W 2013 r. firmy leasingowe sfinansowały transakcje o rekordowej wartości 35 mld. zł., a łączna wartość przedmiotów znajdujących się w posiadaniu ich klientów wyniosła 64,5 mld. zł. W porównaniu do początków rynku wzrosła także średnia wartość przedmiotu leasingu z 30,7 tys. zł do 137 tys. zł. Niezmiennie najliczniejszą grupą leasingowanych aktywów są pojazdy (58,7%). Ale o ile leasing samochodów jest już w Polsce standardem, o tyle leasing sprzętu IT czy oprogramowania nie jest jeszcze oczywistym wyborem dla wielu przedsiębiorców. W strukturze ruchomości finansowanych leasingiem według danych Związku Polskieg Leasingu rozwiązania informatyczna stanowią w naszym kraju wiąż mniej niż 2%, pomimo iż w ostatnich latach leasing istotnie zyskał na znaczeniu i stał się produktem traktowanym na równi z kredytem bankowym. Coroczne wzrosty były dotąd na poziomie poniżej 1%. Realny wynik może nieco odbiegać od danych ZLP, gdyż część rynku jest obsługiwana bezpośrednio przed producentów oraz dużych dystrybutorów, którzy mają usługi leasingowe w swojej ofercie, a które nie są ujęte w statystykach ZPL. Jednak nie byłyby to raczej różnice znaczące dla struktury rynku.

Na słabe dotąd zainteresowanie ofertą leasingu IT wpływają przede wszystkim dwa czynniki. Po pierwsze, oferta leasingowa w kontekście sprzętu IT i oprogramowania jest stosunkowo nowa. Po drugie, sprzęt szybko się starzeje i po 2-3 latach wartość wykupu (a większość firm sprzęt wykupuje) różnie może się mieć do jego atrakcyjności. Ale są tez bezsporne zalety. W leasingu operacyjnym raty są wliczane w koszt uzyskania przychodu, co z pewnością stanowi korzyść jaką jest płacenie niższych podatków. Coraz powszechniejsza też staje się wymiana urządzeń zamiast ich wykupu, która nie tylko pozwala zachować stały poziom technologicznej innowacyjności ale także zwalnia firmy z konieczności utylizacji wycofanego z użytku sprzętu. Sytuacja zaczyna się zmieniać i wygląda na to, że rok 2014 przyniesie spory wzrost w segmencie leasingu IT. prognozy Związku Polskiego Leasingu przewidują, że w tym roku większy się on w stosunku do roku 2013 o ponad 17%.

Zobacz również:

• UE odrzuca pomysł, aby duże firmy technologiczne ponosiły część kosztów związanych z budową sieci 5G

Co przedsiębiorstwa kupują w leasingu

Wartość umowy leasingowej dotyczącej rozwiązań IT jest zależna od przedmiotu finansowania. Inną wartość generuje data center dla dużej firmy, inną pojedynczy serwer dla klienta MŚP. Średnia rynkowa wartość pojedynczej umowy oscyluje obecnie w granicach 40 tys. zł.. Najczęściej przedmiotem umów są laptopy, komputery stacjonarne, serwery, sprzęt sieciowy, telekomunikacyjny, ale też np. wyposażenie serwerowni takie jak meble, klimatyzatory lub czujniki przeciwpożarowe. Natomiast wśród najczęściej leasingowanego oprogramowania na pierwsze miejsce wysuwają się systemy do zarządzania przedsiębiorstwem klasy ERP czy bardziej specyfikowane programy graficzne. Widoczny jest wyraźny wzrost zainteresowania zakupem w leasingu oprogramowania CAD/CAM. - Najpopularniejszym typem sprzętu finansowanym leasingiem są od wielu lat serwery i sprzęt sieciowy, aczkolwiek odnotowujemy mocny wzrost finansowania w segmencie urządzeń mobilnych. Uważam, że ten trend utrzyma się w najbliższych latach - nadmienia Arkadiusz Zółkowski z Europejskiego Funduszu Leasingowego. Jeśli software jest integralną, nierozerwalną częścią umożliwiającą działanie sprzętu, podpisywana jest jedna umowa. Do wartości początkowej umowy można również wliczyć instalację i przystosowanie oprogramowania do potrzeb użytkowania. Firmy często chciałyby aby możliwość podpisania jednej umowy poszła jeszcze dalej i dotyczyła całości wdrożenia - Na rynku firm leasingowych wciąż brakuje narzędzi umożliwiających tego rodzaju transakcje, pozwalające na zmniejszenie formalności i objęcie jedną umową finansowania kompletnego projektu, zakładającego jednoczesny zakup oprogramowania, pełne usługi wdrożeniowe oraz niezbędny do implementacji sprzęt - mówi Joanna Dominiak kierownik ds. finansowania Comarch ERP. Tego rodzaju umowy, dające możliwość objęcia pełnych kosztów wdrożenia technologii jedną umową finansowania zaczynają powstawać we współpracy pomiędzy producentami rozwiązań i ich działami usług finansowych, np. produkt finansowy Comarch Financing, który powstał dzięki współpracy Comarch z IBM Global Financing.

Innowacyjność bez wkładu własnego

Leasing IT jest wybierany przez firmy głównie ze względu na możliwość racjonalizacji wydatków na nowe technologie. Daje szansę inwestowania i modernizowania zaplecza informatycznego bez konieczności angażowania środków finansowych. Aby zakupić sprzęt w leasingu nie jest potrzebny wkład własny, więc można przeprowadzić inwestycję w IT bez naruszania kapitału firmowego, a więc bez obaw o płynność finansową. Stwarza możliwość dokładnego planowania wydatków na infrastrukturę w przyszłych okresach, gdyż opłaty leasingowe są niezmienne przez cały okres trwania umowy. Pozwala na utrzymanie stałego poziomu innowacyjności, gdyż zapewnia przedsiębiorstwom regularną wymianę sprzętu IT na rozwiązania nowe, a co za tym idzie sprzęt kupowany jest częściej, klienci wymieniają go wówczas średnio co 3 lata.

Ponadto znacznie łatwiej kupić sprzęt w leasingu niż uzyskać bankowy kredyt, raty leasingowe są stałe a przy leasingu operacyjnym stanowią w 100% koszt uzyskania przychodu (w przypadku kredytu do kosztów zaliczane są jedynie odsetki, reszta rozliczana jest według zasad amortyzacji). Dodatkowo przedsiębiorca ma możliwość odliczenia podatku VAT od rat leasingowych.

Leasing - sposób na zarządzanie cyklem życia produktu

Przed zakończeniem umowy, klient podejmuje decyzję, co dalej zrobić ze sprzętem - ma bowiem do wyboru aż trzy warianty. Może go wykupić za jego aktualną wartość rynkową - choć nie jest to wymóg jak w przypadku leasingu finansowego, a jedynie uprawnienie. Można przedłużyć umowę użytkowania na cały zakres sprzętu bądź tylko jego część lub oddać wszystko i zamówić nowe urządzenia. Jest to okazja do korzystania stale z najnowszych technologii. Klient ma możliwość podjęcia decyzji co do każdej jednostki sprzętu, niekoniecznie całego pakietu urządzeń będącego przedmiotem umowy leasingowej

- Aktualnie zdecydowana większość polskich przedsiębiorców korzysta z opcji wykupu sprzętu po zakończeniu umowy leasingowej. Obserwujemy jednak rosnący trend zarządzania cyklem życia produktu. To rozwiązanie jest bardzo popularne w krajach Europy Zachodniej i Skandynawii. Przedsiębiorcy w zaplanowanych cyklach wymiany sprzętu, po zakończeniu umowy leasingu, zwracają leasingowany sprzęt i finansują nowy. Liczy się przede wszystkim wysoka użyteczność i całkowity koszt użytkowania. Cykl wymiany jest skorelowany

z wieloletnim planem finansowym firmy - mówi Arkadiusz Ziółkowski z EFL

Struktura ruchomości finansowanych leasingiem 2013 (leasing +pożyczki)

- pojazdy - 61,54%

- maszyny i urządzenia - 34, 19%

- IT - 1,65%

- statki, samoloty, kolej - 1,69%

- inne -0,93%

Ruchomości finansowane leasingiem (netto w mln zł. )

2012

Pojazdy (ogółem) - 16 856,8

Maszyny i urządzenia - 11 132,2

IT - 553,9

Samoloty, statki, kolej - 919,6

inne - 295,2

2013

Pojazdy (ogółem) - 20 721,2

Maszyny i urządzenia - 11 510,5

IT - 556,1

Samoloty, statki, kolej - 567,9

inne - 313,5

2014 - prognoza

Pojazdy (ogółem) - 24 139

Maszyny i urządzenia - 12 691

IT - 652

Samoloty, statki, kolej - 579

inne - 355

źródło: Związek Polskiego Leasingu

Arkadiusz Ziółkowski, Menedżer Rynku Nowoczesnych Technologii EFL (Europejski Fundusz Leasingowy)

Udział finansowania IT w leasingu ruchomości w 2013 na polskim rynku (wg ZPL )wynosił 2 proc. Część rynku jest jednak obsługiwana bezpośrednio przez producentów, którzy mają takie usługi w swojej ofercie, a te dane nie są ujęte w statystykach ZPL. Finansowanie rynku nowoczesnych technologii w dojrzałych zachodnich gospodarkach np. Niemiec czy Wielkiej Brytanii oscyluje w granicach 8-10 proc. W Polsce jest olbrzymi potencjał rozwoju. Segment ten będzie rozwijał się stabilnie ale alternatywą dla przedsiębiorców będzie nowa perspektywa unijna rozpisana na lata 2014-2020. EFL przygotowuje w związku z tym propozycje usług i produktów dostosowanych i uwzględniających finansowanie części projektów ze środków unijnych. Ma to spowodować wzrost zainteresowania finansowaniem pomostowym oraz pożyczką

Joanna Dominiak, kierownik ds. finansowania Comarch ERP

Choć często dostępne na rynku realne oprocentowanie leasingu jest wyższe niż kredytu bankowego to biorąc pod uwagę większą łatwość jego uzyskania i korzyści podatkowe w praktyce czyni go to tańszym od kredytu. Leasingodawca nie musi też wymagać zabezpieczenia, jako, że przedmiot leasingu jest jej własnością w trakcie leasingu. Tak więc dysponując ograniczonymi zasobami finansowymi, możliwe jest leasingowanie znacznie więcej środków trwałych, niż gdyby przedsiębiorstwo zamierzało je kupić lub wziąć na nie kredyt bankowy