Do szczeniąt (mie tylko) w informatyce

Rzecz jest wręcz przygnębiająca, jak wielkie są braki Absolwentów trafiających do rzeczywistych instytucji, biur i firm produkcyjnych. Jak mała jest ich wyobraźnia, gotowość działania, nadspodziewanie niska kreatywność i efektywność. W dodatku są głupio przekonani, że coś umieją.

Rzecz jest wręcz przygnębiająca, jak wielkie są braki Absolwentów trafiających do rzeczywistych instytucji, biur i firm produkcyjnych. Jak mała jest ich wyobraźnia, gotowość działania, nadspodziewanie niska kreatywność i efektywność. W dodatku są głupio przekonani, że coś umieją.

Kiedy nazywamy kogoś/coś szczenięciem, mamy natychmiast skojarzenie ze ślepym (zrazu, a później już nie), jakże kochanym psiakiem, który przez wiele lat będzie dostarczał nam radości, będzie ostatnią nicią łączącą naszą chorą psyche ze światem pozytywnym. Kiedy natomiast nazwiemy Szczenięciem Kogoś/Coś, to zrazu trudno zorientować się, że rzecz może być o młodym, dumnym absolwencie wyższej uczelni, szukającym szansy w świecie prawdziwego biznesu. Nawet najmniejsze szczenię, nawet ślepe, trafi do matczynego cycka nie z racji rozumu, ale po zapachu i za sprawą instynktu. Natomiast Homo Szczenię ma długo oczy szeroko zamknięte, bowiem nikt nie miał czasu, aby mu powiedzieć, jak poruszać się w świecie rzeczywistych, twardych przedmiotów. Nigdzie bardziej wyraziście, niż w rzeczywistości informatycznej, nie widać, jak nabyta ślepota oczu szeroko zamkniętych przeżywa kolejne stadia, aby na koniec przejść w fazę oczu szeroko otwartych, tzn. dojrzałości zawodowej i przytomności intelektualnej z konstatacją całej siły sprawczej własnego działania.

Trójkąt Kleibera

Sam Pan Prof. Michał Kleiber (Ten, nie Kto inny), prezentując znaczenie eksperymentu, posługując się trójkątem jako wizualizacją pewnego zagadnienia, pokazał był, że nauka, eksperyment i symulacja pozostają w nieskomplikowanej relacji, i że między nimi zachodzą bezpośrednie związki. Przy rozwoju technologii IT coraz częściej symulacje komputerowe wyręczają eksperyment (dzięki temu np. króliki i takie tam mogą jeść trawę spokojnie). Ale wykorzystując ten sam trójkąt, można zbudować inną konstrukcję: nauka - przemysł - zastosowania. Ta nowa relacja jest o tyle ważna, że znakomicie pasuje do realiów informatyki, a ponadto stawia nas przed potrzebą wyjaśnienia wielowątkowych relacji, właśnie między dostawcami a użytkownikami.

Jako użytkownicy nie podejrzewamy niekiedy istnienia świata naukowych dylematów, a postęp po prostu identyfikujemy z nowymi pudełkami gotowych aplikacji i systemów. I to uproszczenie jest złe. Otóż, jako użytkownicy, pozostajemy w bezpośredniej relacji z nauką, a to dlatego, że to uczelnie i pracujący tam naukowcy przygotowują nowe zastępy informatyków do ich zawodowych ról. Tak więc, jako użytkownicy funkcjonujący w obszarze zastosowań, podlegamy nie tylko relacjom z przemysłem informatycznym, ale i nauką. Jesteśmy zatem koniecznym ogniwem trójkąta Kleibera, a skoro tak, zachodzącym w nim relacjom warto poświęcić więcej uwagi.

Relacje nauka - przemysł...

... wydają się mieć jeden kierunek. To przemysł wymusza nowe rozwiązania, bowiem pogoń za wymykającym się rynkiem zbytu wymusza poszukiwanie większych wydajności, większej niezawodności, niższych kosztów. Ten proces z punktu widzenia użytkownika i jest, i nie jest pozytywny. Jest, bowiem oznacza np. telefonię komórkową, telewizję kolorową, wygodę życia, nowe generacje komputerów i łatwość codziennych czynności. Nie jest, bo to przemysł stwarza nowe możliwości, które sam, tak naprawdę, kontestuje i musi wydatkować ogromny potencjał, by bronić się przed skutkami własnych osiągnięć. Internet zbliżył ludzi, ale i wyzwolił nieznane dotąd zagrożenia. Po to, by korzystać bezpiecznie z Internetu, trzeba zarazem się przed nim bronić (wirusy, spamy, patologie, łatwy dostęp do instruktaży przestępstw, zbiorowe samobójstwa). Relacje nauka - przemysł pozostają poza zainteresowaniem użytkowników, a już jeśli coś trafia do naszej wiadomości, to fizycznie ma formę produktu, ewentualnie jego prototypu.

Trochę zaryzykuję stwierdzenie, ale wydaje mi się, że nauka straciła swoją niezależność i niezawisłość. Została kupiona, spacyfikowana i zapędzona do wytwarzania rzeczy. Idee powstają przy okazji i są produktem przypadkowym, pobocznym. Za idee nikt nie płaci, nauka bez przemysłu jest iluzją. W informatyce widać to jak na dłoni. Dla niektórych nie jest ona nauką i nie nosi jej znamion. Jest już tylko rzemiosłem, bowiem zaledwie konsumuje osiągnięcia innych nauk: fizyki, matematyki, logiki.

Relacje przemysł - zastosowania...

... należą do relacji dwustronnych, ale nie równorzędnych. Jak wspomniałem wcześniej, przemysł, podporządkowując sobie naukę i traktując ją instrumentalnie, jako instrument walki rynkowej, kapitał nagromadzonej i sprawdzonej wiedzy przekazuje w postaci najbardziej ulubionych przez siebie produktów i gotowych wyrobów, a całą przekazywaną wiedzę najchętniej sprowadza do wymiaru instrukcji użytkowania. Jeżeli w informatyce nie ma aż tak chorych relacji między przemysłem a obszarem zastosowań to tylko dlatego, że tutaj produkt jest nie tylko tworem materialnym, przedmiotem (aparatem, pralką, komputerem), ale dlatego, że tutaj produkt ma wartość intelektualną: jest takim rodzajem produktu, którego zastosowanie i przeznaczenie może być (przynajmniej teoretycznie) zmienione w sposób zgoła nieoczekiwany i nieprzewidywalny dla jego twórcy. Język programowania może służyć do wytworzenia nowego i przyjaznego systemu albo do wyniszczającego wirusa, który np. poprzez zaburzenie systemów sterowania może spowodować rzeczywiste katastrofy. Trudno zaś za pomocą opiekacza do chleba wytworzyć coś więcej niż zapiekankę.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200