BEA Systems finansowo ma się świetnie, ale jej pozycja - w związku z umacnianiem się pozycji IBM, Oracle i JBoss może zostać osłabiona. Firma widzi już przeszkody na horyzoncie, wykonuje manewr wymijania, by nie zderzyć się z nimi czołowo.

BEA Systems wciąż pozostaje technologicznym liderem rynku serwerów aplikacyjnych, czy też szerzej - serwerów integracyjnych. Historia zna jednak wiele przypadków firm, które pomimo przodownictwa w dziedzinie technologii nie osiągnęły z tego tytułu spodziewanej nagrody w postaci wyników sprzedaży czy udziału w rynku. Składników sukcesu w tej dynamicznej branży jest wiele - oprócz nieprzeciętnej technologii liczy się m.in. kompleksowość rozwiązań, ich jakość, stopień skomplikowania, a także zdolność do pozyskania właściwych partnerów, rozsądna polityka licencyjna itp.

Wszystko to oczywiście podlega ocenie na tle konkurencji - nie jednorazowej, lecz ciągłej. W tak rozumianych ocenach BEA Systems nie wypada już, niestety, stale coraz lepiej. Niegdyś lider rynku, wybitny specjalista, po dziesięciu latach istnienia doczekał się licznych naśladowców i konkurentów - dużych i małych. Serwer aplikacyjny Java, nawet z rozbudowanym środowiskiem integracyjnym i portalowym, z systemem zarządzania tożsamością i motorem reguł BPEL i obsługą Web Services, nie jest już czymś unikalnym - i już.

Z prawa i z lewa

Kluczem do rozszyfrowania pozycji BEA Systems jest właśnie jej środowisko konkurencyjne. Z finansów nie wszystko da się wyczytać - BEA Systems od kilku dobrych lat osiąga niezłe obroty w okolicy 1 mld USD, a zysk z roku na rok poprawia się. Tymczasem IBM powoli, ale sukcesywnie osiąga zaawansowanie pakietu produktów WebSphere, pozwalające mu konkurować z BEA Systems o najbardziej wymagających klientów. IBM ma zresztą, jak zwykle, wiele innych argumentów, jak serwery, bazy danych, rozbudowana oferta narzędzi, a nawet oprogramowanie do pracy grupowej... W bezpośrednim starciu na rozwiązania wieloletni partner BEA Systems - HP, nie ma obecnie pozycji tak mocnej jak kiedyś.

Z drugiej strony pozycję BEA podkopuje Oracle, który z serwera aplikacyjnego OAS uczynił standardowy element serwera baz danych Oracle 10g i aplikacji biznesowych Oracle E-Business Suite. Biorąc pod uwagę fakt, że Oracle zgromadził ostatnio pod swoimi skrzydłami ogromną liczbę systemów ERP korzystających z technologii Java (PeopleSoft, JD Edwards i kilka innych), rynek na rozwiązania middleware BEA - poza wydajną maszyną wirtualną JRockit - zostaje poważnie uszczuplony.

Zagrożeniem dla pozycji BEA Systems jest wciąż rosnąca w siłę firma JBoss - oczywiście na rynku rozwiązań małych i średnich, a do tego przede wszystkim linuxowych. Ten beniaminek środowiska open source mierzy bardzo wysoko i rynek to wyczuwa. Długo unikający bezpośrednich starć z kolosami JBoss uzyskał w ub. r. certyfikację na zgodność z J2EE. Co więcej, JBoss zaczął właśnie współpracę z Microsoftem, która ma na celu optymalizację działania jego serwera aplikacyjnego na platformie Windows. Ponoć działa na niej ok. połowa z tysiąca dużych instalacji JBoss.

W tej analizie nie można pominąć też samego Microsoftu. Oferując platformę do budowy aplikacji (Windows Server), bardzo bogate środowisko integracyjne (BizTalk Server), systemy do zarządzania informacją (SQL Server) i jej udostępniania (SharePoint Portal Server) oraz ogromną liczbę rozwiązań towarzyszących, Microsoft celuje w te same potrzeby klientów. Różnica polega na tym, tak jak w przypadku IBM, że Microsoft ma wiele źródeł przychodów, BEA zaś jest wciąż firmą o dosyć wąskiej specjalizacji.

Zmiany na serwerze

Aby uniknąć przykrych konsekwencji szybkich zmian zachodzących w otoczeniu konkurencyjnym, BEA wykonuje obecnie wiele manewrów - zarówno w dziedzinie rozwiązań serwerowych, jak i narzędziowych, które mają przywrócić jej mocną pozycję. Jednym ze sposobów na jej odzyskanie jest sprawdzona korporacyjna zasada, której trzymają się konkurenci: jeśli nie masz czegoś w ofercie, kup to lub wejdź w silny alians. No i proszę - w sierpniu br. BEA Systems ogłosiła zamiar przejęcia jednej z wiodących "młodych" firm oferujących rozwiązania portalowe - Plumtree Software.

Plumtree Software specjalizuje się w rozwiązaniach do pracy grupowej nad tworzeniem treści (systemy informacji o produktach, bazy technologiczne, systemy obiegu dokumentów i wszelkie inne), zarządzania zasobami treści, przeszukiwania tych zasobów itd. Ta funkcjonalność biznesowa jest dobrze podparta rozwiązaniami integracyjnymi i komunikacyjnymi, w tym rozwiązaniami opartymi na Web Services. Przy okazji przejmuje relacje z wieloma znamienitymi klientami - wielu spośród nich to największe firmy na świecie, jak Ford, Boeing, Airbus, HP, Toshiba, Sony, GlaxoSmithline, Pfizer, Procter & Gamble, Johnson & Johnson, Citibank, Swiss RE i wiele innych.

Jednocześnie BEA opublikowała nową wersję własnej platformy middleware - WebLogic Application Server (WAS) 9, którą wyposażyła w wiele interesujących funkcji. WAS 9 to platforma, która została ściśle zintegrowana z maszyną wirtualną JRockit 5. Dzięki usprawnieniu mechanizmu odśmiecania pamięci maszyny wirtualnej w porozumieniu z serwerem aplikacyjnym nowa platforma nie wymaga okresowego przestawiania w tryb serwisowy. To zaś znacząco podnosi dostępność i wydajność aplikacji działających w środowisku WAS.

BEA nazywa nową, zoptymalizowaną platformę Real Time Application Server, podkreślając przy tym przewidywalność czasów odpowiedzi - parametr ważny dla wielu klientów, zwłaszcza z branży telekomunikacyjnej i finansowej. Nowa platforma zapewnia jednak coś jeszcze - możliwość dynamicznej aktualizacji serwera aplikacji bez wyłączania działających w jego środowisku aplikacji. Taki tandem funkcji, skupiających się na eliminacji problemów fundamentalnych dla informatyki, z pewnością przysporzy BEA Systems klientów - podobnie jak RAC/OAS z implementacją technologii klastrowej Digitala/Compaqa pomógł Oracle.

Otwieranie narzędzi

Drugie przejęcie zostało ogłoszone w pierwszych dniach października - tym razem sprawa dotyczy narzędzi dla deweloperów. Przejmowana firma nazywa się M7 i oferuje zgodne z Eclipse narzędzia open source o nazwie NitroX przeznaczone do tworzenia aplikacji zgodnych z frameworkami Struts, JSP, JSF i Hibernate. M7 oferuje także narzędzie do monitorowania aplikacji pod kątem wzajemnych zależności komponentów J2EE. BEA już zapowiedziała, że przejęte narzędzia zostaną zintegrowane z pakietem WebLogic Workshop 9. Ciekawostką jest to, że narzędzia M7 współpracują nie tylko z rozwiązaniami BEA, ale także z IBM WebSphere.

Tymczasem sam Workshop 9 prezentuje się bardzo atrakcyjnie. Godny odnotowania jest fakt, że jest to pierwszy pakiet narzędziowy BEA Systems zgodny z Eclipse (3.1). Podobnie jak platforma serwerowa WebLogic 9, nowy zestaw narzędzi oparty jest na maszynie wirtualnej Java 5 z jej zmodyfikowanym modelem obiektowym. Workshop 9 jest także zgodny z JSR 181, który opisuje, w jaki sposób można tworzyć Java Web Services za pomocą adnotacji w kodzie. To, co BEA zaoferuje na zasadach open source, nie przyniesie jej wiele pieniędzy, pozwoli jednak utrzymać, a może i zdobyć w większym stopniu to co po angielsku nazywa się mindshare. W dzisiejszych czasach to istotny element strategii - coś na kształt lojalności marce. O markę zaś BEA Systems - przynajmniej na razie - martwić się nie musi.