyjna gospodarka, Rozwój Polski Wschodniej czy też szesnaście regionalnych programów operacyjnych. To wśród zadań wymienionych w tych programach należy szukać środków na realizację projektów związanych z technikami informacyjnymi. Jednym z ważnych kryteriów oceny projektów kwalifikowanych do wsparcia ma być ich zbieżność z celami odnowionej Strategii Lizbońskiej. W naszym raporcie prezentujemy przegląd aktualnie obowiązujących wersji programów operacyjnych pod kątem obecności w nich problematyki informatyzacji, społeczeństwa informacyjnego czy gospodarki opartej na wiedzy.

Instytucją zarządzającą dla wszystkich krajowych programów operacyjnych będzie minister właściwy ds. rozwoju regionalnego, który dla realizacji niektórych priorytetów będzie wyznaczał instytucje pośredniczące w zarządzaniu, odpowiedzialne za realizację zadań. Instytucjami zarządzającymi dla regionalnych programów operacyjnych są zarządy województw.

Pieniądze na IT

Najwięcej środków z funduszy strukturalnych, skierowanych bezpośrednio na realizację projektów związanych z informatyzacją państwa i tworzeniem infrastruktury społeczeństwa informacyjnego, przewidziano w Programie Operacyjnym "Innowacyjna gospodarka". Zgodnie z założeniami tego programu główny nacisk ma być położony na rozwój innowacyjności opartej na elektronicznej gospodarce.

Innymi podstawowymi źródłami, z których finansowane będą zadania związane z IT, są programy "Innowacyjna gospodarka" i "Rozwój Polski Wschodniej" oraz regionalne programy operacyjne przygotowane przez poszczególne województwa. W sumie jest do wydania 4,2 mld euro do 2013 r.

Do tego trzeba jeszcze doliczyć pewne, trudne na razie do ustalenia, kwoty z innych programów operacyjnych - "Kapitał ludzki", "Infrastruktura i środowisko", czy także programy współpracy terytorialnej. Wszędzie są w zasadzie zapisy o wykorzystaniu technik informacyjnych. Różne są jednak przeznaczane na ten cel środki.

Strategia rozwoju kraju 2007-2015

Wyznacza ona główne cele i kierunki rozwoju społeczno-gospodarczego kraju oraz określa wymogi ich realizacji. Definiuje rolę państwa w procesach modernizacyjnych oraz wskazuje poziom życia obywateli, który ma zostać osiągnięty w 2015 r. Jest nadrzędnym, wieloletnim dokumentem strategicznym, mającym stanowić odniesienie dla innych strategii i programów rządowych oraz samorządowych, w tym m.in. "Narodowej Strategii Spójności 2007-2013 (Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia)" określającej zasady i sposoby wykorzystania funduszy europejskich w zbliżającym się okresie finansowania.

Za główny cel rozwoju kraju w najbliższych dziewięciu latach uznano w strategii podniesienie poziomu i jakości życia mieszkańców. Służyć ma temu m.in. stworzenie silnej, konkurencyjnej gospodarki. Wyznaczonych zostało sześć priorytetów rozwojowych, w ramach którychz kolei określone zostały najważniejsze obszary działań.

Za główne priorytety rozwojowe kraju zostały uznane:

  • wzrost konkurencyjności i innowacyjności gospodarki (rozwój przedsiębiorczości, zwiększanie dostępu do zewnętrznego finansowania inwestycji, podniesienie poziomu technologicznego gospodarki przez większe nakłady na badania i rozwój oraz innowacje, rozwój społeczeństwa informacyjnego przez informatyzację relacji biznesu i administracji publicznej, ochrona konkurencji, eksport i współpraca z zagranicą, rozwój sektora usług, restrukturyzacja tradycyjnych sektorów przemysłowych i prywatyzacja, modernizacja rybołówstwa);
  • poprawa stanu infrastruktury technicznej i społecznej (infrastruktura transportowa, mieszkaniowa, teleinformatyczna, infrastruktura energetyki, ochrona środowiska, edukacja, ochrona zdrowia i opieka społeczna, infrastruktura kultury, turystyki i sportu);
  • wzrost zatrudnienia i podniesienie jego jakości (tworzenie warunków sprzyjających przedsiębiorczości i zmniejszanie obciążeń pracodawców, uelastycznienie rynku pracy oraz wzrost mobilności pracowników, równość szans na rynku pracy, dostosowanie oferty edukacyjnej do potrzeb rynku pracy, rozwijanie instytucji dialogu społecznego i wzmacnianie negocjacyjnego systemu stosunków między pracownikami i pracodawcami, poprawa bezpieczeństwa i warunków pracy, wzrost efektywności instytucjonalnej obsługi rynku pracy, prowadzenie efektywnej polityki migracyjnej);
  • budowa zintegrowanej wspólnoty społecznej i jej bezpieczeństwa (budowa oraz utrzymanie wiarygodnej, zasługującej na społeczne zaufanie i sprawnej władzy publicznej, przeciwdziałanie korupcji, budowa sprawnego systemu ratownictwa, ochrony ludności oraz zarządzania kryzysowego, wspieranie samoorganizacji społeczności lokalnych, promocja aktywnej polityki społecznej, w tym prorodzinnej, zapewnienie bezpieczeństwa narodowego i poczucia bezpieczeństwa, bezpieczeństwo wewnętrzne i porządek publiczny);
  • rozwój obszarów wiejskich (różnicowanie działalności gospodarczej, rozwój przedsiębiorczości, zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej terenów wiejskich, wzrost konkurencyjności gospodarstw rolnych, rozwój i poprawa infrastruktury technicznej i społecznej na obszarach wiejskich, wzrost jakości kapitału ludzkiego oraz aktywizacja zawodowa mieszkańców wsi);
  • rozwój regionalny i podniesienie spójności terytorialnej (podniesienie konkurencyjności gospodarczej polskich regionów poprzez: wsparcie rozbudowy infrastruktury, wspieranie działalności badawczo-rozwojowej przedsiębiorstw i placówek naukowych, wspieranie rozwoju instytucji szkoleniowych oraz innych działających na rzecz poprawy jakości kapitału ludzkiego, upowszechnienie dostępu do usług elektronicznych, wspieranie rozwoju regionalnej przedsiębiorczości; wyrównanie szans rozwojowych obszarów zagrożonych marginalizacją lub długotrwałymi problemami rozwojowymi, szczególnie: obszarów wiejskich, obszarów poprzemysłowych i powojskowych, obszarów o niekorzystnych warunkach przyrodniczych).
W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200