W Polsce wzrost popularności kart płatniczych zależy od zainteresowania elektronicznymi transakcjami sklepów i firm usługowych

Od kilku lat Polacy mogą korzystać z kart płatniczych, dokonując nimi płatności za różnego rodzaju towary i usługi. Do najpopularniejszych w Polsce kart należą: Visa i MasterCard, rzadziej Eurocard, Dinners Club czy JBC Sukcesywnie zwiększa się liczba miejsc w kraju, w których można z nich korzystać. Wprawdzie - według ostatnich badań - jedynie jeden Polak na trzydziestu miał kontakt z kartami, to prognozy pracowników polskich banków przewidują, iż bieżący rok będzie przełomowy.

Ostatnio pojawiła się szansa na przyspieszenie tego procesu. W połowie czerwca br. Bank Śląski jako pierwszy rozpoczął wydawanie karty płatniczej Visa Elektron. Działa ona wyłącznie w systemie on-line, tak że każda dokonana transakcja jest natychmiast autoryzowana. Oznacza to, że można dokonać zakupu jedynie do wysokości sumy dostępnej na koncie, co różni ją od dotychczas oferowanych kart. Dzięki tej opcji stanie się ona ogólnie dostępna. Jak stwierdzili przedstawiciele banku, każdy kto otworzy rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy (obecnie około 160 tys. osób) może w ciągu kilku dni otrzymać kartę Visa Elektron. Oznacza to znaczący postęp, biorąc pod uwagę, że do tej pory instytucja ta wydała 6,5 tys. kart Visa Classic i 3,5 tys. Visa Business.

Wkrótce tego typu karty dostępne będą także w Banku Kredytowym, Banku Pekao SA, Banku Przemysłowo-Handlowym, Powszechnym Banku Gospodarczym, Banku Zachodnim, Banku Depozytowo-Kredytowym, Pomorskim Banku Kredytowym oraz Polskim Banku Inwestycyjnym.

Rodzaje kart

Stosowane są następujące typy kart płatniczych:

• karty debetowe (kwota transakcji jest pobierana z rachunku w dniu otrzymania przez bank danych o przeprowadzonej transakcji)

• karty kredytowe (za dokonane transakcje posiadacz płaci w późniejszym terminie) Wydawane są klientom banku, posiadającym zdolność kredytową, czyli mającym stałe źródło dochodu. Bank, wydając kartę kredytową, wyznacza limit kredytowy, do wysokości którego można zaciągnąć dług w banku.

• karty typu charge, z odroczonym terminem płatności nazywane także kartami obciążeniowymi, funkcjonują na podstawie prowadzonego rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego, na który przelewane są wynagrodzenia. Na podstawie ich wysokości bank ustala miesięczny limit wydatków, do którego wysokości można dokonywać transakcji bezgotówkowych i gotówkowych. Na końcu każdego cyklu (może to być np. ostatni dzień miesiąca) bank sumuje wszystkie wydatki, pobierając w tym dniu ich sumę z rachunku.

• elektroniczna portmonetka, karta wydawana są na podobnej zasadzie, jak czeki podróżne. Funkcjonuje ona w zbliżony sposób do zasady działania typowej karty telefonicznej. Klient „kupuje" w banku kartę o określonej wartości i za jej pomocą dokonuje transakcji w punktach handlowych wyposażonych w elektroniczne terminale lub pobiera gotówkę w bankomatach. Podczas dokonywania zakupów kwota transakcji zostaje odjęta z karty posiadacza i dodana do pamięci terminala sklepowego lub bankomatu. Służą one do przeprowadzania transakcji o małej wartości.

Polska portmonetka

Banki członkowskie stowarzyszenia Visa w Polsce przygotowują się do przeprowadzenia jeszcze w tym roku pilotażowego programu wdrażania kart inteligentnych, wyposażonych w mikroprocesor. Visa przedłożyła tym bankom do wyboru trzy typy kart. Pierwszy to elektroniczna portmonetka, drugi to karta z umieszczoną w pamięci mikroprocesora kwotą, umożliwiającą regulowanie należności do wysokości tej kwoty. Trzecim byłaby karta łącząca możliwości tradycyjnej karty płatniczej z paskiem magnetycznym z dodatkowymi zabezpieczeniami zapewnianymi przez mikroprocesor. Banki wybrały trzeci wariant - inteligentną kartę płatniczą o kryptonimie Chip Card Payment Services (CCPS). Umożliwia ona regulowanie należności bądź to do kwoty zgromadzonej na rachunku, bądź do limitu kredytu udzielanego przez bank. Visa nie wyklucza wprowadzenia w Polsce także kart typu Visa Cash - czyli elektronicznej portmonetki. Umożliwia ona realizowanie drobnych płatności. Visa Cash to karta z wbudowanym układem scalonym, w którego pamięci zakodowane są w postaci impulsów określone sumy.