Wygoda to główny powód, dla którego serwery faksów zyskują ostatnio na popularności. Jest jednak i inny powód: serwery faksów łączą w sobie zalety dwóch popularnych technik - kserografii i lokalnych sieci komputerowych (LAN, local area net-works). Pozwalają więc na bezpośrednie wysyłanie telefaksem dokumentów z sieci bez konieczności uprzedniego ich drukowania. Co prawda telefaks można udostępnić użytkownikom sieci LAN także za pośrednictwem kart przeznaczonych dla poszczególnych komputerów. Połączenie tych kart z telefaksem wymaga jednak większej liczby układów scalonych niż w wypadku użycia serwerów sieciowych.

Poniżej podajemy za tygodnikiem "Network World" wyniki testów, którym poddano siedem różnych serwerów faksów w warunkach bliskich panującym w prawdziwym biurze.

Co to jest serwer faksów?

Większość serwerów faksów dostępna jest z terminali sieci LAN za pośrednictwem standardowych złączy, a więc bez dodatkowego sprzętu ani specjalnego oprogramowania. Dostęp możliwy jest za pośrednictwem menu programów użytkowych, a także przy użyciu poleceń; tę drugą możliwość zapewniają rezy-dentne programy typu TSR (termi-nate and stay resident, czyli "zakończ działanie, ale pozostań w pamięci"). Dla potrzeb testów, których wyniki referujemy, serwer faksów zdefiniowano roboczo jako taką kombinację sprzętu i oprogramowania, która pozwala korzystać z telefaksu bezpośrednio z sieci LAN. Kombinacja ta może być fizycznie niezależnym urządzeniem, ale może też działać jako normalny telefaks wyposażony w oprogramowanie sieciowe.

Korzystanie z telefaksu w sieci LAN oznacza jako mimimum możliwość wysyłania faksów z poszczególnych terminali sieci oraz drukowania ich na wielodostępnej drukarce. W omawianym tu eksperymencie testowano serwery tylko w zakresie tak określonego minimum. Nie sprawdzano więc, czy i jak realizują one inne pożądane funkcje, np. wyświetlenie faksu na ekranie monitora, zapamiętanie go na dysku czy też automatyczne rozesłanie faksów do wybranych użytkowników sieci.

Uczestnicy testów

Do udziału w eksperymencie zaproszono trzynaście firm produkujących serwery faksów zgodne ze standardem NetWare 286 Ethernet LAN firmy Newell. Siedmiu producentów przyjęło zaproszenie, sześciu zaś odmówiło ze względu na nie ukończone jeszcze prace nad nowym modelem.

Dwa spośród testowanych serwerów, Faxpress firmy Castelle i [etFax/PC firmy JetFax, są fizycznie odrębnymi urządzeniami: pierwszy jest węzłem w sieci LAN, a drugi pośredniczy między serwerem plików

a drukarką laserową. Inaczej działa pięć pozostałych modeli, a mianowicie Net Fax firmy All The Fax z Great Neck w stanie New York, FAXNET firmy,Commwave z San Diego, Gam-maNet firmy Gammalink z Sunny-vale w Kalifornii, TurboFax-NET firmy Imavox z Santa Clara w Kalifornii i NetFAX Manager firmy OAZ Communications z Fremontto w Kalifornii. Urządzenia te pracują jako dodatkowe pulpity instalowane przy wydzielonych terminalach serwerów faksów. Zazwyczaj terminalem takim jest komputer osobisty z procesorem Intel 80286, podłączony do sieci LAN.

Uczestniczące w eksperymencie serwery faksów testowano w środowisku złożonym z następujących urządzeń: jednego serwera plików Step/33 firmy Everex, jednej drukarki LaserJet II firmy Hewlett-Packard oraz czterech komputerów osobistych z procesorem 80286, podłączonych do sieci Ethernet LAN za pomocą adapterów Etherlink II firmy 3Com. W wypadku pięciu serwerów pracujących jako dodatkowe pulpity terminali innych serwerów w charakterze terminala wykorzystano ponadto jeden komputer osobisty, wyposażony w procesor 80386, 4 MB pamięci operacyjnej, adapter Novell NE2000 Ethernet LAN i twardy dysk. Do wysyłania i odbioru dokumentów posłużył typowy biurowy telefaks Sharp FO-510, a do cyfrowego zapisu wysyłanych dokumentów skaner Canon K-l 2.

Rodzaje testów

Uczestniczące w badaniu serwery faksów testowano na pięciu typach dokumentów, a mianowicie: na plikach ASCII, na arkuszach obliczeniowych sporządzonych za pomocą pakietu Lotus 1-2-3 (wersja 2.2), na tekstach napisanych za pomocą edytora Word 5.0, na rysunkach przygotowanych za pomocą Harvard Graphics (wersja 2.12) i na tekstach przetworzonych przez skaner. Dokumenty te wybrano tak, by były reprezentatywne dla rzeczywiście używanych w biurze. Gdy dany serwer na to pozwalał, wykorzystano dwa sposoby wysyłania dokumentów: za pomocą menu programów użytkowych i za pomocą rezydentnego oprogramowania typu TSR. Jeśli te dwa sposoby dawały różne wyniki, przy ocenie serwera brany był pod uwagę wynik lepszy.

W sumie wykonano dziewięć testów, siedem dotyczących wysyłania dokumentów i dwa dotyczące odbioru. Testy te można podzielić na trzy grupy: podstawowe testy wysłania (1-4), podstawowe testy odbioru (5-6) i zaawansowane testy wysłania (7-9). W testach 1-3 wysyłany był z jednego terminala sieci LAN jednostronicowy dokument będący, odpowiednio, tekstem w postaci pliku ASCII, arkuszem kalkulacyjnym w postaci pliku ASCII i obrazem dokumentu przetworzonego przez skaner. W teście 4 wysłano jednostronicowy dokument do trzech użytkowników sieci posługujących się dwoma numerami telefaksu: najpierw wybrany został pierwszy numer, potem drugi, potem znów pierwszy. Test 5 polegał na odbiorze jednostronicowego faksu i wydrukowaniu go na dostępnej w sieci drukarce laserowej. W teście 6 ten sam faks był w krótkich odstępach czasu odbierany i drukowany cztery razy, przy czym do wysłania go wykorzystano dostępną w telefaksie Sharp opcję wysyłki wielokrotnej.

Testy zaawansowane (7-9) polegały na wysyłaniu skomplikowanych dokumentów napisanych w języku poleceń drukarek Hewlett-Packard (HP PCL, Printer Command Langua-ge) lub w języku PostScript. Poddano im tylko pięć z siedmiu testowanych serwerów, gdyż pozostałe nie dostarczają środków umożliwiających ich wykonanie. W teście 7 wysłano jednostronicowy wykres kołowy, a w teście 8 dziesięć stron przygotowanych za pomocą edytora tekstów. Najbardziej wymagający, bo łączący kilka niezależnych testów, był test 9. Polegał on na kolejnym wysłaniu czterech jednostronicowych dokumentów do czterech odbiorców mających ten sam numer telefaksu. Wysłano mianowicie tekst ASCII, arkusz kalkulacyjny, wykres kołowy i dokument napisany za pomocą edytora tekstów.

Wyniki

Czas wykonania testów mierzono za pomocą stopera. W wypadku testów wysłania był to czas od zainicjowania operacji przez użytkownika w sieci do nadejścia sygnału telefaksu odbierającego dokument (lub ostatni z dokumentów, gdy w ramach testu wysyłanych było kilka). W wypadku testów odbioru mierzono czas upływający od nadania sygnału o transmisji do zakończenia wydruku wysłanego dokumentu (lub ostatniego z wysłanych dokumentów). Z jednym wyjątkiem testy podstawowe (1-6) zostały wykonane poprawnie przez wszystkie badane serwery; innymi słowy, wysyłane dokumenty drukowane były. w miejscu przeznaczenia w całości i w czytelnej postaci. Istotnie różne były jednak czasy wykonania testów. Poza tym jeden spośród testowanych serwerów zawiódł w testach zaawansowanych.

W podstawowych testach wysłania (1-4) najlepsze wyniki osiągnął w sumie Net Fax firmy All The Fax, wyprzedzając nieznacznie model Tur-boFax-NET firmy Imavox. Choć ten drugi szybciej wysyłał pojedyncze dokumenty, pierwszy dużo efektywniej wykonał test 4 -rozesłanie tekstu do kilku użytkowników jednocześnie. Trzecie i czwarte miejsce w tej samej grupie testów zajęły, odpowiednio, Faxpress firmy Castelle i GammaNet firmy Gammalink, a piąte JetFax/PC firmy JetFax, który sprawnie wykonał testy 1 i 2 - wysłanie plików ASCII. Względnie mała wydajność modelu NetFAX Manager firmy OAZ Communications w teście 4 i modelu FAXNET firmy Commwave w testach 1-3 sprawiła, że w podstawowych testach wysłania przypadło im, odpowiednio, szóste i siódme miejsce.

Podstawowe testy odbioru, 5 i 6, dały wynik najkorzystniejszy dla modelu JetFax/PC, który szybciej od innych finalizował wydruk nadsyłanych dokumentów. Drugą i trzecią pozycję zajęły, odpowiednio, NetFAX Manager i Faxpress, które ponadto zapisały odebrane faksy na dysku, umożliwiając tym samym ich późniejsze wyświetlenie na monitorze. Net Fax i TurboFax-NET ukończyły testy odbioru, odpowiednio, na czwartym i piątym miejscu, a szósty był GammaNet, który miał najgorszy wynik w teście 6 - kolejnym odebraniu i wydrukowaniu czterech faksów. FAXNET, który w ogóle nie wykonał testu 6, nie został sklasyfikowany. Mimo pomocy technicznej ze strony producenta, który przybył do laboratorium prowadzącego testy, nie udało się zainstalować modelu FAXNET tak, aby każdy z kilku szybko po sobie wysyłanych faksów był w całości odbierany w miejscu przeznaczenia.

W zaawansowanych testach wysyłania, podobnie jak w podstawowych testach odbioru, najlepiej wypadł Jet-Fax/PC, który pozwala wysyłać dokumenty napisane w języku HP PCL. Zaraz za nim uplasował się FAXNET, który umożliwia obsługę tekstów w Postscripcie. Faxpress i GammaNet zajęły trzecie i czwarte miejsce, a pozostałe trzy serwery, które nie obsługują ani HP PCL, ani języka PostScript, nie zostały sklasyfikowane w tej grupie testów.

Co kupić?

Wybór konkretnego serwera zależy od przewidywanych zastosowań. Jeśli planujemy wysyłanie głównie tekstów ASCII lub dokumentów przetworzonych przez skaner, dobrym zakupem będzie NetFax lub TurboFax-NET. Do automatycznego drukowania nadchodzących faksów najlepiej nadaje się JetFax/PC, który zadanie to wykonuje sam, bez dodatkowego komputera i sieci. Jeśli konieczne jest zapisywanie odbieranych faksów na dysku, a następnie wyświetlanie ich lub wysyłanie do innych użytkowników sieci, to odpowiednie będą NetFAX Manager i Faxpress. Natomiast wysyłanie skomplikowanych dokumentów napisanych w języku HP PCL lub PostScript najlepiej powierzyć serwerom JetFax/PC, FAXNET, Faxpress i GammaNet.

Wreszcie, jeśli wszystkie wymienione zadania są dla nas jednakowo istotne, wybór powinien paść chyba na model Faxpress. W każdej grupie testów zajął on dobrą, bo trzecią, pozycję i tym samym okazał się najbardziej uniwersalny z testowanych serwerów.