Od kilku lat obserwujemy sukcesywny wzrost dojrzałości organizacyjnej i procesowej firm startujących w konkursie „Lider Informatyki”. Wspólnymi cechami jego finalistów i laureatów w coraz większym stopniu są digitalizacja i automatyzacja procesów, wielokanałowy dostęp do usług oraz integralność wdrażanych rozwiązań. Wyraźnie widać, że działy IT przeszły od prostego dostarczania zasobów i nadążania za biznesem do kreowania wartości i sytuowania się w pozycji liderów cyfryzacji. Spróbujmy podsumować najważniejsze trendy obserwowane przy okazji ostatnich kilku konkursów.

Digitalizacja i wielokanałowy dostęp do usług to jedne z najważniejszych trendów w informatyzacji. Polskie organizacje zwiększają zaangażowane w projekty mające na celu cyfryzację relacji z klientami i umożliwienie im skorzystania z oferty firmy za pośrednictwem różnych – wzajemnie zintegrowanych i uzupełniających się – kanałów dostępu. Cyfryzacja procesów oraz wdrażanie nowych kanałów kontaktowych i zakupowych jest zjawiskiem widocznym zwłaszcza w branżach funkcjonujących w logice B2C, m.in. w bankach, instytucjach finansowych, sieciach handlowych czy w sektorze usług.

Zobacz również:

• Trendy technologiczne 2024 według AWS
• Bez ludzi nie ma sukcesu

Modelowym przykładem dojrzałego rozwiązania w tej dziedzinie jest projekt zrealizowany w sieci drogerii Rossmann. przedsiębiorstwo wdrożyło aplikację mobilną zintegrowaną z rozbudowaną platformą e-commerce, programem lojalnościowym oraz możliwością generowania spersonalizowanych ofert do klientów. Klient ma możliwość nie tylko zamówić dokładnie te same produkty, które znajdują się w stacjonarnej sieci sklepów, ale i w ciągu maksymalnie 3 godzin od momentu złożenia zamówienia odebrać je w dowolnej z 1150 placówek Rossmann w Polsce.

W sektorze bankowym i finansowym digitalizacja wiąże się przede wszystkim z możliwością jak najszerszej obsługi rachunków bankowych, kart kredytowych czy usług finansowych za pomocą platform mobilnych. Cała gama Liderów Informatyki oraz finalistów w sektorze bankowości i finansów może pochwalić się projektami tego typu. Aplikacje takie jak IKO PKO Banku Polskiego, aplikacja mobilna T-Mobile Usługi Bankowe, iHestia, platformy zbudowane przez Best SA czy Benefię Ubezpieczenia to światowej klasy rozwiązania; przykłady można mnożyć.

Warto odnotować, że posiadające ogromne doświadczenie w digitalizacji polskie banki wspierają w tej dziedzinie administrację publiczną. W 2016 r. tytuł Lidera Informatyki w sektorze bankowym przypadł PKO BP za uruchomienie interaktywnego wniosku dotyczącego programu 500+ oraz dostępu do PUE ZUS na swej platformy bankowości elektronicznej. PKO BP był liderem projektu, w którego ramach z Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej współpracowało jeszcze 13 innych banków.

Wielokanałowy dostęp oraz cyfryzacja procesów zostały poważnie potraktowana przez tegorocznego finalistę w sektorze handlu i usług: firmę Energa Obrót. Organizacja udostępniła internetową platformę do kontraktacji cen energii w ramach ofert indeksowanych na Towarowej Giełdzie Energii. W efekcie poprawiła się wydajność procesu, wzrosła satysfakcja klientów, a doradcy firmy Energa Obrót zostali odciążeni z powtarzalnej i żmudnej procedury. Dodatkowo zmniejszyło się ryzyko popełnienia błędów i utraty danych.

Wdrażanie cyfrowych kanałów dostępu oraz proces skracania dystansu między klientami a usługodawcami podejmują także samorządy. Wśród sztandarowych projektów w tym zakresie wyróżnia się warszawskie Miejskie Centrum Kontaktu 19115 – zbudowana przez warszawski magistrat platforma interwencyjna i informacyjna zintegrowana z systemem CRM, która w 2015 r. zapewniła stołecznemu urzędowi miasta tytuł Lidera Informatyki w sektorze publicznym. W ślady Warszawy podążają kolejne miasta, zarówno duże, np. Wrocław (projekt Mobilnego Asystenta Mieszkańca), jak i mniejsze. Tegoroczny finalista, Urząd Miasta Piastów, oprócz powiązanej z CRM platformy interwencyjnej, uruchomił także menedżera punktów adresowych oraz zdalny system rejestracji pacjentów do miejskiej przychodni. Konsekwentny rozwój zdalnych platform na rzecz pacjentów przeprowadził także Medicover, wdrażając aplikację mobilną oraz platformę telemedyczną Medicover. Rozwiązania te sprawiają, że pacjenci mają możliwość wygodnej, zdalnej rejestracji na wizyty, a także stały dostęp do usług medycznych dzięki możliwości uzyskiwania zdalnych porad medycznych, których treść staje się pełnoprawnym zapisem w dokumentacji medycznej.

Integracja i automatyzacja procesów zapewnia skokowy wzrost wydajności

Szereg projektów realizowanych przez polskie firmy ma na celu likwidację wewnątrzfirmowych silosów informacyjnych i kompetencyjnych. Takie wdrożenia są na pierwszy rzut oka niewidoczne dla klientów – do czasu, aż zauważą, że dotychczasowe procesy stały się bardziej intuicyjne, a ich procesowanie zachodzi nieporównywalnie szybciej niż do tej pory. Architektura wdrażanych rozwiązań coraz częściej budowana jest na bazie dobrze opisanych procesów biznesowych (np. w notacjach BPMN), prawidłowo identyfikuje właścicieli danych oraz poszczególnych etapów procesów. Efektem udanych wdrożeń jest niemal wykładniczy wzrost wydajności operacyjnej, bardzo często przekładający się na jakość obsługi klienta po stronie Front Office. Z tego typu projektów korzyści odnoszą przede wszystkim firmy działające w logice B2B, np. współpracujące z licznymi kontrahentami przedsiębiorstwa produkcyjne o wieloetapowych procesach. Tylko wśród tegorocznych uczestników konkursu „Lider Informatyki’ znalazło się szereg organizacji, które miejsce w finale zawdzięczają dojrzałym projektom tego typu. Są to: Nowy Styl Group, Profim, BEST, PEC Ciechanów czy Laboratorium Kosmetyczne dr Irena Eris.

Nowy Styl – jeden z największych producentów mebli biurowych w Polsce, prowadzący szeroko zakrojoną działalność eksportową – zaprezentował własnego autorstwa system wsparcia sprzedaży, który zautomatyzował oraz usprawnił procesy sprzedaży i obsługi zamówień po stronie firmy. Konkurent Nowego Stylu, Profim, przeprowadził projekty integrujące analitykę biznesową z używanymi już aplikacjami ERP, WMS i MES. W efekcie firma uporządkowała procesy produkcyjne, zredukowała wąskie gardła i przyspieszyła realizację zleceń.

BEST – tegoroczny i ubiegłoroczny finalista konkursu – zawdzięcza sukces wypracowanej wewnątrz organizacji platformie Sigma CRM. Rozwiązanie służy do kompleksowej obsługi wierzytelności dłużników, umożliwiając sprawną obsługę spraw pracownikom BEST, a klientom gwarantując wygodny dostęp do kanału online z opcją samoobsługi. Nowy system kilkudziesięciokrotnie (!) skrócił kluczowe procesy w firmie, m.in. konfigurację nowych produktów finansowych czy importowanie nowych portfeli wierzytelności.

Ciekawy projekt zrealizowało Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Ciechanowie. Jednostka zbudowała bardzo wydajne systemy odczytu ciepłomierzy oraz monitoringu węzłów cieplnych, a także zdalnego zarządzania siecią ciepłowniczą. Dzięki temu sam proces rozliczeń skrócono z blisko tygodnia do niecałego dnia pracy.

W odniesieniu do integracji wewnątrzfirmowych procesów należy wspomnieć podwójnego Lidera Informatyki z roku 2015, Grupy Atlas, zwycięzcy zarówno w kategorii „Przemysł”, jak i nagrody specjalnej pod hasłem SMAC Master. Atlas skutecznie przeprowadził konsolidację 20 skupionych w grupie spółek dzięki projektowi Zintegrowanego Systemu Zarządzania, bazującemu na platformie IBM Connections i narzędziu SAS Visual Analytics.

Okiem jurora

Wśród projektów zgłoszonych do konkursu „Lider Informatyki 2017” wiele zaskakuje świeżym i innowacyjnym podejściem do zastosowania technologii w biznesie, mierzonym konkretnymi zyskami. Potwierdza to ważną rolę innowacji w procesach transformacyjnych. Ważne jest to, że tak wiele firm biorących udział w konkursie podjęło odważne decyzje o głębokiej przebudowie swoich procesów biznesowych. To efekt cyfrowej transformacji, która jest narzędziem do realizacji zmian, choć trudno wskazać jej dominujące jej trendy. Dopiero ich suma oraz dobre wpasowanie w sytuacje i potrzeby konkretnej organizacji otwierają drzwi dla skutecznej transformacji biznesu.

Perspektywa technologiczna nie zaskakuje. Filary cyfrowej transformacji mają się dobrze: chmura, mobilność, analityka coraz częściej znajdują swoje zastosowanie i coraz częściej są w ścisłej symbiozie. Dynamicznie wzrasta zainteresowanie technologiami dla segmentu Retail (VR/AR czy Omnichannel). To dobre zjawiska. Do konkursu zgłoszono także projekty związane z internetem rzeczy, jednak można zauważyć wolny rozwój scenariuszy monetyzacyjnych dla tego obszaru.

Marek Zamłyński, juror konkursu „Lider Informatyki 2017”

dyrektor regionalny IDC Poland & Baltic States

prezes zarządu IDC Polska sp. z o.o.

Internet rzeczy wkracza do przedsiębiorstw

Rozwiązania z dziedziny IoT mają coraz więcej praktycznych zastosowań, a przedsiębiorstwa zrealizowanych i biznesowo zasadnych studiów przypadku. Opomiarowanie i sensoryka zarządzana z poziomu dedykowanych platform aplikacyjnych przekłada się m.in. na istotną optymalizację procesów oraz poprawę sterowności organizacji dzięki stałemu, strumieniowemu (lub zbliżonemu) dostępowi do danych; stabilność i bieżące śledzenie funkcjonowania procesów pozwalają wydłużyć okresy międzyserwisowe oraz ograniczyć zasięg potencjalnych awarii. W dłuższym czasie rozwiązania IoT umożliwiają także stworzenie nowych, cyfrowych linii biznesowych.

Przykłady ciekawych wdrożeń IoT w polskich organizacjach, które trafiły do finału „Lidera Informatyki”, można mnożyć. Wśród najciekawszych warto wymienić projekt systemu monitorowania i sterowania piecami próżniowymi, zbudowany przez finalistę kategorii „Przemysł” w roku 2016, rzeszowski Pratt & Whitney. Dzięki realizacji projektu firma usprawniła wykorzystanie pieców, osiągnęła sięgające 10% oszczędności na energii elektrycznej, a także skróciła czas reakcji na problemy.

Wśród tegorocznych finalistów projekty związane z IoT zgłosiły dwie spółki sektora usług publicznych: wspomniany już PEC w Ciechanowie – którego system odczytu ciepłomierzy i zarządzania siecią ciepłowniczą bazuje na inteligentnych licznikach (Smart Metering) – oraz MPWiK we Wrocławiu. System SmartFlow wdrożony przez wrocławską jednostkę to narzędzie do wykrywania awarii w sieci wodociągowej. Bezprzewodowe czujniki przekazują dane do bazy danych oraz platformy analitycznej w chmurze obliczeniowej Microsoft Azure. Dzięki wdrożeniu przedsiębiorstwo jest w stanie wykryć awarię na sieci do trzech dni od jej wystąpienia, w porównaniu do nawet 180 dni przed realizacją projektu. Microsoft pokazuje wdrożenie zrealizowane przez wrocławskie MPWiK jako modelowy przykład zaawansowanego wykorzystania możliwości platformy Azure.

Koniec wielkich projektów IT w sektorze bankowym

Wielkie, warte setki milionów złotych projekty informatyczne w bankach oraz instytucjach finansowych dobiegły końca – jest ich obecnie zauważalnie mniej niż jeszcze kilka lat temu. Według tegorocznego raportu „Computerworld TOP200”, przychody firm informatycznych ze sprzedaży do sektora bankowego w 2016 r. wyniosły 3,53 mld zł, a więc niewiele ponad 2% więcej niż w roku 2015 (3,45 mld zł). Sprzedaż do sektora finansów i ubezpieczeń w analogicznym okresie spadła o 7,7 pkt proc. – z poziomu 1,15 mld zł w 2015 r. do 1,06 mld zł rok później.

Obecnie sektory bankowy i finansowy koncentrują się na mniejszych, ale innowacyjnych projektach IT, takich jak: udostępnianie cyfrowych kanałów dostępu, digitalizacja procesów czy analiza wielkich wolumenów danych. Kilka przykładów tego typu projektów w wykonaniu finalistów i laureatów konkursu „Lider Informatyki” wymieniono wyżej.

W związku z pogłębiającą się cyfryzacją bankowości i finansów powoli redukowana jest liczba placówek tego typu instytucji – obecnie klienci coraz częściej chodzą tam jedynie w sprawach istotnej wagi, takich jak kredyty hipoteczne czy duże pożyczki gotówkowe. Cała gama innych spraw już dawno trafiła do cyberprzestrzeni.

Koniec wielkiej skali wdrożeń ERP

Wielkie projekty IT skończyły się nie tylko w sektorach bankowości i finansów. Trudno dzisiaj wyobrazić sobie uczestnika konkursu „Lider Informatyki”, który zostałby laureatem dzięki wdrożeniu systemu ERP. Czasy się zmieniły, a system zarządzania zasobami przedsiębiorstwa to jedna z wielu platform – choć wciąż istotna – które wspierają procesy w firmach.

Systemy ERP oczywiście wciąż pojawiają się wśród projektów zgłaszanych do konkursu, z zasady jako element, z którym np. za pomocą szyny danych spięto nowoczesne rozwiązania analityczne czy z dziedziny IoT, jak było w przypadku PEC Ciechanów.

Okiem jurora

Po zapoznaniu się z tegorocznymi zgłoszeniami konkursowymi można z łatwością dostrzec pewne technologiczne trendy. Wśród najpopularniejszych, dobrze rozpoznanych tematów znajdują się: chmura IT, cyfryzacja i automatyzacja interakcji biznesowych czy optymalizacja procesów. Pojawiły się jednak nowe trendy, które dopiero czekają na eksplorację – w szczególności sztuczna inteligencja oraz technologie rozszerzonej rzeczywistości. To właśnie te jeszcze niezbadane obszary mogą być źródłem największej jakościowej zmiany na technologicznym rynku.

Kierunek zmian rozwiązań istotnych dla cyfrowej transformacji przedsiębiorstw jest zdecydowanie programowo zdefiniowany, a sprawna i dostępna na każde żądanie infrastruktura informatyczna firmy jest wymogiem koniecznym. Właśnie dlatego cyfrowi liderzy przede wszystkim stawiają na elementy wpływające na uzyskanie przewagi konkurencyjnej – czyli na logikę i algorytm. Cyfrowa transformacja jest bowiem niezbędna do utrzymania się na rynku oraz skutecznej realizacji projektów informatycznych jak i strategicznych celów biznesowych. A rozwiązania „software-defined” zdecydowanie usprawniają dokonywanie takich przemian.

Stanisław Leszczyński,

juror konkursu „Lider Informatyki 2017”

dyrektor sprzedaży, Dell EMC Polska

Sektor publiczny wzmacnia informatyczny Back Office

Administracja publiczna nie jest powszechnie kojarzona z efektywnością wydatkowania budżetów na IT oraz wydajnością wdrażanych za te pieniądze rozwiązań. Wydaje się jednak, że sytuacja zaczyna powoli zmierzać we właściwym kierunku.

Ministerstwo Cyfryzacji dokonało przeglądu prowadzonych projektów IT, co odbiło się na przychodach firm informatycznych: według „Computerworld TOP200” ich sprzedaż do sektora publicznego spadła rok do roku o ponad 25 pkt proc, z poziomu 3,4 mld zł w 2015 r. do 2,53 mld zł rok później. Ministerstwo Cyfryzacji twierdzi m.in., że firmy IT przez wiele lat rozdymały kosztorysy, sprzedawały rozwiązania niepotrzebne albo drogie w realizacji, korzystając przy tym z utrudnionego dostępu do kompetencji informatycznych w administracji publicznej. Obecnie celem Ministerstwa jest zintegrowanie i wykorzystanie już posiadanych zasobów IT. Administracja coraz chętniej korzysta z usług wynajmu specjalistów IT (co pokazują wyniki przetargów ogłaszanych przez COI czy CSIOZ) oraz rozwija własne kompetencje, dzięki czemu współpraca z zewnętrznymi dostawcami adresowana jest tam, gdzie rzeczywiście znajduje to uzasadnienie.

Przykład? Zwycięzcą tegorocznego konkursu „Lider Informatyki” w kategorii „Przemysł” jest Ministerstwo Finansów. W związku z wejściem w życie przepisów o Jednolitym Pliku Kontrolnym (JPK) jednostka zbudowała narzędzie do przyjmowania od podatników plików z rozliczeniami w formacie XML. Aby zapewnić skalowalność rozwiązania, Departament Informatyzacji Ministerstwa Finansów wdrożył usługę w prywatnej chmurze w Centrum Przetwarzania Danych MF. Dane podatkowe są tam weryfikowane w środowisku Big Data na platformie Apache Hadoop.

Dojrzałe wdrożenia w chmurze

Coraz więcej przedsiębiorstw realizuje zaawansowane, dojrzałe wdrożenia w chmurze obliczeniowej. To już nie tylko proste usługi SaaS, ale i chmury prywatne oraz hybrydowe, zapewniające skalowalność i wydajność krytycznym procesom biznesowym. W efekcie wzrasta liczba zgłaszanych do konkursu „Lider Informatyki” projektów wykorzystujących wyspecjalizowane rozwiązania cloudowe.

Przykładem ciekawego wdrożenia chmurowego jest opisane wyżej repozytorium JPK Ministerstwa Finansów. Drugim wartym przytoczenia rozwiązaniem jest projekt „Zero Touch” ING Banku Śląskiego, który zapewnił tej jednostce zwycięstwo w kategorii „Bankowość i finanse” w 2015 r. „Zero Touch” to zaawansowane chmurowe środowisko służące do budowy, testowania oraz rozwijania aplikacji. Deweloperzy pracujący w ING uzyskali dzięki niemu możliwość prostego tworzenia wirtualnych maszyn praktycznie w dowolnych konfiguracjach systemowych. Środowisko jest elastyczne, a w razie awarii lub wykrycia naruszenia bezpieczeństwa następuje automatyczne przepięcie na inny serwer.

Prawdziwe innowacje powstają w sektorze handlu i usług

Przykłady finalistów i laureatów konkursu „Lider Informatyki” z ostatnich lat unaoczniają wyraźny wzrost dojrzałości wdrażanych projektów IT w sektorze handlu i usług, który dotąd ustępował w tej dziedzinie pola bankom czy instytucjom finansowym.

Wcześniej przedstawione zostały tegoroczne projekty finalistów konkursu, zrealizowane np. przez firmy Rossmana czy Nowy Styl Group. Dojrzałym projektem może pochwalić się Selvita, krakowskie przedsiębiorstwo biotechnologiczne wyspecjalizowane w opracowywaniu leków (w szczególności onkologicznych), założone przez dawnych menedżerów Comarchu. Stworzone przez pracowników Selvity narzędzia – pakiet programowy HotSpot oraz aplikacja do analiz chemoinformatycznych – pozwoliły firmie m.in. zaoszczędzić setki tysięcy euro rocznie na specjalistycznych badaniach przesiewowych, zastąpionych komputerowymi symulacjami zachowania związków białkowych.

Drugim wartym uwagi przykładem jest finalista kategorii „Handel i usługi” z roku 2015 – słupskie przedsiębiorstwo obuwnicze Gino Rossi. Firma wdrożyła platformę kontekstowo dostosowującą i wyświetlającą ofertę klientom odwiedzającym jej sklepy. Rozwiązanie to pozwoliło w czasie rzeczywistym analizować dane i przeprowadzać multikanałowe kampanie reklamowe. Zastosowane beacony umożliwiły obserwację ruchu w sklepach i zbieranie informacji zwrotnej o reakcjach na daną reklamę. Platforma zintegrowała też systemy magazynowe i informacje o dostępności produktów.