Co z tą chmurą?

Wydaje się, że chmura obliczeniowa jest tematem przepracowanym zarówno przez biznes, jak i działy IT, a stojące za nią technologie są powszechnie stosowane. Wyniki przeprowadzonego przez Computerworld badania udowadniają, że nie jest to oczywiste.

Polskie firmy widzą zalety rozwiązań chmurowych, ale nie podzielają entuzjazmu dostawców w odniesieniu do kwestii bezpieczeństwa i opłacalności.

O ile niemal co druga polska organizacja stosuje rozwiązania chmurowe (49%), o tyle udział szeroko rozumianych zasobów IT utrzymywany w tym modelu jest dość niski. Połowa przedsiębiorstw i instytucji wykorzystujących chmurę obliczeniową wskazuje, że jej udział w ogólnej puli firmowych zasobów IT nie przekracza 20%.

Zobacz również:

  • Nvidia odtworzyła całą planetę. Teraz wykorzysta jej cyfrowego bliźniaka do dokładnego prognozowania pogody
  • Dzięki nowym przepisom, walka z nadużyciami w komunikacji elektronicznej będzie łatwiejsza

Ile chmury w chmurze?

Większy udział modelu chmurowego w infrastrukturze IT dało się zaobserwować wśród organizacji sektora Enterprise, a więc zatrudniających więcej niż 250 osób: powyżej 20% zasobów w chmurze obliczeniowej utrzymuje 42% z nich. Analogiczne zasoby wskazało 30% mniejszych organizacji wykorzystujących rozwiązania chmurowe.

Konferencja Computerworld

Więcej na temat wdrażania chmury obliczeniowej oraz doboru najlepszego modelu tego typu rozwiązań będą mieli Państwo okazję dowiedzieć się podczas konferencji Computerworld „Best in Cloud”, która odbędzie się 15 marca 2016 w Warszawie.

Szczegółowe informacje na temat programu, uczestników oraz konkursu "Best in Cloud" znajdują się pod adresem www.computerworld.pl/konferencja/bestincloud2016.

Udział w konferencji jest całkowicie bezpłatny dla osób kwalifikowanych.

Wśród dostępnych modeli funkcjonowania chmury obliczeniowej najczęściej wybierana jest chmura prywatna, jako dominujący w ramach swoich organizacji wskazała go ponad połowa (56%) ankietowanych. Drugim pod względem popularności modelem jest chmura hybrydowa, łącząca zwirtualizowaną infrastrukturę IT firmy z zasobami udostępnianymi przez zewnętrznych dostawców – tę opcję wymienił blisko co trzeci (34%) respondent. Jedynie co dziesiąta z analizowanych organizacji wykorzystuje zasoby public cloud bez udziału własnych elementów infrastruktury. Co ciekawe, model ten jest niemal dwukrotnie częściej obecny wśród dużych firm i korporacji (13%) niż wśród podmiotów sektora MŚP (7%).

Perspektywa użytkowników

Co z tą chmurą?

Uczestnicy wskazali najważniejsze z ich perspektywy zalety i niedomagania rozwiązań chmurowych. Wymienione w dwóch dotyczących tych kwestii pytaniach odpowiedzi skonstruowane zostały na zasadzie przeciwieństw. Takie przedstawienie tematu z jednej strony umożliwiło obserwację skali uznania dla określonych korzyści wynikających ze stosowania cloud computingu, z drugiej zaś pozwoliło ustalić, gdzie pomiędzy hipotetycznymi zaletami chmury a ich realnym funkcjonowaniem w organizacjach zachodzi największy dysonans.

Analizując najczęściej wskazywane przez respondentów zalety chmury obliczeniowej, na pierwszy rzut oka łatwo dostrzec, że podstawową zaletą tej technologii jest „wygoda i elastyczność konfiguracji usług”. Jako najistotniejszą wadę usług chmurowych ankietowani postrzegają z kolei ich „niepewne bezpieczeństwo”.

Porównanie ww. wskazań z ich przeciwstawnymi odpowiednikami zdradza ciekawe zależności. Jedynie niewiele więcej niż co 20. (6%) ankietowany stwierdził, że „elastyczność chmury obliczeniowej wynika z jej ograniczeń funkcjonalnych”, a bezpieczeństwo danych jako zaletę postrzega mniej niż co 10. uczestnik badania (9%). Wydaje się, że o ile specjaliści IT są faktycznie przekonani co do elastyczności i wygody usług w chmurze, o tyle zapewnienia dostawców co do jej bezpieczeństwa (wysoki poziom SLA, fizyczny dostęp do centrów danych, zabezpieczenia przed naruszeniem danych) nie znajdują wśród przedstawicieli działów IT zrozumienia. Co ciekawe, brak zaufania jest częściej wskazywany przez podmioty wywodzące się z sektora MŚP niż z sektora Enterprise (odpowiednio 24% i 17%).

Uczestnicy i założenia badania

W głównej części badania Computerworld poświęconego zastosowaniom i stosunku polskich organizacji do chmury obliczeniowej udział wzięło 226 respondentów, decydentów IT. 120 organizacji zaliczało się do sektora MŚP, a 106 do sektora dużych firm i korporacji. Ankietowani wywodzili się z kluczowych sektorów polskiej gospodarki, m.in. branży informatycznej (22%), przemysłu, produkcji i wydobycia (15%), finansów, bankowości i ubezpieczeń (12%), sektora publicznego (11), FMCG, handlu i dystrybucji (5%) i innych (25%).

Dla uzyskania materiału porównawczego badanie rozszerzono o część skierowaną do głównych odbiorców usług dostarczanych przez działy IT. W tej części badania udział wzięło 149 osób reprezentujących kadrę kierowniczą biznesu (CEO, CMO, CFO).

Badanie przeprowadzono w październiku br.

Zdania respondentów okazały się podzielone co do kosztów: 15% respondentów wskazało na „niższe koszty posiadania (TCO) niż w przypadku własnej infrastruktury”, zaś 10%, że „koszty posiadania chmury obliczeniowej są tak naprawdę zbliżone do tych wynikających z utrzymywania własnej infrastruktury IT”. Ostatnią odpowiedź zauważalnie częściej wybierały osoby z firm, w których dominowała chmura hybrydowa (23%). Warto to odnotować, gdyż kwestie finansowe istotnie wpływają na zamiary inwestycyjne (bądź ich brak) w odniesieniu do technologii cloud. Temat ten został szerzej omówiony dalej.

Uwagę zwraca także zestawienie odpowiedzi wskazujących na brak istotnych zalet oraz brak istotnych wad cloud computingu. Tę pierwszą opcję wskazało raptem 2% badanych, drugą zaś 12%. Liczba silnych zwolenników chmury obliczeniowej jest zatem kilkukrotnie wyższa niż liczebność grupy ankietowanych niedostrzegających żadnych zalet tego modelu dostarczania IT.

Co z tą chmurą?

Z uwagi na fakt, że ostateczne decyzje w zakresie zainwestowania w technologie cloud computing często zależą od przedstawicieli działów biznesowych, postanowiliśmy zapytać tych ostatnich o priorytety, jakie powinny na rzecz organizacji realizować działy IT. Udzielone odpowiedzi zostały przeanalizowane pod kątem ustalenia, na ile chmura obliczeniowa pozwala je realizować, ułatwiając działom IT pełnienie funkcji brokera usług oczekiwanych przez działy biznesowe. „Tradycyjna rola IT jako jednostki wytwarzającej usługi i produkującej dla klienta wewnętrznego musi się zmienić. Nowe IT będzie miało więcej z brokera usług niż ich wytwórcy. IT musi dostarczyć prócz platform i narzędzi również efektywnych i szybkich procesów pozwalających na szybkie skorzystanie z nowoczesnych usług chmurowych dostępnych na rynku” – mówi Kamil Ciukszo, dyrektor ds. rozwoju usług zarządzanych i chmury w Cisco Systems Poland.

Blisko siedmiu na dziesięciu (69%) ankietowanych przedstawicieli biznesu zadeklarowało, że priorytetem powinno być „utrzymanie maksymalnej dostępności i stabilności firmowych systemów informatycznych”. Kolejne dwa najczęściej wymieniane priorytety podkreślały konieczność „gwarantowania bezpieczeństwa firmowych danych” (40%) oraz „możliwość szybkiego wdrażania nowych funkcji w zależności od zmieniających się potrzeb biznesowych” (34%).

Analizując wyniki badania, można wywnioskować, że zdaniem specjalistów IT chmura obliczeniowa pozwala dobrze odpowiedzieć na potrzeby wyrażone przez przedstawicieli biznesu w pierwszej i trzeciej odpowiedzi. Usługi IT w modelu cloud, zwłaszcza w wydaniu hybrydowym i pod postacią chmury publicznej, gwarantują wyższej klasy SLA. Dostępność i niezawodność infrastruktury IT jest podstawowym biznesem i źródłem przychodów dostawców chmury obliczeniowej, dlatego na rzecz realizacji odpowiedniego poziomu jakości takich usług są w stanie skierować więcej znacznie więcej zasobów i wiedzy niż firmy skoncentrowane na innych branżach.

Inaczej wygląda kwestia bezpieczeństwa danych – jej zagwarantowanie jest drugim najczęściej wymienianym przez pracowników biznesowych priorytetem, formułowanym w stosunku do działów IT. Z kolei głównym czynnikiem budzącym obawy specjalistów IT w odniesieniu do korzystania z zewnętrznych dostawców usług i zasobów IT jest właśnie bezpieczeństwo danych. Biorąc pod uwagę to nastawienie, nietrudno zrozumieć, skąd najczęściej wskazywaną odpowiedzią, jaka padała na pytanie o plany inwestycyjne w technologie cloud, był „brak zaufania w stosunku do bezpieczeństwa rozwiązań chmurowych”.

Co z tą chmurą?

Kto i dlaczego (nie) bierze pod uwagę inwestycji w chmurę

Grupa 226 uczestników badania (wykorzystujących chmurę i niekorzystających z niej) została poproszona o określenie przybliżonego czasu planowanych inwestycji w tę technologię. W ciągu najbliższego roku projekty w zakresie cloud computingu realizować będzie 28% organizacji. Dalsze 27% będzie inwestowało w chmurę obliczeniową w ciągu 12–24 miesięcy (15%) bądź później niż za dwa lata (12%).

Rozbudową środowisk chmurowych częściej zainteresowane są duże firmy i korporacje (60% odpowiedzi: tak) niż małe i średnie organizacje (50%). Jak opisano wcześniej, przedsiębiorstwa sektora Enterprise cechuje większy udział technologii cloud wśród ogółu firmowych zasobów IT. W połączeniu z częściej deklarowanymi planami inwestycyjnymi w tym zakresie pozwala to mniemać, że firmy zatrudniające powyżej 250 pracowników co do zasady dostrzegają dla siebie więcej korzyści z cloud computingu niż te działające w sektorze MŚP.

Blisko połowa (45%) uczestników badania zadeklarowała, że nie zamierza podejmować działań w kierunku wdrażania lub rozwijania technologii cloud computing. Pomijając grupę deklarującą, że „w ostatnim czasie firma realizowała już inwestycje w tym zakresie” (10%), najczęściej wskazywanym przez badanych powodem był „brak zaufania w stosunku do bezpieczeństwa rozwiązań chmurowych” (28%), drugim zaś niemożność będąca efektem obwarowań prawnych (21%).

Co dziesiąty (12%) ankietowany zadeklarował, że „łączny koszt posiadania (TCO) chmury obliczeniowej nie jest dostatecznie konkurencyjny w stosunku do kosztów utrzymania naszej własnej infrastruktury”. Dalsze 7% respondentów powiedziało, że inwestowanie w chmurę przekreśla „brak możliwości finansowych”, a 1%, że „migracja do chmury obliczeniowej byłaby zbyt koszto- i pracochłonna”. Warto zwrócić uwagę, że ostatnie trzy wymienione odpowiedzi miały jeden wspólny mianownik: finanse. Wydaje się, że ta grupa respondentów daje do zrozumienia, że nie spotkała się z dostatecznie opłacalną ofertą migracji zasobów fizycznych do chmury obliczeniowej.

„Rzeczywisty koszt chmury publicznej jest cztery do ośmiu razy wyższy niż cena, jaką firmy płacą dostawcom usług chmurowych. Dzieje się tak, gdyż usługi z chmury muszą funkcjonować w ramach modelu IT i procedur obowiązujących w danej firmie. To powoduje dodatkowe koszty związane np. z koniecznością zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa, integracji sieci czy zarządzania rozwiązaniami od różnych dostawców” – tłumaczy Kamil Ciukszo.

Co z tą chmurą?

Respondenci często wykorzystywali (23%) możliwość udzielenia własnej odpowiedzi jako „Inne, jakie?”. Wśród tej grupy odpowiedzi dało się dostrzec mniej lub bardziej zawoalowany brak potrzeby, sugerujący, że respondenci uważają swoje środowiska IT za dostatecznie wydajne względem aktualnych potrzeb.

Chmura niejawna

Badanie dotyczące chmury obliczeniowej nie mogło pominąć tzw. Shadow IT – zjawiska polegającego na włączaniu i wykorzystaniu do celów służbowych bez wiedzy i aprobaty działu IT – zewnętrznych usług IT do pakietu tych udostępnianych przez firmę (np. Dropbox, Evernote, Prezi, komunikatorów itp.).

„Proces ten całkowicie pomija dział IT, który zostaje pozbawiony jakiejkolwiek kontroli zarówno pod względem dostępu do usługi, jej integralności, jak i bezpieczeństwa przetwarzanych przez nią danych. Dział IT nie kontroluje, kto ma dostęp do usługi. Konta użytkowników najczęściej tworzy osoba zamawiająca usługę lub, co gorsza, cały dział lub firma pracują na jednym koncie” – mówi Maciej Sobianek, menedżer produktu Microsoft Clou Platform.

W odniesieniu do tej kwestii ważne wnioski niesie zestawienie odpowiedzi udzielanych przez przedstawicieli biznesu i działów IT. Okazuje się, że Shadow IT jest zjawiskiem znacznie powszechniejszym, niż sądzą specjaliści IT. Tylko 12% uważa, że pracownicy ich firmy często bądź bardzo często wykorzystują systemy lub IT spoza pakietu aplikacji udostępnianych przez dział IT. Takich deklaracji udzieliło 39% przedstawicieli biznesu. Jedynie co 10. (11%) spośród badanych reprezentujących działy biznesowe powiedział, że firmowy dział IT świadomie przeciwdziała takim praktykom. „Według badania Cisco Cloud Consumption Services, liczba aplikacji w chmurze wykorzystywanych przez pracowników bez wiedzy i zgody działów IT jest od 15 do nawet 20 razy większa, niż sądzą CIO. Co więcej, z roku na rok trend ten jest coraz wyraźniejszy” – mówi Kamil Ciukszo.

Wydaje się, że waga problemu jest niedoceniana przez specjalistów bezpieczeństwa IT, mimo że może to prowadzić do poważnych naruszeń bezpieczeństwa. Przykład? „Jeśli dana aplikacja nie jest zarządzana przez dział IT, w przypadku odejścia pracownika z firmy nikt nie będzie pamiętał, aby zablokować mu do niej dostęp. Skutkuje to poważną luką bezpieczeństwa i integralności danych” – podkreśla Maciej Sobianek. „Najlepszym wyjściem jest skuteczna strategia wdrożenia chmury hybrydowej, która zapewni wybór, kontrolę i zgodność z firmowymi politykami. Jednak aby to zrobić, konieczna jest wcześniejsza analiza wykorzystania chmury i zewnętrznych aplikacji w firmie – trudno kontrolować coś, czego się nie widzi” – dodaje Kamil Ciukszo.

Co z tą chmurą?

Biorąc pod uwagę ustalenia badania, widać niekonsekwencję. Mimo że przedstawiciele biznesu deklarują wobec działów IT oczekiwanie co do bezpieczeństwa firmowych danych, to jednocześnie blisko 40% za nich często bądź bardzo często korzysta z systemów i usług IT spoza pakietu aplikacji udostępnianych przez firmę, kolejne 15% robi to zaś sporadycznie. Specjaliści IT często deklarują brak zainteresowania technologiami chmurowymi ze względu na bezpieczeństwo, ale patrzą przez palce na dobieranie zewnętrznych usług IT przez pracowników biznesowych.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200